Klimaatplannen zonder prijskaartje: bedrijven vergeten de rekening te betalen
De Nederlandse financiële sector loopt voorop als het gaat om concrete klimaatplannen, maar de bedrijven die zij financieren blijven achter. Uit de nieuwe ‘Dutch Climate Action Barometer’ van EY blijkt dat de meeste beursgenoteerde ondernemingen weliswaar grossieren in groene beloftes, maar vergeten het prijskaartje erbij te leveren.
In de bestuurskamers wordt volop met groene ambities gestrooid, maar zodra de financiële afdeling moet tekenen bij het kruisje, blijft het angstvallig stil. Het is een zorgwekkende paradox die EY blootlegt: de stapels duurzaamheidsrapportages groeien tot aan het plafond, maar de financiële onderbouwing is flinterdun.
“De intentie is er, maar de plannen missen robuustheid”, waarschuwt EY-partner Taco Bosman. Bedrijven rekenen zich rijk met optimistische scenario’s, terwijl ze in werkelijkheid afstevenen op een financiële en ecologische deceptie. Het risico op onvoorziene kosten en juridische claims neemt hierdoor exponentieel toe.
Braafste leerling van de klas
Er is een opvallende tweedeling zichtbaar in de BV Nederland. Banken en verzekeraars blijken de braafste jongetjes van de klas. Mede door strenge toezichteisen heeft 80% van de financiële instellingen een klimaattransitieplan, waarvan 60% ook daadwerkelijk als uitvoerbaar wordt beoordeeld.
Het contrast met de ‘reële economie’ is echter scherp. In sectoren als energie, landbouw en transport – juist daar waar de uitstoot plaatsvindt – heeft slechts een derde van de bedrijven een plan dat de toets der kritiek kan doorstaan. Voor bankiers is dit een rode vlag: zij hebben hun eigen boeken op orde, maar lopen via hun leningenportefeuille alsnog grote transitierisico’s bij klanten die niet voorbereid zijn.
Gratis bier bestaat niet
Het grootste pijnpunt zit in de portemonnee. Een transitieplan zonder budget is niets meer dan een wens, en toch maakt slechts 27% van de onderzochte bedrijven inzichtelijk wat de verduurzaming daadwerkelijk gaat kosten aan investeringen en operationele uitgaven.
Dit gebrek aan transparantie is een doorn in het oog van grote beleggers. Partijen als APG en Norges Bank Investment Management geven steeds duidelijker aan dat de geldkraan dichtgaat als bedrijven niet kunnen aantonen hoe ze hun groene dromen gaan betalen. Voor de financiële sector wordt het steeds lastiger om risico’s in te schatten als klanten geen prijskaartje aan hun plannen hangen.
Het één of het ander
Daarnaast waarschuwt EY voor tunnelvisie in de risicomodellen. Bedrijven rekenen vaak enkel met uitersten: ofwel het ‘alles-komt-goed’-scenario (Net Zero in 2050), ofwel de totale klimaatchaos.
De weerbarstige werkelijkheid – het rommelige middengebied waarin regelgeving, marktprijzen en CO2-belastingen fluctueren – wordt vaak genegeerd. Hierdoor missen bedrijven inzicht in de waarschijnlijke financiële tegenvallers. De boodschap aan de CFO is helder: wie de transitie wil overleven, moet stoppen met dromen en beginnen met rekenen.
