Online oplichting is een steeds groter probleem onder jongeren, blijkt uit een recent onderzoek van ABN AMRO. Van de jongeren tussen 15 en 17 jaar wordt één op de dertien slachtoffer van online fraude, maar opmerkelijk genoeg wordt deze vorm van criminaliteit in veel gevallen niet gemeld.
“We krijgen opvallend weinig fraudemeldingen van jongeren, dus ik vind deze resultaten niet verrassend, maar wel zorgwekkend”, stelt fraude-expert Marco Hendriks. Dit zou suggereren dat jongeren online oplichting als een ‘normaal verschijnsel’ lijken te beschouwen en de financiële schade voor lief nemen.
Het onderzoek toont aan dat slechts drie op de tien jongeren die slachtoffer zijn van online oplichting hiervan melding maken bij instanties, terwijl dit bij volwassenen bijna de helft (46%) betreft. Volgens cijfers van het CBS doen jongeren vaak bij geen enkele instantie melding van fraude, ondanks dat zij relatief vaak worden opgelicht.
Door deze lage meldingsbereidheid blijven fraudeurs vrijwel ongestoord actief, aldus de bank. Dit gebrek aan bewustzijn en actie vergroot de kans op recidive en stimuleert een ‘normalisering’ van oplichtingspraktijken onder jongeren.
Lage kennis en bezorgdheid onder jongeren
Het onderzoek, dat werd uitgevoerd onder 300 jongeren, toont tevens aan dat jongeren aanzienlijk minder kennis hebben van online fraude dan volwassen klanten van de bank. Zo geeft slechts een kwart van de jongeren aan de risico’s van online fraude goed te kennen en de nodige maatregelen te nemen, terwijl dat percentage onder volwassenen op 43% ligt.
Bovendien verklaart 26% van de jongeren zich geen zorgen te maken over online fraude, terwijl slechts 11% van de volwassenen datzelfde aangeeft. Deze onverschilligheid resulteert in een alarmerende situatie: jongeren lopen een groter risico, maar nemen de minste maatregelen.
Een ander opvallend element uit het onderzoek is het gebrek aan sociale communicatie over veilig bankieren. De helft van de jongeren geeft aan nooit te praten over onderwerpen als fraude en veiligheid, in contrast met volwassenen die hier meer openheid over tonen.
Wanneer jongeren het onderwerp wél aansnijden, is dat vaak met ouders en minder met leeftijdsgenoten, wat kan bijdragen aan een gebrek aan gedeelde kennis binnen hun eigen kringen
Lege dozen en groeiende schade
Het beeld dat online oplichting ‘erbij hoort’ lijkt dan ook wijdverbreid onder jongeren. Een van de meest voorkomende vormen van oplichting, aankoopfraude, wordt door ABN AMRO ook genoemd. De bank schat dat ongeveer 40.000 jongeren jaarlijks het slachtoffer worden van dit type fraude, waarbij bestellingen – vaak betaald – nooit worden geleverd.
“Dat bijna 40.000 jongeren dit jaar een metaforische lege doos hebben ontvangen, is wat ons betreft geen bijkomstigheid om in te berusten”, aldus Hendriks.
Normalisering van fraude
ABN AMRO stelt zich zorgen te maken over de maatschappelijke gevolgen van deze trend. De bank roept jongeren en hun ouders op om melding te maken van fraudegevallen. Volgens Hendriks kan het gebrek aan melding en bewustzijn de aanpak van oplichters belemmeren.
“Fraude blijft een hardnekkig probleem, maar het is nooit normaal om te worden opgelicht”, besluit hij. “We roepen dan ook op om hier altijd over aan de bel te trekken.”