IMF adviseert banken bedrijfsmodel om te gooien

Veel banken hebben geen houdbaar bedrijfsmodel waarmee ze het economisch herstel kunnen ondersteunen. Hoewel de meeste banken aanzienlijk meer vermogen hebben dan voor de crisis, zijn ze niet gezond genoeg om het economische herstel in Europa te ondersteunen, stelt het Internationale Monetaire Fonds (IMF). De meeste banken in de eurozone doen er goed aan om hun bedrijfsmodel fundamenteel om te gooien. Dat adviseert het IMF op basis van het eerder gepubliceerde Global Financial Stability Report.

70% van Europese grootbanken niet in staat voldoende krediet te verlenen

Veel van de huidige maatregelen om de economische en financiële crisis te bestrijden kunnen diezelfde crisis juist opnieuw veroorzaken of een herstel bemoeilijken blijkt uit de informatie uit het IMF rapport over de mondiale financiële stabiliteit. Voor dit rapport onderzocht het IMF de 300 belangrijkste banken ter wereld. Uit het onderzoek blijkt dat veel van deze financiële instellingen zich bijzonder moeten inspannen om te kunnen voldoen aan opgewaardeerde eisen voor eigen vermogen en intern beheer. Het IMF concludeert dat bijna 40% van de onderzochte bankbalansen niet sterk genoeg zijn om voldoende krediet te verlenen om het economisch herstel te ondersteunen. Voor de grote banken in de eurozone is dat zelfs 70%. 

Schaduwbanken springen in gat

Banken die nu dankzij grote kapitaalinjecties gezond worden verklaard, zijn veilig genoeg voor een ‘normaal bestaan’, verduidelijkt IMF-directeur José Vinals de situatie. “Maar in veel landen zouden banken ‘atleten’ moeten zijn, die het herstel krachtig kunnen ondersteunen”, aldus Vinals. Ook Dow Jones Nieuwsdienst meldt dat het IMF een zwaar fitnessprogramma eist voor Europese banken. Banken hebben moeite met de huidige nieuwe werkelijkheid. Andere partijen op de financiële markten springen daarop in. Dat kan problemen opleveren, omdat deze zogenoemde ‘schaduwbanken’ minder sterk gereguleerd zijn dan de reguliere banken. Dergelijke fondsen behoren nu al tot de grootste bezitters van Amerikaanse bedrijfsobligaties en buitenlandse obligaties in de VS.

Ontstoppen kanalen voor kredietverlening

“Het probleem is dat deze instroom van fondsen een illusie van liquiditeit hebben gecreëerd in vastrentende markten”, zegt IMF-directeur José Vinals. “De liquiditeit die beleggers in goede tijden beloofd wordt, zal waarschijnlijk groter zijn dan de liquiditeit die beschikbaar zal zijn in de markten in tijden van stress”, benadrukt Vinals. Hij wil graag meer toezicht op de zogenoemde ‘schaduwbanken’, zoals beleggingsfondsen die geen bank zijn, maar toch krediet verlenen. Volgens Vinals moeten de kanalen voor kredietverlening worden ontstopt.

Grote rol voor bankenonderzoek ECB

Toezichthouders moeten ruimte creëren voor banken om niet alleen hun buffers, maar ook hun winstgevendheid te versterken, aldus Vinals. De IMF-directeur ziet daarbij een grote rol voor het bankonderzoek van de ECB en het daaropvolgende toezicht van de centrale bank. Zwakke banken kunnen dan worden gedwongen zich van bepaalde markten terug te trekken of hun activiteiten helemaal te staken of te fuseren. Ook De Nederlandsche Bank signaleerde al dit probleem en waarschuwde voor zeepbelvorming op de financiële markten: vanwege de langdurige lage rente en andere beleidsmaatregelen van centrale banken nemen beleggers overdreven risico’s op de financiële markten.