“Nieuwe realiteit, nieuwe blauwdruk voor gezonde spelers en concurrentie finsector”
Het nieuwe kabinet gaat werken aan een sterk en duurzaam Nederland na de coronacrisis. Wat verwacht 'Den Haag' van de bankensector? En andersom: wat verwachten banken van de politiek? Die vragen zorgden voor een scherpe discussie in onze Financiële Poort, op 13 oktober jl. Startschot kwam van Eugénie Krijnsen, Industry Leader Financial Sector bij PwC: “Nederlandse banken lieten tijdens corona zien dat ze bijdragen aan oplossingen. Maar het bankenlandschap is diverser dan ooit. Die nieuwe realiteit vraagt om een nieuwe (Europese) blauwdruk. Voor gezonde spelers en gezonde concurrentie in de bancaire sector.” Wat bedoelt Krijnsen daarmee?
Eugénie Krijnsen: “BigTech en FinTech zijn in korte tijd succesvol geworden. Ze spelen goed in op de digitaler wordende klant. Ze maken daarbij dankbaar gebruik van de ‘DNA-loop’ (Data, Netwerk en Activiteiten): data die de klanten achterlaten op hun platformen, waardoor hun platform steeds aantrekkelijker wordt, voor meer activiteiten, waardoor er meer data beschikbaar komt enzovoort."
"Digitale markten hebben daardoor een ''winner-takes-all''- of ''winner-takes-most''-dynamiek. Sommige online platforms zijn zo machtig dat ze feitelijk de voorwaarden voor marktoegang bepalen. Poortwachters zijn voor consumenten en andere marktpartijen. Succes van BigTech en FinTech ligt ook in het speelveld dat niet helemaal level is; ze richten zich vooral op de meer ‘smakelijke hapjes’ van banking. Op de beter renderende en minder gereguleerde activiteiten.
BigTech zitten er ‘big’ in
Krijnsen: “Of het bankenlandschap met al die nieuwe toetreders pluriformer is geworden is, dat is zeer de vraag. Ik durf te stellen dat het systeemrisico niet kleiner is geworden, integendeel zelfs. BigTech zitten er ‘big’ in. Niet alleen in onze financiën, maar ook – via social media en apps - in ons communiceren, entertainment, winkelen, reizen, smart homes (domotica) en gezondheid. Ze zijn vaak ook cloudprovider voor banken."
"Onder PSD2 -regelgeving worden banken geacht de data te delen met andere partijen, zoals BigTech en FinTech. Omgekeerd is er geen regelgeving die die partijen verplicht om data te delen met banken. En er is nog te weinig regelgeving om consumenten te beschermen tegen uitwassen als ongewenste beïnvloeding. Uit het verleden zijn de lessen geleerd dat goed toezicht op de financiële sector nodig is. Maar wie houdt toezicht op de BigTech?”
Een lange en gelukkige financiering
Krijnsen: “Alle geleerde lessen uit het verleden – ook als het gaat om banken en hoe ze robuuster uit de financiële crisis kwamen - zijn mijns inziens genoeg om de noodzaak te onderstrepen van een nieuwe (Europese) blauwdruk voor gezonde spelers en gezonde concurrentie in de bancaire sector. Dit om uiteindelijk te beogen wat we met z’n allen willen: dat banken, BigTech en FinTech bijdragen aan een lange en gelukkige financiering van de economie, de betalingsinfrastructuur, de zorgplicht voor klanten en aan de digitale revolutie van klanten, aan het bestrijden van financiële criminaliteit en het bespoedigen van de duurzaamheidstransitie."
"Tijdens de financiële crisis waren banken onderdeel van het probleem. Banken zijn financieel gezonder geworden. En geholpen door veel nieuwe wet- en regelgeving, is er een groot beroep gedaan op banken om een voortrekkersrol te spelen bij de duurzaamheidstransitie. Dat betekent dat zij factoren op het gebied van milieu, maatschappij en goed bestuur nu integreren in hun strategie; van duurzame investerings- en kredietbeslissingen en risicobeheer tot en met de externe berichtgeving.”
Wie ondersteunt klanten in nieuwe realiteit?
Krijnsen: “In de coronacrisis zag je dus dat banken meer onderdeel van de oplossing werden, door bij te dragen aan de financiering van het herstel van de economie. Banken nu moeten voldoende rendabel zijn om gezond te blijven om die maatschappelijke taken ook te kunnen blijven verrichten. Die rentabiliteit wordt nu zwaar op de proef gesteld: lage rente, dreigende waardevermindering van activa, nieuwe concurrenten, veranderende verwachtingen van klanten, compliance aan wet- en regelgeving zoals financial crime."
"Nederland telt inmiddels meer dan 8000 bankmedewerkers die belast zijn met deze poortwachtersrol - ruim het dubbele van het aantal wijkagenten. Banken moeten allereerst zelf werken aan hun winstgevendheid door blijvend te investeren in hun relevantie voor klanten. Goed toezicht op deze relevantie-factoren door toezichthouders, maatschappij en klanten blijft nodig."
"Naast die robuustheid is ook een gezond concurrentiespeelveld hard nodig, zoals eerder betoogd. Met ook een nieuwe dialoog over zorgplicht voor klanten over het gebruik van hun data, maar ook over de vraag of klanten altijd gebaat zijn bij een seamless experience, bij een snelle betaling of lening… om maar te kunnen kopen"
"En wie ondersteunt klanten in een realiteit van lage rente en overliquiditeit in verstandige besluiten nemen over beleggingen in cryptovaluta, een asset class waarvan de marketcap rond de $2000 miljard ligt? Ligt mis-buying van financiële producten niet op de loer? Sprookjes bestaan niet…maar er zijn absoluut lessen te trekken voor een nieuwe (Europese) blauwdruk voor gezonde spelers en gezonde concurrentie in de bancaire sector. Een nieuwe blauwdruk, voor een nieuwe realiteit.”
Dit artikel is eerder verschenen in Bank | Wereld Online, een uitgifte van de Nederlandse Vereniging van Banken.
