Politiek getouwtrek over pensioenwet bedreigt haalbaarheid
Uiterlijk 2027 moeten de pensioenfondsen overstappen naar het nieuwe stelsel. Dit najaar werd de invoering van de nieuwe pensioenwet echter opnieuw uitgesteld, waardoor de fondsen belangrijke keuzes uitstellen. Accountants- en adviesbureau BDO waarschuwt dat de streefdatum van de pensionhervorming in gevaar komt.
“Eén van de grootste financiële operaties uit de Nederlandse geschiedenis”, zo omschrijft BDO de invoering van het nieuwe pensioenstelsel. Tot de invoering in 2027 onderzoekt het bureau jaarlijks in hoeverre pensioenfondsen al voorbereid zijn.
De fondsen zelf blijken redelijk optimistisch: 84% zegt goed voorbereid te zijn. Desondanks verwacht een derde dat de streefdatum te vroeg zal komen. Ook BDO constateert dat er nog heel wat moet gebeuren wil de deadline worden gehaald.
“Het is zelfs de vraag of de 1.500 miljard euro aan pensioengelden op tijd verdeeld is over de individuele pensioenaanspraken”, aldus de onderzoekers.
Eén op de vijf fondsen heeft nog altijd niet besloten of het zal invaren, oftewel het opgebouwde pensioen zal inbrengen in het nieuwe pensioenstelsel. Een kwart stelt dit zelfs uit tot 2026/2027. Ruim de helft (52%) heeft nog geen keuze gemaakt voor het type contract. En bijna een derde is nog niet gestart met het wettelijk verplichte risicopreferentie-onderzoek.
“Hierdoor ontstaat piekbelasting en mogelijk een opstopping bij met name pensioenuitvoeringsorganisaties, toezichthouders en adviseurs. Dat is een serieus risico op vertraging en zet de haalbaarheid van de pensioentransitie nu al onder druk”, stelt Geertje Strampel, voorzitter van de branchegroep Financial Services en partner bij BDO.
Ook heeft 13% van de pensioenfondsen de pensioenuitvoeringsorganisatie (PUO) nog niet betrokken bij de plannen. “Hoe eerder, hoe beter geldt in dit geval. Samenwerking leidt tot gedeeld eigenaarschap van het transitieproces. De PUO’s moeten voldoende tijd krijgen om de nieuwe regeling per fonds te implementeren”, aldus Ryan de Waard, Senior Manager bij BDO.
Den Haag vertraagt
Waar de pensioenfondsen er dus goed aan zouden doen knopen door te hakken en vaart te maken, wijst BDO in de eerste plaats naar Den Haag. De Tweede Kamer heeft de nieuwe pensioenwet nog altijd niet goedgekeurd.
“Die onzekerheid en onduidelijkheid maken het ingewikkeld om keuzes met verstrekkende gevolgen te maken”, legt Strampel uit. “De beslissingen die genomen moeten worden, gaan sowieso zorgen voor verdeeldheid. Want: hoe worden de belangen van de verschillende deelnemers behartigd?”
Met de aanstaande Provinciale Statenverkiezingen loert ook nog eens het gevaar dat de wet straks door een anders verdeelde Eerste Kamer moet worden geloodst, waar de regeringspartijen mogelijk geen meerderheid meer hebben.
Uitlegbaarheid blijkt uitdaging
Een ander probleem waar BDO op wijst is de uitlegbaarheid. Waar het nieuwe systeem moet zorgen voor meer transparantie, geven pensioenfondsen aan te worstelen met de uitlegbaarheid van de nieuwe regels en risico’s aan de deelnemers. “De communicatie dient eerlijk, helder, toegankelijk en transparant te zijn, terwijl de materie complex en genuanceerd is”, aldus de onderzoekers.
Deelnemers moeten geactiveerd worden om zich te verdiepen in de impact op hun eigen pensioenregeling, maar zo’n 30% van de fondsen moet hier nog mee beginnen. “Beperkt draagvlak ligt daardoor op de loer, met als mogelijk gevolg klachten en rechtszaken”, waarschuwt De Waard.
In één keer goed
Een punt waarover de meeste pensioenfondsen zich zelf nauwelijks zorgen over maken is de kwaliteit van data. BDO vreest echter dat ze dit aandachtspunt onderschatten.
“Onze praktijkervaring is anders en ook uit onderzoeken van bijvoorbeeld De Nederlandsche Bank blijkt dat daar nog winst te behalen valt”, aldus De Waard, die waarschuwt dat “het venijn vaak in complexe mutaties en handmatige verwerking zit”.
“Het is zaak dat de data kloppen”, benadrukt hij. “De data vormen immers de basis voor de verdeling van de pensioengelden over de persoonlijke potjes. Dat moet in één keer en goed gebeuren. Na de transitie kan namelijk niet met terugwerkende kracht nog een mutatie doorgevoerd worden.”
Meer pensioengerelateerd nieuws is te vinden op de pensioen-themapagina van banken.nl.
