Start Europees toezicht ondersteunt vertrouwensherstel

06 november 2014 Banken.nl

Op 4 november is het Europeese bankentoezicht van start gegaan. Het gemeenschappelijke bankentoezicht (het Single Supervisory Mechanism of SSM) betekent dat het toezicht op de grote  banken in het eurogebied overgaat naar de nieuwe toezichthouder, de ECB. Dat meldt De Nederlandsche Bank deze week.

In 2012 is door het Europees Parlement besloten om het bankentoezicht voor de grote banken op Europees niveau in te richten als antwoord op de financiële crisis van de afgelopen jaren. ‘Vanaf vandaag wordt toezicht gehouden door één toezichthouder volgens een eenduidige set regels. Samen met het gezamenlijke resolutiemechanisme voor omvallende banken en op termijn een gezamenlijk depositogarantiestelsel, moet dit er aan bijdragen dat banken en overheden elkaar in tijden van crisis niet meer zoveel schade kunnen aandoen als in de afgelopen jaren’, aldus DNB-directeur Toezicht, Jan Sijbrand: ‘De Bankenunie zal een bijdrage leveren aan het herstel van vertrouwen in de Europese bankensector en financiële markten, en daarmee ook een steun zijn voor het economisch herstel in het eurogebied.’

De start van het gemeenschappelijke bankentoezicht (het Single Supervisory Mechanism of SSM) betekent dat het toezicht op de grote  banken in het eurogebied overgaat naar de nieuwe toezichthouder, de ECB. Het gaat om de banken die in omvang en internationale verwevenheid in Europa het belangrijkst worden geacht. In Nederland zijn dat ING Bank, ABN Amro, Rabobank, SNS Bank, BNG Bank, NWB Bank en RBS NV. De ECB zal in nauwe samenwerking met nationale toezichthouders zoals DNB voortaan verantwoordelijk zijn voor het toezicht op deze banken.

DNB blijft, naast haar rol in de samenwerking met de ECB voor wat betreft de grote banken, eerstverantwoordelijke voor het toezicht op de minder grote Nederlandse banken. Wel wordt daarbij de wijze van toezicht houden gelijkgetrokken met die van de ECB. Ook wordt DNB medeverantwoordelijk voor het Europese bankentoezicht van de ECB vanwege het lidmaatschap van directeur toezicht Jan Sijbrand van de Supervisory Board bij de ECB, en blijft DNB verantwoordelijk voor het integriteitstoezicht op alle banken. 
 
De overgang van het toezicht heeft grote consequenties voor de wijze waarop op de grote Nederlandse banken toezicht wordt gehouden. Het toezicht op de grote banken wordt vanaf vandaag uitgevoerd door zogenoemde Joint Supervisory Teams (JST’s), die worden gecoördineerd vanuit Frankfurt en voor het grootste deel bemand worden door toezichthouders van DNB. Nieuw voor het toezicht op Nederlandse banken is verder het zogenoemde ‘on-site’-toezicht, waarbij gespecialiseerde teams op aangeven van de JST’s bij banken op bezoek gaan om ter plekke specifieke toezichtactiviteiten uit te voeren.

Deze nieuwe werkwijze is mede aanleiding geweest voor een eerder dit jaar aangekondigde herinrichting van de toezichtdivisies van DNB. Daarbij zijn voor het toezicht op banken per 1 november vier nieuwe divisies gevormd, die qua structuur en samenhang aansluiten bij de wijze waarop samen met de ECB toezicht wordt gehouden. Het gaat om twee nieuwe divisies voor achtereenvolgens het toezicht op Europese banken en het toezicht op nationale instellingen, alsmede een nieuwe divisie voor het on-site toezicht bij banken en bancaire expertise, en een divisie voor zogenoemde horizontale functies en integriteit. Het bankentoezicht van de ECB als geheel zal zo’n 800 medewerkers tellen.

De start van het nieuwe gemeenschappelijke bankentoezicht in de eurogebied volgt op de afronding afgelopen week van de Comprehensive Assessment, het diepgravende onderzoek van de ECB, de European Banking Authority (EBA) en de nationale banktoezichthouders naar de gezondheid van de 130 grootste banken in het eurogebied. De zeven onderzochte Nederlandse banken die vanaf vandaag onder direct toezicht van de ECB vallen, bleken in dit onderzoek over voldoende kapitaal te beschikken en ook in tijden van economische neergang tegen een stootje te kunnen.