De Autoriteit Consument en Markt (ACM) zou graag zien dat bigtechs – net als banken – hun apparaten en platformen toegankelijk houden of maken voor verschillende aanbieders van betaaldiensten. Eventueel door aanscherping van Europese wet- en regelgeving. Momenteel vallen bijvoorbeeld Apple Pay en Google Pay niet onder PSD2, iets wat volgens de ACM wel zo zou moeten zijn.
Het doel achter de invoering van PSD2 in de EU was bevordering van innovatie. Die innovatie kon alleen plaatsvinden door een gelijker speelveld te creëren en daarmee de enorme macht van grote banken een beetje af te breken. Onder PSD2 zijn banken verplicht hun systemen ‘open te zetten’ voor tech-bedrijven die – met toestemming van hun gebruikers – gebruik willen maken van data van bancaire klanten.
Gelijk speelveld?
Een gelijk speelveld is in zekere mate bereikt door tech-bedrijven bepaalde privileges toe te kennen, waardoor ze aan minder strikte regelgeving hoeven te voldoen dan banken. In die zin is het speelveld eigenlijk wat minder gelijk geworden, het is maar vanuit welk perspectief je het bekijkt. Dat kleine bedrijfjes een bepaalde ruimte moeten krijgen om te groeien is begrijpelijk en ook moreel nog prima te verantwoorden. Het wordt een ander verhaal als bigtech-partijen als Apple, Google en Facebook ook gebruik maken van dat relatieve vacuüm.
“Bigtech-bedrijven kunnen een aanjagende rol spelen bij de concurrentie en daardoor de innovatie op de Nederlandse betaalmarkt. Maar het vraagt wel van de bigtech-bedrijven dat ze hun platforms en apparaten openstellen voor concurrerende betaaldiensten. Net zoals de banken dat moeten doen”, aldus Martijn Snoep, bestuursvoorzitter.
Het zijn de geijkte namen die om de hoek komen kijken, met Apple Pay en Google Pay voorop. Apple Pay is al enige tijd mogelijk in Nederland, Google Pay sinds kort ook. Allebei hebben ze het in zich een dominante positie te verwerven op de betaalmarkt, al is dat nu nog niet het geval. Mogelijk dat zich hier op korte termijn ook nog enkele Chinese partijen bijvoegen. Als het aan Snoep ligt moet Europa regelgeving voor een gelijk speelveld instellen vóórdat er sprake is van marktdominantie door deze partijen.
Keuzevrijheid voor contactloos betalen
De ACM ziet ook graag dat de apparaten van deze partijen de mogelijkheid bieden om meer betaalapps te gebruiken dan alleen de eigen variant. Wat betreft Google is dat momenteel niet zo’n probleem, want de betaalchip in Android-apparaten is vrij toegankelijk voor derden om zelf iets omheen te bouwen. Bij Apple is dat een heel ander verhaal. Met Apple-apparaten kun je uitsluitend via Apple Pay contactloos betalen. Alleen in internationaal verband lukt het misschien om het machtige Apple in een andere richting te bewegen, dat zal de Nederlandse ACM in haar eentje nooit lukken.
De ACM oppert twee ontwikkelingen die het speelveld voor betaaldiensten gelijk kunnen houden. De eerste is dat bigtech-diensten die alleen betaaldiensten faciliteren ook onder PSD2 komen te vallen. Gebeurt dat niet, dan kunnen zij concurrenten maken of breken en de keuzevrijheid voor consumenten bewust beperken. De tweede is een aanpassing van de concurrentieregels zodat vooraf voorwaarden kunnen worden gesteld aan dominante platforms. Met een wijziging van deze regels kunnen bedrijven met bijvoorbeeld een dominante positie op een online markt, gedwongen worden om hun platform open te stellen voor anderen en blijft er een gelijk speelveld.