Transparantie kosten pensioenfondsen onvoldoende

Toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB) heeft de resultaten gepresenteerd van haar onderzoek naar de vermogensbeheerkosten van de pensioenfondsen over 2012. Hoewel volgens DNB het zicht op de vermogensbeheerkosten in het algemeen is verbeterd, kan 28% van de pensioenfondsen niet (voldoende) uitleggen wat de kosten per beleggingscategorie zijn geweest. DNB vindt dit onacceptabel en heeft deze fondsen om een her-rapportage gevraagd. Verder overweegt DNB hoge boetes voor pensioenfondsen die geen volledig inzicht kunnen geven in hun kosten. Hiermee onderstreept DNB nogmaals dat kostentransparantie hoog op de agenda staat.

Verslag beleggingskosten per beleggingscategorie

In de rapportage over 2012 moesten alle Nederlandse pensioenfondsen verslag uitbrengen over hun beleggingskosten uitgesplitst per beleggingscategorie. De gerapporteerde kosten van alle fondsen samen bedragen €4,4 miljard. Dit is gemiddeld 0,53% van het gemiddelde van de totale beleggingen van de sector in 2012. De totale kosten variëren tussen iets meer dan 0% en 1,2% van het belegd vermogen. Met gemiddeld 3,4% zijn de vermogensbeheerkosten voor beleggingen in private equity en hedge funds het hoogst.

DNB kritisch op daadwerkelijk begrip en inzicht kosten

Volgens DNB betekenen hoge vermogensbeheerkosten niet automatisch dat een pensioenfonds (te) duur uit is. Bij het analyseren van de performance gerelateerde kosten dienen pensioenfondsen er bijvoorbeeld rekening mee te houden dat de kosten niet altijd zijn af te zetten tegen het rendement dat in het onderzochte jaar is behaald. Bij een vergelijking van de rendementskosten moet ook rekening gehouden worden met zogenaamde high watermarks en hurdle rates. Bij het benchmarken van de vermogensbeheerkosten zal met name gekeken moeten worden of een beleggingscategorie passief of actief is ingericht. DNB benadrukt ook dat niet is gecontroleerd of fondsen een volledige doorkijk (‘look through’) hebben gehad op de kosten van de fondsen waar hun vermogensbeheerder in belegt. DNB vraagt de pensioenfondsen dan ook om kritisch na te gaan of zij daadwerkelijk zicht hebben op alle kosten van met name beleggingen in private equity en hedge fund beleggingen.

Vooral kleinere fondsen onvoldoende inzicht

In het Financieele Dagblad stelt DNB-directeur Olaf Sleijpen dat vooral kleinere fondsen onvoldoende inzicht hebben in de kosten. Hij wijt dit onder meer aan het feit dat zij minder gewicht in de schaal (kunnen) leggen om de benodigde cijfers los te krijgen bij hun vermogensbeheerder(s). Zolang een fonds echter goed kan uitleggen waarom hij voor bepaalde beleggingen kiest, is het goed.

Transparantie en hoogte kosten belangrijk voor toekomst pensioenfondsen

DNB vindt transparantie over de beleggingskosten een onmisbaar element om het maatschappelijke vertrouwen in pensioenfondsen te herstellen. Volgens DNB beschikken vermogensbeheerders wel degelijk over de noodzakelijke informatie. Het rapport van DNB geeft met name de kleine fondsen een instrument om steviger te staan tegenover “onvoldoende mededeelzame vermogensbeheerders”. Te hoge kosten hebben volgens DNB sterk invloed op de houdbaarheid van het bedrijfsmodel en daarmee de toekomstbestendigheid van pensioenfondsen. Op 14 februari a.s. zijn daarom 60 ‘risicofondsen’ door DNB uitgenodigd om hierover van gedachten te wisselen.