Nederlandse consumenten hebben Rabobank verkozen tot duurzaamste bankmerk. Dat blijkt uit de jaarlijkse Sustainable Brand Index. Rabobank neemt de titel over van ASN Bank, die de titel de afgelopen twee jaar in de prijzenkast mocht bijzetten. In totaal deden ruim 7.700 Nederlandse hun zegje, verdeeld over 176 merken en 14 industrieën. De algemene winnaar is chocoladeproducent Tony’s Chocolonely.
Duurzaam is populair. Reclames op radio en televisie zijn tegenwoordig doorspekt met de woorden ‘duurzaam’, ‘eerlijk’ en ‘toekomst’. Dat was tien jaar geleden bepaald nog niet het geval. Het afgelopen decennium echter zijn steeds meer consumenten bedrijven gaan beoordelen op hoe duurzaam ze opereren, wat dat woord ook precies mag betekenen. Noem het commercieel opportunisme of noem het voortschrijdend inzicht, feit is dat veel bedrijven tegenwoordig ondernemen met oog voor en op de toekomst en meer doen dan louter ‘greenwashing’.
De bankensector is bij uitstek een sector die veel invloed kan uitoefenen op duurzaamheid. Banken hebben namelijk een sterk hefboomeffect omdat ze andere bedrijven van kapitaal voorzien. Hoe duurzaam kleine en innovatieve bedrijfjes ook mogen zijn, de verzamelde slagkracht van banken is moeilijk te overtreffen. Een goed voorbeeld is het Platform Living Wage Financials (PLFW), dat streeft naar een leefbaar loon in mondiale sectoren waar dat niet altijd het geval is. Bekende voorbeelden zijn de textiel- en kledingsector, de agrarische sector en de detailhandel. In totaal beheren de leden van PLFW zo’n €2.300 miljard aan belegd vermogen, waarmee ze veel invloed uit kunnen oefenen op hoe bedrijven opereren.
Opmerkelijk genoeg is Rabobank geen lid van bovengenoemd collectief. Enfin, een bank kan ook niet overal lid van zijn. Rabobank vaart deels zijn eigen koers en dat legt de bank geen windeieren. Zo stapte de coöperatieve bank in een fonds voor duurzame landbouw en bosbescherming, stond het aan de basis van verduurzaming van de koopwoningmarkt via het hypotheekadvies, stimuleerde het jonge duurzame ondernemers en investeerde het in herstel van de biodiversiteit. Het is slechts een selectie van de talloze voorbeelden waarmee Rabobank een positieve verandering wil forceren.
Rabobank aan kop
Die inspanningen zijn niet onopgemerkt gebleven bij de consument. Uit onderzoek van Sustainable Brand Index (SBI) blijkt dat consumenten Rabobank uitroepen tot duurzaamste bankmerk van Nederland. Om tot een representatief beeld te komen werkt SBI met vier verschillende gedragsgroepen, achtereenvolgens ‘Ego’, ‘Moderate’, ‘Smart’ en ‘Dedicated’. Deze groepen volgen ruwweg het patroon van de lager opgeleide die zich vooral druk maakt om wat in zijn naaste omgeving gebeurt, tot aan de hoger opgeleide voor wie duurzaamheid doorslaggevend is in het dagelijks leven en bepalend is voor de bedrijven met wie hij of zij zaken wil doen.
Volgens SBI vormt ‘Moderate’ de grootste groep binnen in elk geval de Nederlandse maatschappij. Deze groep bestaat verhoudingsgewijs ongeveer uit evenveel mannen als vrouwen, woonachtig op zowel het platteland als in de steden. Ze willen gewoon hun leventje leiden, maar maken zich nu en dan wel zorgen over de kant waar het op gaat met de wereld. Wanneer ze iets kopen, kijken ze in de eerste plaats naar functies en kwaliteit, met de nodige aandacht voor de prijs. Ze zijn geen trendsetters, maar in potentie wel trendvolgers.
Betekent deze uitkomst dat Rabobank de duurzaamste bank van Nederland is? Niet per se, want duurzaamheid is op verschillende manieren te meten. Denk bijvoorbeeld aan de totale impact die een bank uitoefent, of aan de impact die het uitoefent afgezet tegen het balanstotaal. In dit geval gaat het om de perceptie van consumenten over wie of wat duurzaam is. In zijn algemeenheid doet de bankensector het vrij aardig met drie vertegenwoordigers in de top 25. Uitgaande van 14 sectoren zou drie vertegenwoordigers bij de eerste 42 al gemiddeld zijn.
Kijkend naar de volledige lijst met 176 bedrijven dan neemt chocoladeproducent Tony’s Chocolonely de kop, net als in 2018 en 2019 overigens. Het bedrijf maakt zich hard voor ‘slaafvrije’ chocolade en streeft naar een eerlijke prijs voor cacaoboeren. Een poging van initiatiefnemer Teun van de Keuken om zichzelf veroordeeld te krijgen voor slavernij wegens het eten van chocolade strandde, maar zorgde wel voor de nodige publiciteit. Een leuk detail van de repen van Tony’s is dat deze in ongelijke brokken is verdeeld, wat symbool staat voor de ongelijke verdeling van welvaart in de wereld. De top vijf wordt achtereenvolgens gecompletteerd door energiebedrijf Greenchoice, de ANWB, autofabrikant Tesla en meubelgigant Ikea.
Waar winnaars zijn, daar zijn natuurlijk ook verliezers. Het is lastig om volledige sectoren over een kam te scheren, want de categorie ‘Food’ bevat zowel de nummer één als bijvoorbeeld M&M’s (158) en Pepsi (166). En de categorie ‘Energy’ bevat zowel fabrikanten van zonnepanelen als oliemaatschappijen. Het zal weinigen verrassen dat het vooral vakantieaanbieders, hotelketens en vliegmaatschappijen zijn die als minst duurzaam worden beschouwd.