Voormalig president van De Nederlandsche Bank Nout Wellink waarschuwt voor een nieuwe kredietcrisis. Daarbij stelt hij niet de vraag óf die komt, maar wanneer. De bankier spreekt zich daarover hardop uit in een interview met het AD. Volgens Wellink vervalt de wereld in dezelfde fouten nu de herinneringen vervagen.
De mondiale economie draait als een tierelier, het consumentenvertrouwen is hoog en de Nederlandse huizenmarkt is op een toppunt. Voor veel media is het ook wel eens fijn om positief te kunnen schrijven over de actualiteit. Dat doet de herinneringen aan de financiële crisis steeds verder vervagen, maar juist daarin schuilt gevaar volgens oud-topman van DNB Nout Wellink, tegenwoordig toezichthouder van Bank of China. In een interview met het AD ziet hij voortekenen van een nieuwe kredietcrisis.
Oorzaken
Wellink wijst daarbij naar de aanhoudend lage rente, waardoor de huizenprijzen sneller stijgen dan wellicht goed is en bedrijven die eigenlijk onvoldoende levensvatbaar zijn eenvoudig kunnen bijlenen. “We hebben allemaal onvoldoende geleerd. Consumenten zijn weer gaan lenen, politici houden verkeerde pleidooien en klagen dat banken te moeilijk zijn met leningen verstrekken. Ooit leidt dat tot een nieuwe crisis.”
De vrees sluit aan bij zorgen die eerder zijn geuit door de inmiddels vertrokken DNB-bestuurder Jan Sijbrand. Die gaf enige tijd terug drie voorbeelden die kunnen leiden tot een nieuwe crisis: een hernieuwde nadruk op groei, toename van risicovolle bedrijfsleningen en gefragmenteerd toezicht op de financiële sector.
De Nederlandse Staat moest in de crisis meerdere malen de portemonnee trekken om banken en of verzekeraars van de ondergang te redden. Bekende voorbeelden zijn ING, ABN AMRO en SNS-Reaal, dat inmiddels overgegaan is in de Volksbank. Overheden willen koste wat het kost voorkomen dat dit ooit weer het geval zal zijn en hebben daarom vol ingezet op regelgeving, met strengere kapitaaleisen als één van de meest praktische voorbeelden. Volgens de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) heeft dat gewerkt en is in elk geval de Nederlandse bankensector weerbaarder dan ooit voor financieel noodweer. Toch wil Wellink niet uitsluiten dat banken nooit meer staatssteun nodig zullen hebben. “Banken nemen geen onnodige risico’s meer als ze weten dat de staat ze niet redt.” Hij waarschuwt echter dat de gevolgen van een faillissement zó groot kunnen zijn dat “de rekening voor de belastingbetaler nog veel hoger wordt.”
Gevaar uit tech-wereld
Ten slotte gaat Wellink nog in op de positie van nieuwkomers op de kapitaalmarkt. Daarbij noemt hij specifiek Google en Alibaba. Partijen die ook betaalproducten en lenen gaan aanbieden. In eerste instantie een concurrentiegevaar voor banken, maar omdat voor dergelijke partijen andere regels (lees: minder regels) gelden dan voor banken vormen ze ook een risico voor de economische stabiliteit. Eerder al waarschuwde managementadviesbureau McKinsey voor de dreiging die grote online platformen kunnen vormen voor de bankensector.