Voormalig topman van De Nederlandsche Bank, Nout Wellink, vindt dat de rol van toezichthouders wordt overschat. Er is sprake van veel te hoge verwachtingen. Deze opmerkelijk uitspraak deed hij onlangs bij het discussieprogramma Room for Discussion (RfD), georganiseerd door studenten van de UvA.
Toezichthouders onder vuur
Als gevolg van de crisis en een reeks aan recente schandalen komt de rol van toezichthouders in de maatschappij steeds vaker onder het vergrootglas te liggen. Dat lijkt hard nodig, want de bankensector werd dit jaar opgeschrikt door een scala aan schandalen. Zo kwamen er diverse voorbeelden van manipulatie van Euribor- en Libor* rentetarieven aan het licht, waren er talloze zaken omtrent rommelhypotheken en hypotheekfraude** en werden er diverse overige frauduleuze handelingen*** verricht door banken of individuele bankiers. Als gevolg van zulke negatieve ontwikkelingen binnen de financiële sector bekritiseren de media en analisten over de hele wereld toezichthouders voor het niet tijdig waarschuwen over zulke misstanden en het voorkomen ervan.
Te weinig personeel
Volgens Nout Wellink, voormalig president van DNB, wordt de rol van toezichthouders echter overschat. “De benadering van toezicht begint idealistische trekken te krijgen in de maatschappij en op de universiteiten”, aldus Wellink. Hij deed deze uitspraak onlangs bij het discussieprogramma Room for Discussion (RfD) van studenten van de Universiteit van Amsterdam. Volgens de ex DNB topman hebben toezichthouders te weinig personeel voor een goede controle van de financiële sector, die alsmaar ingewikkelder wordt. Hij geeft verder aan dat de ABN AMRO en ING voorheen slechts beschikten over 10 tot 15 toezichthouders. DNB pleitte volgens hem jarenlang voor meer toezichthouders, maar de overheid ging hier niet op in. Wellink stelt daarom dat het niet terecht is dat toezichthouders nu vrijwel iedere misstap van daders wordt aangerekend.
Rabobank Liborfraude
Wellink is het echter wel eens over het feit dat toezichthouders in bepaalde zaken enorm hebben gefaald. De Libor fraude door de Rabobank is een goed voorbeeld hiervoor. ''Als het zo is dat het interne toezicht bij de bank lange tijd niet op orde was, dan is dit de verantwoordelijkheid van de toezichthouder. Dan klopt het systeem namelijk niet”, aldus Wellink.
Begin oktober van dit jaar ontving Rabobank een onverwacht hoge boete van $1 miljard (€725 miljoen) voor zijn betrokkenheid bij Libor fraude. Eind oktober, als gevolg van dit megaschandaal, vertrok Piet Moerland als bestuursvoorzitter van de Rabobank. De Rabobank kondigde naar aanleiding van het Libor schandaal concrete maatregelen aan, en ging op zoek naar een vervanger voor Moerland. Uiteindelijk werd vorige maand bekend dat Marinus Minderhoud de nieuwe topman van de Rabobank werd.
Een overzicht van recente artikelen omtrent de diverse schandalen binnen de bankensector:
* Rente- en liborfraude:
- Megaschikking EU van 1,7 miljard voor 7 banken
- Rabobank ontvangt onverwacht hoge boete Libor fraude
- Zwitserse banken onder vuur voor fraude in valuta
- Europa wil banken harder straffen voor rentefraude
- Toezichthouder Singapore bestraft 20 banken om fraude
** Hypotheekfraude:
- Bank of America beticht van mega hypotheekfraude
- Mogelijke hypotheekfraude bij JP Morgan voor de crisis
- Bank of America weer beboet voor rommelhypotheken
- €700 miljoen schikking voor UBS rommelhypotheken
*** Overige fraude:
- Ex Deutsche Bank bankier veroordeelt tot 7 jaar cel
- Miljarden belastingfraude door Duitse banken
- Schikking FCIB voor bankieren zonder vergunning