Jens Weidmann (Bundesbank): blockchain is nog niet baanbrekend

Bij monde van topman Jens Weidmann heeft de Duitse centrale bank flinke kritiek geuit op het praktisch nut van blockchain in de financiële sector. Een gezamenlijk twee jaar durend blockchain-project van de Bundesbank en Deutsche Börse heeft naar verluidt nauwelijks bevredigende resultaten opgeleverd. Ook cryptovaluta krijgen een veeg uit de pan, ze zijn volgens Weidmann een bedreiging voor het complete financiële systeem.

Er is een wereld voor en een wereld na blockchain, zo was enkele jaren terug de gedachte bij veel professionals uit de financiële sector. Blockchain zou het financiële systeem omverwerpen zoals internet gedaan heeft met de brief en postzegel. Nu is blockchain uiterst complexe materie en er wordt nog volop mee gepionierd, toch vragen ook erkende partijen zich weleens af of blockchain inderdaad de start is van een nieuwe revolutie. McKinsey deed het een tijdje terug, topman Jens Weidmann van de Duitse centrale bank deed enkele dagen terug ook een duit in het zakje.

Niet voor het eerst kritisch

Het is niet voor het eerst dat de Bundesbank een afwijkend geluid laat horen als het over blockchain gaat. In 2017 bestempelde de instelling blockchain weliswaar als potentieel van grote waarde voor het internationale betalingsverkeer, maar ook toen al zette de Bundesbank vraagtekens bij het praktisch nut ervan op individueel niveau. In het bijzonder binnen de eurozone, waar de snelheid van transacties hoog ligt en weinig controle nodig is. Een twee jaar durend gezamenlijk project van de Bundesbank en beursorganisatie Deutsche Börse heeft niet geleid tot meer optimisme over blockchain. Eerder het tegenovergestelde.

Het project omvatte in hoofdzaak de integratie van blockchain teneinde financiële en bancaire processen te verbeteren. Dat is niet echt gelukt. Blockchain bleek duurder en langzamer te zijn dan via de bestaande dan wel traditionele middelen. “In beginsel voldeed [blockchain] aan alle basale eisen voor financiële transacties”, begint Weidmann zijn verklaring positief. Uit het vervolg klinkt echter minder vertrouwen: “De blockchain-oplossingen boden op geen enkel vlak verbetering. Het proces duurde iets langer en resulteerde in relatief hoge calculatiekosten. Soortgelijke ervaringen zijn elders in de financiële sector ook opgedaan. Ondanks talloze proeven met blockchain prototypes is er tot op heden geen sprake van een echte praktische doorbraak.”

Cryptocurrency

Naast blockchain deed Weidmann ook nog enkele uitspraken over cryptocurrency, zoals bitcoin of ether. Dat is geen hele grote stap, daar blockchain de basis is voor de werking van bitcoin en andere cryptomunten. Volgens de Bundesbank moeten centrale banken terughoudend en voorzichtig zijn in het verkennen van mogelijkheden met crypto’s. Interessant is dat het instituut daarmee ingaat tegen een eerdere oproep van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), dat juist de verkenning van digitale valuta door centrale banken aanmoedigt. Frankfurt stelt dat crypto’s een gevaar vormen voor de stabiliteit van het financiële systeem in tijden van crisis. Eenvoudige toegang tot cryptocurrency kan een bankrun versnellen, waardoor financiële instellingen sneller kunnen omvallen, de volatiliteit toeneemt en de balansen van centrale banken snel onder druk komen te staan.

Pleitbezorgers van blockchain zullen zich wellicht verbazen over de opstelling van een hooggeplaatst persoon als Weidman. Zij zullen juist wijzen op rapporten en projecten die de schijnbaar onbegrensde mogelijkheden van blockchain wél aantonen. Dan zullen er ook nog complotdenkers zijn, die mogelijk wijzen op de belangen van een instelling als een centrale bank. Centrale banken vervullen momenteel een belangrijke rol in het financiële systeem. Het hele idee van blockchain, bitcoin en andere crypto's is juist dat er geen centraal gezag meer nodig is en er volledig voor en door de gebruikers is. 

Gerelateerd: Blockchain heeft DNB nog niet overtuigd