Chinese fintech-miljardair Jack Ma is spoorloos
Jack Ma is zoek. De grote man achter webgigant Alibaba en fintech-conglomeraat Ant Group is inmiddels al twee maanden van de radar. Dat voedt speculaties over betrokkenheid van de Chinese regering bij zijn vermissing. Ma was in oktober voor het laatste in de publiciteit, toen hij stevige kritiek uitte op het Chinese financiële systeem.
In minder dan tien jaar tijd hebben enkele tech-bedrijven een machtspositie opgebouwd in China die nauwelijks voor te stellen is. Daartoe behoren onder meer Alibaba en Ant Group maar ook Tencent, meer bekend van social medium WeChat, waarmee gebruikers allerlei diensten en goederen kunnen afrekenen. Jack Ma is de grote man achter de Alibaba en Ant Group, zijn activiteiten maakten hem de rijkste man China.
Maar het tij lijkt gekeerd voor Ma, in elk geval voor nu. Kenners zien een toespraak die Ma eind oktober gaf als reden voor de omwenteling. Daarin haalde hij het bestaande Chinese financiële systeem door de mangel, dat als een rem zou werken op innovatie. Innovatie die niet zelden voortkomt uit één van Ma’s ondernemingen. Ook de grote Chinese banken kregen een veeg uit de pan. Hen werd een ‘pandjeshuismentaliteit’ verweten. Met de kennis van nu had Ma zich beter wat diplomatieker kunnen opstellen, want sindsdien krijgen Ma en zijn imperium ogenschijnlijk klap op klap.
Misschien nog wel het meest opvallend is dat Ma al twee maanden niet meer gesignaleerd is, dat terwijl hij normaal graag in de schijnwerpers staat. “De wildste geruchten doen de ronde, ook op Chinese sociale media. Tot nu toe is het vooral speculatie", meldt China-correspondent Sjoerd den Daas van de NOS. Den Daas acht het onwaarschijnlijk dat alleen die toespraak reden is om tijdelijk te verdwijnen.
Fintech vs gevestigde orde
De veronderstelde strijd tussen Ma en Peking staat symbool voor de strijd tussen fintech en de gevestigde orde. Zoals in veel andere landen heeft fintech het afgelopen decennium veel ruimte gekregen om te groeien. Dat heeft voor zowel consumenten als financiële instellingen tot nuttige innovaties geleid en lang niet altijd blijkt fintech alleen een uitdager te zijn, maar minstens zo vaak een versterker van de gevestigde orde.
Inmiddels doemt her en der – en dus ook in China – de vraag op of sommige fintech-ondernemingen niet te machtig zijn geworden of marktverstorend werken. In het verlengde daarvan ontstaan ook zorgen over de risico’s die deze partijen vormen voor het financiële systeem. Banken hebben sinds de financiële crisis gewerkt aan stevige kapitaalbuffers, fintech-ondernemingen beschikken daar in het algemeen niet over.
Het goede nieuws is dat voor het leven van Ma niet gevreesd lijkt te hoeven worden. NOS-correspondent Den Daas denkt dat Ma zich gewoon even koest houdt, mogelijk op aandringen van de Chinese autoriteiten. Hoe dan ook zal de situatie ook voor andere Chinese fintech-pioniers vermoedelijk zorgen voor iets meer terughoudendheid in het leveren van kritiek.
