De ontwikkeling van digitaal centralebankgeld, ofwel Central Bank Digital Currency (CBDC's) raakt in een stroomversnelling. Over de hele wereld is er steeds meer aandacht voor gecentraliseerd digitaal geld – onder te verdelen in retail CBDC's voor gebruik door het grote publiek en wholesale CBDC's voor gebruik op de financiële markten. "Het is interessant om te zien dat meer dan een derde van de centrale banken in de wereld onderzoeksprojecten naar een eigen digital currency zijn gestart, dat is zeker een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar", zegt Ben Laidler, Global Markets Strategist bij investeringsplatform eToro.
Met de lancering van de Sand Dollar in 2020 werden de Bahama's het eerste land met een CBDC, gevolgd door Nigeria's e-Naira in oktober 2021 en de recente lancering van DCash van de Oost-Caribische Centrale Bank in Dominica en Montesserat. Van de landen die met CBDC pilots bezig zijn neemt China het voortouw met zijn grootschalige, publieke pilots met de digitale yuan.
Afgelopen juli gaf de Europese Centrale Bank haar goedkeuring voor een meerjarig project om een digitale euro te creëren. Binnen de US Federal Reserve lopen meningen uiteen, wat leidde tot een uitstel van een langverwacht rapport rond dit thema in september. Voorzitter Jerome Powell van de Federal Reserve zei dat de beslissing om een CBDC te lanceren wordt genomen als er duidelijke en tastbare voordelen zijn die opwegen tegen kosten en risico's.
CBDC drivers
“Centrale banken hebben ingezien dat er een alternatief voor traditioneel geld moet komen om aan de groeiende vraag naar elektronische betaalmiddelen te voldoen, maar ook om de explosieve groei van cryptocurrencies in de particuliere sector, met name stablecoins, het hoofd te bieden", legt Ben Laidler uit. Deze ontwikkelingen hebben centrale banken ertoe bewogen hun onderzoek op het gebied van digitaal geld te intensiveren.
Het gebruik van contant geld neemt steeds verder af en is gedaald tot 20% wereldwijd. Dit heeft ook gevolgen voor de sleutelfunctie die contant geld, gedrukt en beheerst door centrale banken, speelt in betalingen. Voor wholesale CBDC's ligt de nadruk meer op innovatie, onderzoek naar distributed ledger technology en het verbeteren van de infrastructuur voor internationale betalingen.
Waar het allemaal begon
De basisgedachte van digitaal geld dateert van meer dan 25 jaar geleden, en gaat terug tot de eerste pogingen om DigiCash en e-gold te lanceren. Toen in het afgelopen decennium cryptocurrencies opkwamen, kreeg het landschap van digitaal geld er een geheel nieuwe dimensie bij. Door hun gedecentraliseerde structuur kunnen cryptocurrencies buiten de controle van monetaire autoriteiten bestaan.
Hoewel sommige beleggers afzien van cryptoassets vanwege de hoge volatiliteit, zien cryptobeleggers dit niet als obstakel. Stablecoins bieden hier stabiliteit doordat ze gekoppeld zijn aan een andere asset, zoals de dollar. Dit is ook waar centrale banken hun inspanningen opgevoerd hebben om hun eigen digitale valuta op de markt te brengen.
CBDC, of het nu gaat om retail of wholesale, kan verschillende implicaties hebben voor particuliere beleggers. "Rond de opkomst van crypto's en stablecoins is er steeds meer behoefte naar betere regulering van digitaal geld. Het gecentraliseerde aspect van CBDC kan echter de vraag naar gedecentraliseerde stablecoins verder aanwakkeren," zegt Ben Laidler.
Daarnaast kunnen CBDC's acceptatiekosten bij Visa en Mastercard verlagen en betaaldiensten als Square en PayPal (PYPL), die digitale portemonnees financiëren, een impuls geven. Laidler legt uit: "CBDC's zouden waarschijnlijk goedkoper zijn dan creditcards en andere diensten voor internationale betalingen. Omdat CBDC’s door centrale banken worden uitgegeven, zouden ze ook betrouwbaarder zijn dan geld op de bank aanhouden (die in theorie failliet kan gaan).
"CBDC's zouden waarschijnlijk goedkoper zijn dan creditcards."
Kleine deposito's worden gedekt door depositogarantiestelsels, maar grotere bedragen niet.” Wat betreft wholesale betalingen zullen snelheid en lagere kosten voor internationale overschrijvingen belangrijke voordelen zijn, aangezien CBDC’s voor een vereenvoudiging van bemiddelingsketens zouden kunnen zorgen.
Hoewel sommige mensen zich zorgen maken over privacy en anonimiteit, zouden CBDC's in theorie zeer veilig moeten zijn, omdat ze rechtstreeks door de centrale bank worden uitgegeven zonder tussenpersonen (zoals banken). CBDC's zijn een nieuwe stap om ons aan te moedigen meer online/digitaal te doen in het algemeen. "We zijn het allemaal gewend om digitaal te betalen. Het punt is dat die digitale betalingen momenteel nominaal privé zijn (tussen ons en onze bank), terwijl een CBDC wordt gecontroleerd door de centrale bank/overheid en dus zal dit een directe relatie zijn tussen ons en de overheid," zegt Laidler.
"Het duurt nog enkele jaren voordat CBDC's op grote schaal worden uitgegeven, want de meeste centrale banken zitten nog in onderzoeksfases. Mogelijk zijn er ook nieuwe beleggingskansen rond de opkomende trend van CBDC's, maar particuliere beleggers moeten hun eigen onderzoek blijven doen om vertrouwd te raken met deze evoluerende markt en manieren overwegen om te diversifiëren om de bijbehorende risico's te verlagen," besluit Laidler.