Wat is consulting?
Voor professionals binnen de zakelijke dienstverlening zijn ‘consultancy’ en ‘consultants’ veelgebruikte en bekende termen, maar wat houden deze begrippen nou eigenlijk in? Consultancy.nl zoomt in op het vakgebied, de ontstaansgeschiedenis van de branche en geeft inzicht waar het bij consultancy in hoofdlijnen om draait.
Consulting wordt gedefinieerd als de praktijk van het verschaffen van expertise aan een derde partij voor een vergoeding. De dienst kan betrekking hebben op advies of implementatie. Hierbij staat centraal dat de consultant een onafhankelijke positie inneemt. Consultancy kan in principe betrekking hebben op elke bedrijsftak. In de laatste decennia is het synoniem geworden met zakelijk advies – het richt zich vooral op bedrijfsstrategie, bedrijfsvoering, operationele processen en technologie.
De geschiedenis van de consultingbranche vindt haar oorsprong in de late negentiende eeuw, met de oprichting van ’s werelds eerste moderne adviesorganisaties, ook wel organisatieadviesbureaus genoemd. Vanaf het ontstaan van consultancybureaus (in de VS en later overgewaaid naar Europa en de rest van de wereld) richtten de eerste bureaus zich met hun adviesdiensten vooral op het oplossen van technische en financiële vraagstukken. Inmiddels bieden – alleen al in Nederland – ruim 100.000 organisatieadviesbureaus uiteenlopende adviesdiensten aan, verspreid over talloze vakgebieden en sectoren.
Bestaansrecht van consultants
Waaraan ontlenen consultancybureaus hun bestaansrecht? Dit is gebaseerd op een kennisvoordeel dat consultancybureaus bezitten ten opzichte van opdrachtgevers. Consultancybureaus worden ingehuurd om klanten te helpen met een dilemma, waarvoor specialistische expertise of kennis nodig is die bij de klant zelf ontbreekt. Een andere reden is dat consultancybureaus een onafhankelijke partij vormen, die de klant een objectieve kijk kunnen geven op de problemen waar een organisatie mee worstelt en daarvoor oplossingen kunnen aandragen. Ook kan het inschakelen van een adviesbureau in sommige gevallen goedkoper zijn dan wanneer een organisatie eigen experts moet inschakelen. Verder kan een organisatie soms simpelweg niet beschikken over voldoende capaciteit voor het ontplooien van bepaalde bedrijfsactiviteiten, die door het inzetten van een extern adviesbureau wel opgepakt kunnen worden.
Professionals werkzaam binnen de consultancybranche worden over het algemeen ‘consultant’ of ‘adviseur’ genoemd. Vaak worden specifieke functietitels gebruikt, waaruit bijvoorbeeld hun kennis van een bepaald adviesgebied of hun sectorexpertise blijkt (bijv. strategieconsultant, zorgadviseur of inkoopconsultant, enz.)
Hoewel de term consultant geen beschermde titel is – iedereen zou zich in principe van de een op de andere dag de titel consultant kunnen aanmeten – zijn binnen de branche werkzame consultants veelal hoogopgeleide professionals, die na jarenlange studies of werkervaring deskundig zijn op een bepaald vakgebied of binnen een bepaalde sector. Consultants worden geacht om vanuit hun organisatie op professionele wijze en met de juiste kwalificaties een hoge standaard van dienstverlening te kunnen verlenen aan klanten. Consultants kunnen zowel bij een adviesbureau werken, als freelancer opereren of als consultant buiten de adviesindustrie werken (‘internal consultant’).
Volgens schattingen telt Nederland ongeveer 150.000 consultants werkzaam als extern adviseur, waarvan de overgrote meerderheid (>90%) als freelancer werkzaam is.
Vakgebieden
Binnen de consultancybranche wordt er op hoofdlijn onderscheid gemaakt tussen zes domeinen. Het gaat om: Strategy Consulting, Management Consulting, Operations Consulting, HR Consulting, Financial Advisory en Technology Consulting. In totaal omvatten deze zes adviesgebieden meer dan 200 verschillende expertisegebieden en proposities.
