Maar liefst 30% van de basisschoolkinderen in Nederland ervaart thuis stress, vooral als gevolg van financiële zorgen. Dat blijkt uit onderzoek van de ABN AMRO Foundation en het Jeugdeducatiefonds. In een gemiddelde klas van 23 gaat het dus om zo'n 7 kinderen.
Het onderzoek werd uitgevoerd onder 1.115 basisscholen en richtte zich op de ontwikkelingsmogelijkheden van kinderen in groep vijf. De resultaten geven sterk de indruk dat stressvolle thuissituaties de leerprestaties van de kinderen aanzienlijk beïnvloeden.
De onderzoekers ontdekten ook dat de scores voor de eindtoets duidelijk lager liggen op scholen waar kinderen gemiddeld meer stress ervaren. Vooral het (door de ouders) niet kunnen betalen van schoolbijdragen en het ontbreken van basisbehoeften, zoals het nuttigen van een degelijk ontbijt, spelen hierbij een grote rol.
Daarnaast ervaren kinderen stress door zorgtaken of een gebrek aan sociale ondersteuning. Vaak komt de zorg voor het gezin volledig op de schouders van één ouder, of neemt het kind zelf mantelzorgtaken op zich. Leerkrachten noemen deze stressvolle thuissituaties als de grootste belemmering voor de ontwikkeling van kinderen.
Ongelijk investeren
“Er zitten in Nederland ongeveer 1,4 miljoen kinderen op de basisschool. Het is pijnlijk om te zien hoeveel van deze kinderen met een stressvolle thuissituatie te maken hebben”, zegt Hans Spekman (directeur van het Jeugdeducatiefonds). “We moeten daarom ongelijk investeren om gelijke kansen voor alle kinderen te realiseren.”
Spekman doet daarbij suggesties voor maatregelen om de ongelijkheid te verkleinen. “Bijvoorbeeld door het aanbieden van schoolmaaltijden en passende zorg voor wie het nodig heeft. Alleen zo hebben kinderen die in armoede opgroeien dezelfde kansen om zich maximaal te ontwikkelen als kinderen met rijke(re) ouders.”
ABN AMRO-topman Robert Swaak deelt de zorgen van Spekman. In een reactie op de resultaten benadrukt hij het belang van een stabiele basis: “Veel te vaak is daar geen sprake van, daarin hebben we nog een lange weg te gaan. In plaats van zich zorgen te maken zouden deze kinderen moeten kunnen dromen van een mooie toekomst en ontdekken waar hun passie ligt.”