Zes maatregelen die banken moeten nemen om digitaal mee te kunnen

25 november 2019 Banken.nl

Banken moeten excelleren op verschillende deelgebieden om mee te kunnen in de wapenwedloop die digitalisering heet. Onderzoeks- en adviesbureau Gartner identificeert zes van deze gebieden in zijn ‘taxonomy approach’, variërend van procesmatige tot culturele verbetermaatregelen. Alistair Newton, analist bij Gartner, vertelt hier aan Banken.nl meer over.

Banken kunnen niet anders dan investeren in digitalisering, willen zij niet vervallen tot stoommachines tussen allemaal elektromotoren. Wie niet investeert, die gaat zijn ondergang tegemoet, is de algemene opvatting onder kenners. Het strekt echter tot de aanbeveling om heldere doelen voor ogen te hebben, alvorens te starten met investeren. Gartner ontwikkelde daarom de ‘taxonomy approach’, een soort afstreeplijst die banken kunnen gebruiken om ervoor te zorgen dat aan de randvoorwaarden voor succesvolle investeringen wordt voldaan.

Taxonomie

Het begrip taxonomie is oorspronkelijk afkomstig uit de biologie, waar het ooit geïntroduceerd werd om soorten planten en dieren te benoemen en in te delen. Taxonomie maakt gebruik van een ijzeren systematiek. “In de basis behandelt de taxonomy approach van Gartner zes deelgebieden waarin banken moeten excelleren om als digitale en eigentijdse onderneming te kunnen functioneren”, legt Newton uit.

1 Operational and Process Flexibility

“Bedrijven moeten beschikken over aanpassingsvermogen binnen hun processen, hun uitvoering en hun bedrijfsmodel. Het verandervermogen moet heel hoog zijn om te kunnen floreren in een digitale wereld.” Newton erkent dat dit veel vraagt van organisaties en verantwoordelijke managers, omdat men van oudsher gewend is aan een bepaalde manier van denken en werken. Daarbinnen is continuïteit altijd leidend geweest.

2 Cultural Adaptability and Maturity

Gaat het over aanpassingsvermogen, dan geldt dit niet alleen op procesmatig en organisatorisch vlak. “Een voornaam struikelblok bij digitalisering is het veranderen van de cultuur binnen een bedrijf. Niet alleen processen, ook de mensen moeten volwassen worden, in het bijzonder digitaal volwassen.” Bij veel bedrijven leeft dat streven nog niet, laat staan dat er een plan ligt om dit systematisch aan te pakken. Hier is een belangrijke rol weggelegd voor de CIO. De CIO van een bank kan in zijn eentje niet de hele cultuur van een bedrijf veranderen, maar kan wel dienen als katalysator.

3 Platform/Ecosystem Development

“Op het gebied van digitalisering slagen succesvolle bedrijven erin om platformen te ontwikkelen en zich aan te sluiten bij ecosystemen, of staan zelfs aan de basis van de ontwikkeling ervan.” Het onderdeel uitmaken een ecosysteem stelt hen in staat om snel verbinding te leggen met andere partijen en indien nodig even snel weer de verbinding te verbreken. Een werkwijze waarbij het fenomeen ’aanpassingsvermogen’ als bijna vanzelfsprekend om de hoek komt kijken. Platformtechnologie moet een centrale rol krijgen binnen bancaire organisaties.

4 Innovative Value Capture and Measurement

Banken moeten het bedrijfsresultaat niet louter beoordelen op financiële cijfers, wat volgens Newton een traditionele manier van werken is. “Stel dat ik €1.000 investeer in digitalisering en ik kijk met traditionele modellen naar wat het oplevert, dan zie ik daar weinig van terug. De helft van de tijd wordt de winst gegenereerd op andere afdelingen in het bedrijf of in niet-financiële vorm, bijvoorbeeld kennis en inzicht, gebruiksvriendelijkheid of klantervaring. Probeer niet alleen naar euro’s te kijken. Je zult die euro kunnen blijven volgen, maar hij rolt wel bergafwaarts.” Newton haalt het voorbeeld van fintechs aan die waarde meten op basis van klantacquisitie.

5 Data Harvesting and Centricity

Het succes van bedrijven als Amazon, Google en Facebook is dat ze veel data verzamelen en deze centraal stellen binnen hun ontwikkeling. “Banken zijn pas net begonnen om te werken als een data-bedrijf, nodig om succesvol te digitaliseren. De grootste uitdaging ligt in het inpassen van nieuwe vormen van data over klanten en markten binnen de bestaande systemen.” Hierbij gaat Newton wel even voorbij aan de actualiteit. Nederlandse banken zijn momenteel in gesprek met de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) over de manier waarop en de mate waarin zij gebruik mogen maken van persoonlijke data.

6 Augmented Business Intelligence

De zesde maatregel om succesvol te transformeren tot een ‘digital native’ is een bedrijfsbrede inzet van business intelligence (BI) voor het nemen van beslissingen. “Business intelligence zou centraal moeten staan in de strategie van digitaliserende banken, waarbij elke afdeling moet kunnen beschikken over relevante BI. Binnen banken moet de CIO zorgen voor brede coördinatie hiervan.”

Bovenstaande is de theorie, de praktijk is vaak weerbarstig en het vereist discipline om op een ingeslagen route te blijven. De ‘taxonomy approach’ kan een middel zijn voor banken om op een gelijke manier te opereren als neobanken, die beschikken over een flexibele structuur zonder veel legacy. Interessant is dat Newton stelt dat neobanken niet perse succesvoller zijn in het genereren van klanten en het maken van winst. “Kijkend naar onze taxonomy approach zijn neobanken veel progressiever en kunnen ze sneller ontwikkelen. Het spreekt voor zich dat het makkelijker is om vanaf nul een flexibele organisatie op te bouwen, zonder legacy hinder. Dat betekent niet dat ze uiteindelijk ook meer succes gaan hebben.”

Bron: Gartner’s Digital Banking Taxonomy 3.0 — How to Focus Your Transformation Efforts