Hoe kunnen banken toekomstproof worden?

Banken en financiële instellingen hebben voor de toekomst maar twee opties: afwachten en hopen op het beste of zelf de markt radicaal veranderen. Het is volgens de consultants van PA Consulting Group geen kwestie van ‘of de markt verstoord wordt’, maar ‘wanneer en door wie’. Om spelers in de financiële sector houvast te bieden omschrijft het bureau in een recent rapport vier scenario’s voor de toekomst van het financiële systeem, voorzien van aanbevelingen om toekomstproof te worden.

Volgens PA Consulting Group zijn de macro-economische trends die nu centraal staan maar weinig veranderd de afgelopen 100 jaar. Tussen de Eerste Wereldoorlog en de Wall Straat Crash waren ontwikkelingen op technologisch gebied, zoals digitalisering, demografisch gebied, zoals vergrijzing, en sociaaleconomisch gebied net als anno 2015 het gesprek van de dag. Met het drama van de financiële crisis zo goed als achter de rug is het volgens Andrew Dawson, Head of FS Startegy bij PA Consulting Group, “verleidelijk om aan te nemen dat de gebeurtenissen in de komende 10 jaar minder dramatisch zullen zijn”. Maar niets is minder waar, volgens de strategieconsultant.

Verstoring
In een recent rapport werpen de strategieconsultants van PA Consulting Group een blik in de toekomst. Ze geloven dat het niet de vraag is of de financiële markt verstoord zal worden, maar eerder wanneer dat zal gebeuren. Volgens hen is niets doen geen optie meer, en daar geven ze twee redenen voor. Ten eerste is de maatschappij steeds kritischer geworden over het doen en laten van de financiële sector, en de bankensector in het bijzonder. Veel aandeelhouders, regelgevers, politici en stakeholders zijn van mening dat het huidige systeem niet meer werkt en aan vervanging toe is.

Ten tweede kunnen banken en financiële instellingen niet langer rekenen op laag klantverloop. Er zijn steeds meer alternatieve aanbieders op de markt voor financiële producten en diensten, en nieuwe klanten uit Generatie Y stappen steeds makkelijker over van aanbieder. Ten opzichte van oudere generaties zijn zij veel meer thuis in de vaak digitale alternatieven die FinTech-bedrijven aanbieden.

4 scenario's
Om financiële instellingen houvast te bieden voor de komende jaren schetst PA Consulting Group 4 mogelijke scenario’s. Welk scenario in de toekomst werkelijkheid zal worden hangt af van twee vragen: doet er zich een nieuwe hoofdrolspeler aan die de markt verstoort? En; vindt er een periode van aanhoudende economische, politieke of sociale instabiliteit plaats? Als geen van beide gebeurt, dan hanteren de meeste banken volgens het adviesbureau nu de juiste strategie. In Scenario 1 ‘2.x’ hoeven financiële spelers niet in te spelen op grote verandering van buitenaf en kunnen ze zich focussen op kleine aanpassingen in efficiency en kostenbesparing. In Scenario 2 ‘Instability’ moet de financiële sector zich snel kunnen aanpassen aan een periode van instabiele omstandigheden, volgens de consultants een reële verwachting gezien de huidige ontwikkelingen.

In Scenario 3 en 4 doet een verstorende nieuwe marktspeler zijn intrede in de financiële sector, die grote delen van de markt wegsnoept bij de gevestigde instellingen. De banken moeten zich voorbereiden om het gevecht aan te gaan met een geheel nieuwe speler uit een andere sector of hulpeloos toekijken terwijl hun marktaandeel slinkt en klanten vertrekken. Het meest drastische scenario is wanneer beide verstorende gebeurtenissen plaatsvinden. Scenario 4 ‘New Paradigm’ houdt een totale paradigmashift in naar een compleet nieuw financieel systeem en financiële markt. PA Consulting Group voorspelt dat de overheid in dit geval een hoofdrol zal gaan spelen in het in stand houden van de economie.

Disrupt or be disrupted
Volgens de strategieconsultants hebben financiële dienstverleners nog maar twee opties: afwachten en hopen op het beste, of het heft in eigen handen nemen en zelf de marktverstorende partij zijn. PA Consulting geeft in zijn rapport een omschrijving van de principes, bekwaamheden en gedragingen die essentieel zullen zijn om nu en in de toekomst te winnen in de markt. Alertheid, reactiesnelheid en lange-termijn denken staan bovenaan de lijstjes. Een totaal overzicht: