PwC & CSFI: belangrijkste risico's bankensector
Uit het jaarlijkse ‘Banking Banana Skins’ onderzoek van financieel innovatiecentrum CSFI en zakelijke dienstverlener PwC blijkt dat de macro-economische omstandigheden en de snelle opkomst van cybercrime als belangrijkste risico’s worden beschouwd voor de bankensector. Dit artikel biedt een greep uit de 24 belangrijkste risico’s – of bananenschillen – volgens bankiers, regelgevers, waarnemers en risicomanagers.
Jaarlijks voert CFSI, het Centre for the Study of Financial Innovation, in samenwerking met PwC onderzoek uit naar de belangrijkste risico’s voor de bankensector volgens bankiers, risicomanagers, regelgevers en waarnemers. Voor de 2015-versie van het ‘Banking Banana Skins’-onderzoek – verwijzend naar het uitglijden over bananenschillen – zijn 672 respondenten ondervraagd uit 52 landen wereldwijd, waarvan ook meerdere afkomstig uit Nederland, om vast te stellen wat de top 24 bananenschillen zijn voor de bankensector.
Economisch klimaat en cybercrime
De onzekere economische omstandigheden baren bankiers en andere betrokkenen bij de bankensector de meeste zorgen. Het macro-economische klimaat staat dit jaar bovenaan de lijst met belangrijkste risico’s, en neemt die plaats over van regulering van de bankensector – dit jaar #3. De zorgen over de economie worden gedreven door hoge schulden in veel delen van de wereld, achterblijvende groei in opkomende landen en onzekerheid over wat de rente gaat doen de komende tijd. Een senior bankentoezichthouder vertelt: “Hoe hoger de schulden hoe groter de financiële instabiliteit. Regelgevers en banken hebben enige vooruitgang geboekt door de invloed hiervan op de bankensector te verminderen, maar deze blijft desondanks hoog. De stijgende schulden van leners zorgen ervoor dat banken meer worden blootgesteld aan economische shocks.”
Op de tweede plek volgt criminaliteit, vooral in de vorm van cybercrime. De dreiging van cybercrime heeft een opvallende opmars gemaakt het afgelopen jaar, en stijgt van de negende naar de tweede plek. “Het is een mondiaal probleem, omdat cybercriminelen zich op de zwakke schakels in een nauw met elkaar verweven wereldwijde banksysteem richten”, zegt Erik van der Zee, partner bij PwC en specialist in de financiële sector.
Top 24
Volgens Van der Zee zijn ook de hoge plaatsing van technologie risico (#4) en de kwaliteit van het risicomanagement systeem (#6) ook gerelateerd te zijn aan de kopzorgen en kwetsbaarheid van banken rondom cybercrime. Net als regulering is ook #5 politieke interventie gedaald in de lijst met bananenschillen – vorig jaar stond de politieke inmenging nog op de tweede plek. “Beide veranderingen suggereren dat banken na het ‘post-crisis’-optreden van overheden hun toekomst meer en meer in eigen handen krijgen”, aldus PwC in een recent persbericht. Andere risico’s in de top 10 dreigende uitglijders bestaat uit kredietrisico, het gedrag van bankiers, en de kosten van risicomanagement.
Tegenover de dalende risico’s vanuit de overheid en regelgevers staat een stijging van de dreiging van social media (van #19 naar #11) en de – daaraan gerelateerde – angst voor reputatieverlies (nieuw binnen op #12). Een andere nieuwkomer in de lijst is de zoektocht naar toekomstbestendige business modellen op de tiende plek. “Het feit dat het vanuit het niets in de top-10 komt, laat zien dat banken scherper kijken naar disruptieve ontwikkelingen zoals blockchain, peer-to-peer lending, crowdfunding en schaduwbankieren (plaats 16)”, aldus Van der Zee. “Het wordt interessant om te zien hoe overheden en regelgevers hier mee omgaan en hoeveel ruimte banken en nieuwe toetreders krijgen.”