Webwinkels (te) scheutig met verstrekken krediet voor aankopen
Het kabinet maakt zich zorgen over over het feit dat webwinkels erg makkelijk zijn met het verstrekken van kredieten voor het doen van aankopen. Een derde van de kopers heeft namelijk te maken met betalingsachterstanden. Dat blijkt uit onderzoek van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Hierdoor krijgen ze ook nog eens te maken met een BKR-registratie. Zorgelijk, aldus minister Hoekstra van Financiën. Hij hoopt op verandering vanuit de sector zelf, maar geeft aan maatregelen niet te schuwen als verandering uitblijft.
Online aankopen doen is inmiddels de normaalste zaak van de wereld. Winkeliers die geen webshop bieden worden amper meer serieus genomen, extreem exclusieve merken die alleen fysiek verkopen daargelaten. Het inrichten van een webshop heeft de laatste tien jaar een grote vlucht genomen, waarbij flink gebruik wordt gemaakt van wetenschappelijke inzichten uit de (neuro)psychologie. De notatiewijze van een bedrag, de kleur van een bestelknop, overal is over nagedacht. Wie is er zich bijvoorbeeld van bewust dat bij de prijsstelling een €-teken negatieve sentimenten oproept in de hersenen, maar de letters EUR niet? Of dat een ‘Koop nu’-knop in de kleur groen voor meer kopers zorgt dan diezelfde knop in de kleur rood, de kleur van gevaar?
Kort samengevat, webwinkels maken het consumenten erg makkelijk om aankopen te doen. Of misschien beter, erg moeilijk om geen aankopen te doen. Eenmaal een product in het virtuele winkelwagentje gestopt volgt het betaalproces en ook hier maken webwinkels het consumenten bijzonder eenvoudig. Vaak is er een handvol betalingsmogelijkheden, de ene nog sneller dan de andere. Daarbij maken webwinkels veelvuldig gebruik van de mogelijkheid om gespreid te betalen. Dit komt in essentie neer op een lening, een consumptief krediet.
Nederlandse consumenten maken gretig gebruik van de optie gespreid of achteraf betalen, maar meer dan een derde (34%) heeft te maken met betalingsachterstanden. Voor bedragen boven de €250 zijn webwinkels bovendien verplicht kopers te registreren bij het BKR. Het kabinet maakt zich zorgen over over hoe eenvoudig het is om op deze manier een krediet af te sluiten en wil maatregelen van de sector. “Deze achterstanden baren mij zorgen. Ik verwacht dan ook van de aanbieders van verzendhuiskrediet dat zij aanvullende stappen zetten om dit percentage fors terug te dringen. Dit kabinet wil het aantal mensen met problematische schulden terugdringen en mensen met schulden effectiever helpen”, zegt Hoekstra.
Dunne rode lijn
Evenals andere kredietverstrekkers hebben webshops zich te houden aan de Wet financieel toezicht (Wft). Ook moeten ze beschikken over de nodige vergunningen. Bovendien zijn webshops verplicht om achteraf betalen aan te bieden als betaaloptie en daarmee dus ook het afsluiten van een consumptief krediet. Diverse fintech-bedrijven springen handig in het gat en bieden webshops een totaaloplossing voor wat betreft de afwikkeling van de betaling, kredietcheck, melding bij het BKR etc. Bekende voorbeelden hiervan zijn AfterPay of Pay.nl. Daarbij geldt, is er wel sprake van een gelijk speelveld tussen webwinkels en reguliere kredietverstrekkers?
Aan de ene kant biedt de voortschrijdende technologie consumenten steeds meer gemak en flexibiliteit. Aan de andere kant brengt het inmiddels 34% van de kopers in financiële problemen. Dat maakt dat er een dunne rode lijn is tussen onbezorgd online winkelen en financieel in de problemen komen.
Minder verleiding
Hoekstra wil dat e-commerce bedrijven zelf gaan zorgen voor een verandering en consumenten minder in de verleiding brengen tot hogere leningen of langere looptijden dan nodig. Een simpele disclaimer als ’Let op, geld lenen kost geld’ is onvoldoende, bovendien toonde onderzoek eerder deze week nog aan dat financiële bijsluiters niet of nauwelijks gelezen worden, laat staan naar gehandeld. Bij onvoldoende verbetering vanuit de sector zelf sluit Hoekstra gedwongen maatregelen niet uit.
