Zakenbanken blijven terrein verliezen in wereldwijde kapitaalmarkt

Uit recent onderzoek blijkt dat zakenbanken vorig jaar opnieuw marktaandeel hebben ingeleverd op de wereldwijde kapitaalmarkten. Het aandeel van banken in de totale omzet is van 52% in 2006 afgenomen naar 39% in 2016. Wel is de snelheid van de daling aanzienlijk afgenomen in 2016, en zijn de winstgevendheid en het rendement van de zakenbanken gestegen vorig jaar.

Volgens een nieuw onderzoek van The Boston Consulting Group (BCG) heeft de wereldwijde kapitaalmarkt na jaren van tegenvallende resultaten vorig jaar eindelijk weer positieve cijfers geboekt. De verschuiving van grote delen van de marktomzet van zakenbanken naar andere marktspelers die de afgelopen jaren zichtbaar was, heeft zich echter doorgezet. Waar de omzet van verschillende ondersteunende bedrijven binnen het bredere ecosysteem soliede groei vertoonde, liep de omzet van de zakenbanken opnieuw terug.

In de afgelopen tien jaar hebben veranderingen in de marktdynamiek ervoor gezorgd dat het marktaandeel van banken in termen van omzet aanzienlijk zijn gedaald. Tussen 2006 en 2016 daalde het omzetaandeel van de banken van 52% naar 39% blijkt uit de analyse van BCG (Investment Banks en Custodians samen, red.). Hoewel de totale kapitaalmarkt in 2016 een stevige groei van 5% heeft gerealiseerd naar een omzetwaarde van $656 miljard, is er een flinke variatie zichtbaar tussen de verschillende segmenten. Zo leverden de zaken- en investeringsbanken 2% in op hun marktaandeel naar 34%, terwijl buy-side investeerders hun aandeel juist verder versterkten met 2% naar 48% van de totale markt aan het einde van het jaar.

Het onderzoek toont aan dat de daling in marktaandeel tussen 2015 en 2016 echter minder scherp was dan in de vier jaren daarvoor. De totale omzet daalde met slechts 1% van $228 miljard naar $226 miljard, terwijl in het jaar daarvoor een omzetdaling van 5% werd genoteerd. De onderzoekers schrijven de ontwikkeling toe aan onder meer de markvolatiliteit, veranderingen in rentetarieven, en een toename in handelsvolumes in fixed income-producten, valuta’s en grondstoffen (FICC) als gevolg van de uitkomst van de Amerikaanse presidentsverkiezingen. 

Terwijl de omzet van de zakenbanken nog licht daalde, toont de analyse aan dat hun winstgevendheid vorig jaar is toegenomen. Met een bedrijfsresultaat van $76 miljard ligt de winstgevendheid $10 miljard hoger dan in 2015. Vooral de inkomsten uit tarieven en foreign exchange producten vertoonden flinke stijgingen, terwijl ook inkomsten uit kredieten en prime services lichte groei vertoonden. Equity capital en derivaten leverden ten opzichte van 2015 minder inkomsten op.

Daarnaast toont het onderzoek aan dat de bijdrage van de verkoop en handel in FICC-producten aan de totale inkomsten van zakenbanken aanzienlijk groter is dan in 2015. Was in 2015 nog 46% van de totale wint afkomstig uit FICC-activiteiten, in 2016 brachten de verkoop en handel van dit segment 60% van het totale bedrijfsresultaat op. De winstgevendheid van FICC is sinds 2012 niet zo hoog geweest, toen het segment goed was voor 70% van de winstgevendheid van investment banks.

Rendement

Zakenbanken hebben sinds 2015 hun rendement op eigen vermogen (ROE) weten te verhogen, onder meer gedreven door de geode prestaties van Amerikaanse banken. Waar het risico gewogen vermogen een stijging van 3% vertoonde van $3,8 biljoen naar $3,9 biljoen, groeide de ROE van 6% naar 8% in dezelfde periode. Toch ligt het niveau van het rendement nog lager dan de 11% van 2013 en het hoogtepunt van 12% ROE in 2012. Voor de crisis lagen de ROE-niveaus zelfs ver boven de huidige percentages met rendement op eigen vermogen van 20% of meer.

De onderzoekers concluderen dat banken breed genomen hun omzetverliezen hebben vertraagd en hun winst hebben verhoogd, terwijl de niet-bancaire spelers op de markt een stabiele omzetgroei hebben gerealiseerd. De omzet van Exchanges, Venues en Clearing-houses steeg met 6% naar een totaal van $38 miljard, waarbij vooral de post-trade dienstverlening (+12%) indices en benchmarks (+11%), en venue execution (+10%) activiteiten sterke groei vertoonden. Informatie-dienstverleners zagen hun omzet stijgen naar $45 miljard in 2016, waarbij opnieuw de post-trade dienstverlening (+10%)  en venue execution (+8%) voor de meeste groei zorgden.

“De waardemigratie heeft zich langs verschillende paden voortgezet, van kleinere zakenbanken naar grotere universele banken, van gereguleerde naar ongereguleerde entiteiten en van spelers met lage digitale vaardigheden naar uitdagers die veel verstand hebben van data en technologie”, vertelt Philippe Morel, Global Leader van BCG’s Capital Markets praktijk en medeauteur van het onderzoeksrapport. Hij stelt: “Hoewel de effecten van het monetair beleid, in combinatie met de aanstaande deregulatie, de impact van de migratie verminderen, moeten instellingen nog steeds manieren vinden om de impact te overmeesteren en in hun voordeel te laten werken.”