Kan quantum straks alles?

04 mei 2022 Banken.nl 4 min. leestijd

Biedt de enorme rekenkracht van de quantumcomputer naast bedreigingen ook kansen? Komt hij in de plaats van gewone computers of juist niet? En wat kun je nu al doen ter voorbereiding? Die vragen werden beantwoord op het seminar quantum, op 12 april georganiseerd door de Nederlandse Vereniging van Banken. Een kort verslag van één van onze eerste live seminars – natuurlijk ook online te volgen en na te kijken. Dit artikel is eerder verschenen in Bank | Wereld Online, een uitgifte van de Nederlandse Vereniging van Banken.

“Een werkbare quantumcomputer is er nog niet. Maar zeker is dat hij een enorme impact zal hebben op de samenleving, op de huidige encryptie, beveiligde bedrijfsprocessen en het betalingsverkeer in het bijzonder. Maar er zijn naast bedreigingen ook kansen. Welkom dus, en aan de slag!” Zo opende Eelco Dubbeling, directeur van de NVB het live seminar quantum op donderdag 12 april. Aanwezig waren circa 60 belangstellenden van binnen en buiten de bankensector. Ook online werd het event met belangstelling gevolgd.

Like an apple on a stick, small input – complexity in the middle – small output

Onder deskundige leiding van dagvoorzitter Somya Gupta (QuTech) namen zeven spelers uit de wereld van techniek en de bankensector de bezoekers mee in de relatief nieuwe wereld van de quantumcomputer. Quantumcomputers zijn geen vervanging van klassieke computers, was een van de boodschappen van Benno Broer, Chief Commercial Officer bij PASQAL. De quantumcomputer is niet efficiënt voor alle taken, opdrachten en applicaties, aldus Broer. “Like an apple on a stick, small input – complexity in the middle – small output – dat kan de quantumcomputer als geen ander.”

Quantumcomputers zullen in het begin beperkt worden ingezet, vooral in een research en development (R&D) omgeving kan deze als eerste zijn meerwaarde tonen, was zijn voorspelling: “Ga vooral in gesprek met het bedrijfsleven, dan snap je welke (niche)behoefte er is en ontwikkel daar software voor. Daarvoor moet je goed begrijpen hoe de hardware werkt zodat je toepassing goed is afgestemd op de sterkten en beperkingen van de huidige quantumprocessoren.”

Wacht niet te lang

Wacht niet te lang met de implementatie van post-quantum-algoritmes (NIST-kandidaten), was de boodschap van spreker Simona Samardjiska (Radboud Universiteit) die inging op het selectieproces dat moet leiden tot de standaardisatie van een nieuw sleutel inkapseling- en handtekeningalgoritme dat bestand is tegen de quantumcomputer.

Het post-quantum standardization process van het Amerikaanse National Institute of Standards and Technology (NIST) verloopt niet vlekkeloos, concludeert Samardjiska. Ook het NIST was onvoldoende voorbereid. Inmiddels zijn er vanuit de markt veel post-quantum-algoritmes aangeboden als kandidaat. Maar het NIST heeft nog steeds geen  definitieve keuze gemaakt. Het handtekeningalgoritme ‘SPHINCS is going to be standardized, Rainbow niet’, verwacht Samardjiska.

Spreker Garrelt Alberts (Orange Quantum Systems) dook de techniek in. Na in te zijn gegaan op technische aspecten van state-of-the-art hardware, width (aantal qubits) en depth (het langste pad van de ingang tot de uitgang), sneed hij een belangrijk onderwerp aan: de verschillende toepassingen van de quantumcomputer.  Spreker Gabriele Spini (TNO) ging dieper in op de public key infrastructure systems (PKIS) en de noodzaak dat deze tijdig bestand zijn tegen de quantumcomputer. PKIS is op veel plekken geïmplementeerd, dus de impact van quantum zal enorm zijn, zo voorzag Spini.

Quantum resistant

Na de boeiende – en vrij technische - presentaties van Itan Barmes (Deloitte) en Pepijn Pinske (Universiteit Twente), was de afsluiting voor Oscar Covers, cybersecurity-expert bij de NVB, over de gevolgen van de quantumcomputer voor de betaalinfrastructuur: “Maak deze quantum resistant. Begin met low-regret moves. Breng in kaart welke cryptografie je waar  - systemen, processen - inzet. En maak bij nieuwe ontwikkelingen gebruik van encryptie-algoritmes die bestand zijn tegen de quantumcomputer, zo luidde Covers’ boodschap aan betaaldienstverleners. Een praktische en leerzame afsluiting van een mooie bijeenkomst, die met een (live!) borrel werd afgesloten.

Klik hier om het seminar terug te kijken.