De prioriteiten van het kabinet zijn niet de prioriteiten van de Nederlandse bevolking, zo luidt een korte analyse van de uitkomst van onderzoek door Triodos Bank. Het herstel zou niet alleen moeten gaan over economische groei, maar vooral over het welzijn van de bevolking. Volgens de bank moet het kabinet waken zich niet te fixeren op een terugkeer naar de oude situatie, maar juist de kans te grijpen om in te zetten op een nieuwe toekomst.
Het is niet voor het eerst dat Triodos Bank pleit voor een nieuwe economie en ook niet dat juist nu een uitgelezen moment is om die transformatie in te zetten. Enkele maanden geleden presenteerde de bank hiertoe vijf bouwstenen voor een nieuwe economie. “Als alles verandert, komt bovendrijven wat echt belangrijk is. De mensen om je heen. Waar je leeft. Hoe je kunt helpen”, aldus Mattthijs Bierman, nog twee weken CEO van Triodos Bank Nederland.
Die wijze woorden lijken op de nodige steun van de Nederlandse bevolking te kunnen rekenen. Aan de vooravond van Prinsjesdag liet Triodos onderzoek uitvoeren onder een groep van 1.100 Nederlanders, met de vraag waar volgens hen de prioriteiten liggen. Daaruit komen een aantal interessante zaken naar voren.
- 68% vindt dat het kabinet duurzame en sociale voorwaarden moeten stellen aan coronasteun aan bedrijven.
- 73% vindt dat de staatsschuld best mag oplopen, mits dit leidt tot een toekomstbestendigere economie.
- De CO2-taks voor bedrijven kan op steun krijgen van 48% van de ondervraagden tegen 23% die het niet steunt.
Het kabinet heeft in de afgelopen maanden met geld gestrooid als Sinterklaas in zijn beste dagen. Dat heeft geleid tot het grootste begrotingstekort sinds de Tweede Wereldoorlog. Het heeft er ook toe geleid dat een golf van faillissementen met bijbehorend baanverlies is voorkomen. Het is echter nog even afwachten hoe bestendig deze steun is en of die golf in het komende jaar niet alsnog gaat komen.
Hans Stegeman, Chief Investment Strategist bij Triodos Investment Management, stelt dat de coronacrisis de tekortkomingen van het huidige economische systeem genadeloos heeft blootgelegd. “Nu alles op alles zetten om zo snel mogelijk terug te keren naar de oude situatie zou buitengewoon kortzichtig en op lange termijn desastreus kunnen zijn. Dit is het moment voor een transitie naar een duurzamere samenleving, vooral ook omdat de overheid dit moment al heel veel gemeenschapsgeld in de economie stopt.”
“Ons onderzoek laat duidelijk zien dat een meerderheid van de Nederlandse bevolking een duurzamer en eerlijker herstel wil waarbij de economie, klimaat en sociaal welzijn met elkaar in evenwicht zijn.” Stegeman leunt hierbij op de wil van 73% van de ondervraagden, die aangeven voldoende inkomen in combinatie met duurzame groei te verkiezen boven meer koopkracht met mogelijk nadelige gevolgen voor het milieu en de aarde. Een formidabele 84% vindt investeren in de zorg en in de publieke sector belangrijker dan investeren in de internationale concurrentiepositie.
Steun in ruil voor verduurzaming
Tijdens de reddingsoperatie van luchtvaartmaatschappij KLM gingen in de politiek al veel stemmen op om in ruil voor financiële steun duurzame voorwaarden te hanteren. In zijn algemeenheid vindt de meerderheid van de Nederlanders dat een goede ontwikkeling, ondanks dat het mogelijk veel banen gaat kosten. Een ruime meerderheid (68%) is van mening dat het kabinet duurzame en sociale voorwaarden zou moeten stellen aan coronasteun voor het bedrijfsleven.
“Het is erg beperkt denken dat 'teruggaan naar hoe het was' vooruitgang is. Laten we een keer een andere discussie hebben. Hoe kunnen we de economie beter inrichten? Laat dat de discussie zijn die wordt gevoerd in de aanloop naar de verkiezingen”, besluit Stegeman.