Niet fintechs, maar bigtechs vormen de echte bedreiging voor banken

31 oktober 2019 Banken.nl 4 min. leestijd

In de loop der afgelopen jaren is veel geschreven over de bedreiging die fintechs vormen voor de banken. Maar een dozijn unicorns en honderden fintechs verder blijken de fintechs juist regelmatig ‘vrienden’ te zijn of te worden van de banken. De echte dreiging komt van bigtechs, zo stelt adviesbureau Voogt Pijl & Partners uit Amersfoort. Grote partijen met hele diepe zakken die bovendien beschikken over enorme netwerken en aantallen sympathisanten.

Het is inmiddels ook doorgedrongen tot politici en overheden dat bigtechs belangen hebben in de financiële sector, meer concreet op de betaalmarkt. Apple Pay, Android Pay of Alipay, het zijn alle drie voorbeelden van betaaldiensten waar partijen achter zitten waarbij banken verbleken. Afgelopen week startte consumentenwaakhond ACM een studie naar betaaldiensten van bigtechs, onder meer vanwege de invoering van PSD2 eerder dit jaar. De studie start in opdracht van de Tweede Kamer, die wil weten welke kansen en risico’s deze ontwikkelingen meebrengen voor consumenten.

Klanten, data en kapitaal

Wat maakt de tech-reuzen nu eigenlijk zo gevaarlijk? “In de eerste plaats beschikken ze over enorme aantallen gebruikers wereldwijd, ze hebben een bekende naam en enorm veel data door een bestaand klanten netwerk. Ze hebben duidelijk het vertrouwen van de klant al gewonnen. Apple, Google, Amazon of Alibaba, ze zijn stuk voor stuk zo diep doorgedrongen in de persoonlijke levens van mensen dat ze exact weten wat hun klanten willen”, zegt Ewart van der Steege, Management Consultant bij Voogt Pijl & Partners.

Niet zelden is er ook de nodige sympathie vanuit de klanten, bij Apple zelfs tot op het religieuze af. Al die klanten zitten in principe ook bij een bank, maar wat als ze en masse al hun financiële zaken onderbrengen bij deze partijen? Ten tweede beschikken ze over budgetten waarvan banken uitsluitend kunnen dromen. Er is geen noodzaak om direct winst te maken en door de kapitaalbuffers kunnen ze zelfs geld erop toeleggen. Dit betekent ook dat bigtechs het kapitaal hebben om veelbelovende fintechs over te nemen. Ten slotte zijn ze al tijden bezig met digitale innovatie en beschikken ze wat dat betreft over een voorsprong waarvan het zeer de vraag is of banken deze ooit nog goed kunnen maken. Het behouden van de status quo lijkt soms het hoogst haalbare.

Soortgelijke voorspellingen zijn reeds lange tijd gedaan aan de hand van de opkomst van fintechs, meer in het bijzonder de afgelopen vijf jaar. In tegenstelling tot bigtechs beschikten fintechs nog niet over enorme budgetten of grote klantaantallen, maar hun innovatiekracht zou banken eerder vroeg dan laat irrelevant maken. Dat beeld is aan het kantelen, zo concludeert adviesbureau Voogt Pijl & Partners.

$112 miljard aan investeringen

In Nederland zijn nu ongeveer 450 tot 500 fintech-bedrijven die als doel hebben technologische vernieuwing in de financiële sector door te voeren. Uit recent onderzoek van KPMG blijkt dat in 2018 mondiaal meer dan 112 miljard dollar werd geïnvesteerd in fintechs, een stijging van 114% ten opzichte van 2017. Van der Steege benadrukt dat fintechs voordeel halen uit hun kleinere omvang en daardoor innovatiever en wendbaarder zijn. Ze ondervinden bovendien geen hinder van legacy-systemen én ze profiteren van minder rigide wet- en regelgeving in vergelijking met banken.

“De uitdaging voor fintechs is dat er vaak beperkt budget is, waardoor het moeilijk is om op langere termijn het businessmodel overeind te houden."

“Maar, hoe ver reikt de impact van fintechs daadwerkelijk? Of zijn het vooral losse innovatieve ideeën die uiteindelijk worden opgeslokt door de grote spelers, lees traditionele banken en of bigtechs?”, vraagt Van der Steege zich hardop af. “De uitdaging voor fintechs is namelijk dat er vaak beperkt budget is, waardoor het moeilijk is om op langere termijn het businessmodel overeind te houden. Zeker wanneer de fintech niet of nog niet winstgevend is. Daarnaast hebben ze relatief weinig kennis van de financiële sector, nauwelijks een netwerk met klanten - en dus nog geen klanten die hun financiële producten aan hen toevertrouwen - en daardoor ook nauwelijks (klant)data. Hierdoor missen ze essentiële informatie die nodig is om uiteindelijk door te kunnen groeien en zich te ontwikkelen tot een grote speler.”

Krachtenbundeling nodig

Het begint er daarom steeds meer op te lijken dat fintechs en banken elkaar nodig hebben. Fintechs hebben een netwerk, kapitaal en data nodig. Dat kunnen banken bieden. Aan de andere kant kunnen banken de innovaties van fintechs goed gebruiken om hun eigen operaties verder aan te scherpen. Van der Steege: “Alleen wanneer banken en fintechs hun krachten bundelen kunnen zij weerstand bieden tegen de echt grote jongens. Van hen komt namelijk de grootste bedreiging omdat zij zelf de beschikking hebben over zowel innovatiekracht, kapitaal, data en daarnaast al bestaande klanten hebben.”

Gerelateerd:
Banken moeten profiteren van vertrouwensband consumenten in strijd met bigtech