KAS: Target2 in 2015 ook voor afwikkeling effecten

Na jaren van voorbereiding is het in juni 2015 zo ver: Target2-Securities (T2S) gaat van start. Met dit initiatief van het Eurosysteem breiden de gezamenlijke centrale banken in Europa het betaalsysteem Target2 uit naar de afwikkeling van effectentransacties in centraal bankgeld voor het gehele eurogebied. Een prestigieus project dat grote veranderingen met zich mee gaat brengen in het clearing en settlement landschap, aldus Henk Brink, hoofd Client Services Clearing & Settlement van de KAS Bank.

Achtergrond

In Europa heeft elk land traditioneel een eigen Central Securities Depository (of meerdere), vaak met afwijkende regels per markt. Daardoor werkt het Europese settlementverkeer soms duur en inefficiënt. Zeker wanneer je het Europese landschap vergelijkt met de Amerikaanse werkwijze, waarbij men maar 2 CSD’s kent, namelijk de Depository Trust & Clearing Corporation (DTCC) voor aandelen en de Federal Reserve System (Fed) voor obligaties. De inefficiënte werkwijze in Europa is het best voelbaar in een tweetal situaties, aldus Brink:

• Wanneer effecten over de landsgrenzen geboekt moetenworden (crossborders). Het Europese landschap zorgt ervoor dat dit soort transacties soms wel een factor 15 maal zo duur is als een binnenlandse settlement transactie;
• Bij de invoering van nieuwe regelgeving (zoals de Financial Transaction Tax), werken alle lokale markten aan hun eigen systeemtechnische oplossing. Dit zorgt voor extra kosten voor alle marktpartijen. Zeker wanneer dit vergeleken wordt met de opzet van de Amerikaanse markt, met twee CSD’s, één juridische structuur en één valuta. De Europese Unie kent nog geen algehele juridische harmonisatie en de Euro is nog niet in alle landen van de Europese Unie ingevoerd.

Ondanks de introductie van de Euro in 2002, is de Europese afwikkeling van effectentransacties tot op heden nog steeds zeer gefragmenteerd en nationaal georiënteerd, stelt de KAS Bank. Toch heeft Europa de afgelopen 10 jaar niet stilgezeten. Na twee jaar consultatierondes met de markt besloot het Eurosysteem, de monetaire autoriteit van het Eurogebied, in juli 2008 om één centraal Europees settlementplatform te ontwikkelen: het Target2-Securities (T2S) platform.

Wat is Target2-Securities?

Het doel van T2S is het realiseren van één enkel Europees settlementsysteem. T2S zorgt voor meer transparantie, verbeterde efficiency en is tevens veiliger, verwacht Brink. De veiligheid vloeit vooral voort uit het feit dat het systeem volledig real-time moet gaan draaien en dat er alleen gesettled kan worden in centraal bank geld.

Alle betalingen lopen direct via het Target2 betalingssysteem, het betalingssysteem van het Europees Stelsel van Centrale Banken. Het T2S platform kan real-time de beschikbaarheid checken van zowel geld als effecten. Zodra beide beschikbaar zijn, reserveert het T2S platform zowel het geld als de effecten, alvorens tot settlement wordt overgegaan. Het tegenpartijrisico voor het niet leveren van geld of effecten wordt hierdoor verlaagd, stelt de KAS Bank.

Target2-Securities is dus een settlementplatform en géén Central Securities Depository (CSD). De lokale CSD’s blijven alle overige effectengerelateerde functies uitvoeren, zoals onder andere corporate actions, tax reclaim en collateral management.

De accountstructuur binnen T2S met één dedicated cash account maakt het mogelijk om de cashmanagement functie te stroomlijnen, zeker in combinatie met real-time collateral boekingen, verwacht Brink. Bovendien kent het nieuwe settlementplatform straks mogelijkheden om zogenaamde autocollateralisatie te gaan gebruiken. Zowel onderpand op opkomende settlements (on flow) als onderpand door het aanwijzen van specifieke delen van een portefeuille (on stock) gaat tot de mogelijkheden behoren.

Impact van T2S

De impact van T2S op CSD’s is aanzienlijk, stelt de KAS Bank. Zo wordt van iedere CSD verlangd dat de settlementprocessing wordt uitbesteed naar het T2S platform. Bij een gemiddelde CSD vertegenwoordigen de inkomsten uit processing echter zo’n 30% van het totale bedrijfsresultaat. Outsourcing betekent dus een flinke financiële aderlating, waardoor CSD’s gedwongen worden hun strategie en bedrijfsvoering te evalueren.

Ook bij custodians zal de impact duidelijk voelbaar zijn, ziet Brink. Zij moeten de komende jaren hun custody netwerk opnieuw vorm gaan geven. Momenteel zijn er grote verschillen per markt, zowel in de operationele processing van settlements als in de lokale wetgeving; denk aan de verplichte registratie in Spanje of de onlangs ingevoerde FTT in Italië en Frankrijk. T2S zal niet alle verschillen elimineren, maar de operationele processing gaat voor alle aangesloten markten wel volgens dezelfde spelregels verlopen. Hierdoor zouden in theorie alle settlements via één CSD, sub-custodian of rechtstreeks via het T2S platform kunnen verlopen.

Ook is het de verwachting van de KAS Bank dat custodians systeemtechnisch grote aanpassingen moeten maken. De exacte omvang is echter nog niet te bepalen, aangezien de T2S specificaties pas medio 2013 gereed zullen zijn en dan beschikbaar worden gesteld door het Eurosysteem.

Impact op de klant

T2S heeft een aanzienlijke impact op de verwerking van settlements, aldus Brink. Na de invoering van T2S worden settlement transacties in alle aangesloten markten op dezelfde manier verwerkt en met dezelfde doorlooptijden en uniforme statusinformatie. Door deze uniforme opzet vervalt de noodzaak voor crossborder settlements (zoals bijvoorbeeld al gebruikelijk is binnen het ESES platform). De kosten voor het settlementverkeer zouden daardoor omlaag moeten gaan. De verwachting is echter dat  de overall pricing van een standaard settlement de eerste jaren zal stijgen in plaats van dalen. Dit heeft een aantal oorzaken:

• Doordat Groot Brittannië vooralsnog afziet van deelname aan het T2S project, mist het platform straks ongeveer 30% van het totale Europese settlementvolume. De gemaakte kosten worden dus over een kleiner aantal transacties verrekend
• Van de initiële aanname dat alle CSD’s na invoering van T2S hun eigen settlementsysteem kunnen opheffen, met als gevolg een grote kostenbesparing, is momenteel weinig overgebleven. Zoals het zich nu laat uitzien kunnen CSD’s maar 10-20% van hun eigen systeem opheffen. Dat betekent dat het overgrote deel van de lokale CSD kosten blijft bestaan en onderdeel zal blijven van de prijs
• CSD’s maken nu al flinke kosten voor de benodigde systeemtechnische wijzigingen voor aansluiting op het T2S platform. Deze kosten worden uiteindelijk doorbelast aan de eindbelegger. Zo brengt Euroclear Nederland sinds 1 januari 2013 een additionele T2S fee van € 0,10 in rekening bovenop de gebruikelijke settlementfee, om zo de ontwikkelkosten terug te verdienen. Deze opslag wordt minimaal 7 jaar in rekening gebracht, dus tot ruim na het moment dat Euroclear Nederland ‘live’ is gegaan op het nieuwe platform. Ook Clearstream kent een T2S migration fee van ongeveer € 0,10