Banken gaan verkeerde IBAN-overboekingen bijhouden
Omdat er maandelijks nog veel overboekingen fout gaan doordat mensen fouten maken met IBAN-rekeningnummers, gaan banken vanaf 2016 bijhouden hoe vaak overboekingen fout gaan en welke oorzaak dit heeft. Dat meldt Betaalvereniging Nederland. De Consumentenbond is van mening dat banken onvoldoende doen om klanten te helpen bij het terugkrijgen van hun verkeerd overgemaakte geld, of het voorkomen van verkeerde overboekingen.
Sinds de invoering van het gebruik van IBAN-rekeningnummers, voluit International Bank Account Number, in augustus 2014 worden er nog steeds veel fouten gemaakt met het invoeren van het IBAN van de begunstigde. Hierdoor komt het nog te vaak voor dat het overgemaakte geld bij de verkeerde persoon terecht komt, en dan hangt het van de ontvanger af of het geld ooit nog terugkomt. De Consumentenbond is van mening dat banken meer moeten doen om verkeerde overboekingen te voorkomen, bijvoorbeeld door te checken of het ingevoerde rekeningnummer overeenkomt met de naam van de begunstigde. Ook zouden banken meer moeten helpen bij het terugkrijgen van het verkeerd overgemaakte geld, aldus de belangenbehartiger.
De procedure nu
Als bankklanten geld willen overmaken naar een andere persoon of bedrijf, is de klant zelf verantwoordelijk voor het invoeren van het juiste IBAN. Hoewel het bij grootbanken ABN AMRO en Rabobank lijkt alsof de internetbankieromgeving checkt of de ingevoerde naam van de begunstigde matcht met het ingevoerde IBAN, is dit niet het geval – de site checkt alleen of een geldig IBAN is ingevoerd. Bij het invoeren van het IBAN van de begunstigde kan het op drie manieren fout gaan, volgens Betaalvereniging Nederland: de klant maakt een typefout, de klant voert per ongeluk het verkeerde IBAN in of een oplichter maakt gebruik van een valse naam met zijn eigen IBAN, om zo geld te ontvangen dat eigenlijk niet voor hem of haar bedoeld is. Bij de laatste manier is er ook nog de mogelijkheid om een verkeerd IBAN te krijgen door malafide omnummerdiensten. Het maken van een typefout is volgens de betaalvereniging zo goed als onmogelijk: “Met behulp van twee controlecijfers is het sinds de invoering van IBAN-rekeningnummers niet mogelijk om door een tikfout een overboeking naar een verkeerde bankrekening te doen”, schrijft de brancheorganisatie op zijn website.
Als de klant zijn geld heeft overgemaakt naar een verkeerd IBAN – volgens Betaalvereniging Nederland gemiddeld zo’n 1500 gevallen per maand – is hij of zij overgeleverd aan de ethische overtuigingen van degene die het geld onrechtmatig heeft ontvangen. Banken kunnen het geld niet terughalen, en zetten zich hier verder niet voor in. Wel geven banken, in het geval het geld na 21 dagen niet is terugbetaald de naam- en adresgegevens door van degene aan wie het bedrag per ongeluk is overgemaakt. De klant kan dan er voor kiezen om zelf of via een rechtsgang het bedrag terug te krijgen. Maar naar de rechter stappen is financieel niet altijd een optie, vooral als het verkeerd overgeboekte bedrag lager is dan de kosten van de advocaat.
Wat er verandert
Vanaf 1 januari 2016 gaan de Nederlandse banken bijhouden hoeveel foute overboekingen er worden gedaan, en wat de oorzaak daarvan is. Dat meldt Betaalvereniging Nederland in reactie op de afspraak die zij gemaakt hebben met de Consumentenbond om met de Nederlandse banken in gesprek te gaan zodat bepaald kan worden wat de omvang van het probleem is en of er aanleiding is om de huidige werkwijze aan te passen. De Volkskrant meldt echter dat banken aan de Consumentenbond beloofd hebben om een oplossing voor het probleem te zoeken, en dat doen de banken niet. Volgens de Consumentenbond ligt de oorzaak van het probleem vooral in het ontbreken van een check van het IBAN met de daarbij opgegeven naam. Het checken of deze met elkaar overeenstemmen is erg duur volgens de banken en zal daarom niet worden ingevoerd, meldt de krant.
Wat kunnen consumenten zelf doen?
Om fouten te voorkomen, geeft Betaalvereniging Nederland consumenten het advies om contact op te nemen met de begunstigde om de juistheid van het IBAN te checken. Ook kunnen consumenten controleren of een bedrijf of organisatie te vertrouwen is via de ConsuWijzer van de Autoriteit Consument & Markt. De branchevereniging heeft aangegeven te zullen onderzoeken of verbetering van de consumentenvoorlichting hierover noodzakelijk is.