Uitkomsten Eerlijke Bankwijzer en kritiek banken hierop
De scores van banken in de Eerlijke Bankwijzer zijn flink verbeterd ten opzichte van vorige editie, maar nog steeds worden er behoorlijk veel (zware) onvoldoendes uitgedeeld. De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) heeft opnieuw zijn ongenoegen geuit over de manier waarop de duurzaamheid van bankbeleid wordt beoordeeld, en gaat met de Eerlijke Bankwijzer in gesprek over een betere scheiding van feiten en meningen.
De Eerlijke Bankwijzer – een initiatief van onder meer de organisaties Oxfam Novib, Amnesty International, Milieudefensie en vakbond FNV – heeft voor de zestiende maal het beleid van Nederlandse banken beoordeeld op het gebied van ‘duurzaamheid’. In de terminologie van de bankwijzer is dit een erg breed begrip dat wordt opgedeeld in 21 onderwerpen*. Het beleid van banken krijgt per onderwerp een score toegekend van 1 tot 10, waarbij 1 een zeer slechte score is en 10 de best haalbare score.
Net als in voorgaande edities behalen duurzame banken Triodos Bank en ASN Bank veruit de hoogste scores, op de voet gevolgd door SNS Bank. Triodos krijgt met een score van 10 op acht onderwerpen de beste beoordeling van de Eerlijke Bankwijzer, terwijl vooral Aegon het zwaar te verduren heeft met een score van 1 op maar liefst 11 onderwerpen. De grootbanken zitten hier tussenin, maar verdienen volgens het onderzoek nog steeds zware onvoldoendes op hun beleid rondom klimaatverandering.
Hoewel de scores niet overal even hoog zijn, ziet de Eerlijke Bankwijzer wel verbetering in de scores. ABN AMRO en Triodos wisten hun beleid op 10 onderwerpen te verbeteren, ING Bank op 7, en SNS Bank en Van Lanschot beiden op 6 onderwerpen. Bij Delta Lloyd, NIBC en Rabobank is de score op drie onderwerpen verbeterd en Aegon kreeg voor 2 onderwerpen een hoger cijfer.
Kritiek
Ondanks een verbetering van de scores is er opnieuw kritiek vanuit de bankenwereld over de meetmethode van de Eerlijke Bankwijzer. Om de duurzaamheid van de banken te beoordelen wordt alleen gekeken naar het beleid dat zij op dit gebied voeren, en niet naar de zaken die de banken daadwerkelijk financieren, benadrukt de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) in een reactie. Bovendien worden initiatieven als het Klimaatstatement, het convenant voor de bescherming van mensenrechten en de methode om transparanter te rapporteren over de sectoren die door een bank gefinancierd worden niet meegenomen in de beoordeling van de banken.
Een ander punt dat door banken wordt aangedragen is de onvoldoende scheiding van meningen en feiten in het onderzoek. Zo wordt er door de Eerlijke Bankwijzer een duidelijk negatieve stempel gedrukt op de financiering van organisaties die steenkool delven of verbranden voor energieproductie. Hoewel de effecten voor het milieu van deze industrie niet te ontkennen zijn, leveren banken als tegenargument dat wanneer de financiering van deze industrie volledig stopgezet wordt dit desastreuze gevolgen zal hebben voor de economie als geheel. Het grootste deel van de banken is deze financiering geleidelijk aan het afbouwen.
Om de meetmethode van de Eerlijke Bankwijzer te verbeteren is de NVB al sinds een jaar in gesprek met het initiatief. “Samen met de Eerlijke Bankwijzer werkt de NVB aan verbetering van de kwaliteit van de onderzoeken, onder toeziend oog van een onafhankelijke wetenschapper. Dit heeft echter nog niet geleid tot serieuze wijzigingen in de onderzoeksmethodiek”, aldus de brancheorganisatie. “Wij zullen daarom binnenkort in gesprek gaan om te kijken hoe de in onze ogen gebrekkige kwaliteit van het onderzoeksproces kan verbeteren waarbij voldoende aandacht is voor het scheiden van feiten en meningen. Mede op basis van de uitkomst van dit gesprek zullen wij de aard van de samenwerking met de Eerlijke Bankwijzer evalueren.”
* De 21 onderwerpen zijn (op alfabetische volgorde): Arbeidsrechten, Belastingen, Bonussen, Bosbouw, Corruptie, Dierenwelzijn, Elektriciteitsproductie, Financiële sector, Gendergelijkheid, Gezondheid, Klimaatverandering, Maakindustrie, Mensenrechten, Mijnbouw, Natuur, Olie en Gas, Transparantie, Visserij, Voeding, Wapens en Woningbouw & Vastgoed.
