Woningmarktinnovatie: Smart tiny lofts, The Urban Village project en meer
Edwin Schenk, partner bij Innovatie & Strategiebureau Six Fingers, verzorgt een presentatie tijdens de avondsessie tijdens de 32e editie van het Hypotheken Event dat op 7 & 8 februari 2023 in Utrecht plaatsvindt. In dit artikel deelt hij zijn visie op de woningmarkt van de toekomst, vertelt hij over smart tiny lofts, The Urban Village project van IKEA en deelt hij meer woningmarktinnovatie. Inclusief advies aan de hypothekensector.
De woningmarkt in de toekomst: meerdere problemen
"Analyse van het probleem begint met het maken van een onderscheid tussen nieuwbouw en bestaande woningvoorraad. Als we inzoomen op de woningcrisis dan zien we dat ruim 300.00 Nederlanders een woning zoeken. Een groot deel van die groep huurt op dit moment: van een spreekwoordelijke bezemkast tot een veel te dure (studenten)kamer. Voor die groep moeten we iets doen, bijvoorbeeld kleinere duurzame woningen bouwen en bestaande kantoren transformeren tot woningen."
Flexwoners: tijdelijk alleen
"Verder komt er ook een groep flexwoners aan: mensen die blijvend of tijdelijk alleen gaan wonen. Bijvoorbeeld omdat ze gaan scheiden of omdat hun partner overlijdt. Tot slot zie je ook nog een groei in de markt van de één- en tweepersoonshuishoudens. Naar verwachting woont binnen 10 jaar zo’n 48% van de bevolking in een dergelijk huishouden. Daarmee is kleiner wonen de trend. Dit in combinatie met de situatie waarin veel starters zich bevinden, betekent dat er een enorm probleem op ons af komt."
Zeventigplussers bezitten grootste woningvoorraad
"Daarnaast is een groot deel van de woningvoorraad in handen van de zeventigplussers. Dat zijn op dit moment zo’n 1,4 miljoen mensen en in de komende 10 jaar komen daar naar schatting nog zo’n 1,2 miljoen mensen bij. Ook daar moeten woningen voor komen. Woningen die in de manier waarop ze vormgegeven zijn, oog hebben voor een nieuwe manier van leven zodat er doorstroom komt in de huizen."
"Samenvattend kun je stellen dat we twee grote uitdagingen hebben. Ten eerste het probleem van de starters en de flexers die een kleinere, duurzame, betaalbare woning zoeken en ten tweede de groep doorstomers vanuit de zeventigplussers. Dat is een doorkijkje naar de toekomst. Geen rooskleurig doorkijkje helaas."
Anticiperen om toekomstbestendig te zijn
"Verder hebben we te maken met de woningcrisis en met de stikstofdiscussie die niet alleen over de boeren gaat, maar ook over de bouwsector die duurzamer moet gaan bouwen. Denk bijvoorbeeld aan de toepassing van andere (biobased) materialen waarbij hout op dit moment het meest gangbaar is. Maar ook stro en hennep komen eraan, bijvoorbeeld voor isolatie."
"De nieuwbouwmarkt is inmiddels vol met partijen die hier op inspringen. Daar is Nederland sowieso altijd heel sterk in geweest, in nieuwe bouwconcepten, in vooroplopen, in het durven proberen van pilots. En ook nu weer: er komen in rap tempo nieuwe fabrikanten die huizen zoveel mogelijk prefab in de fabriek voorbereiden."
"Het is een innovatieve, mooie manier van duurzaam en betaalbaar bouwen. Dat is heel anders dan de traditionele bouw waar veel meer handmatig wordt gebouwd en aangevoerd. Beton en baksteen hoeven niet helemaal afgezworen te worden, maar we ontkomen er niet aan om een deel daarvan te vervangen door andere materialen. Bij een congres zoals het Hypotheken Event kun je je heel goed laten informeren over de ontwikkelingen en trends op dit vlak."
Het advies voor de hypothekensector?
"Er ontstaan wereldwijd allerlei nieuwe woonvormen. En dat vraagt om aanpassing van het traditionele hypotheekmodel. Daar is ruimte voor ontwikkeling. Bijvoorbeeld omdat er steeds meer communities ontstaan, zoals de tiny houses, maar ook verschillende groepen mensen die gaan samenwonen, zoals de oudere met de student. Er ontstaan dus ook nieuw typen gebouwen en dat vraagt om een andere aanpak van woningfinanciering."
De smart tiny loft en The Urban Village Project van IKEA
"Een interessant voorbeeld van een nieuwe woonvorm is de smart tiny loft, bedacht door een groep architecten die naar het fenomeen ‘huis’ en de bijpassende doelgroep gekeken hebben. Vervolgens zijn ze van binnenuit gaan ontwerpen. De kleinst mogelijke variant die zij aanbieden is een studio van 25m2 waarin de keuken beweegbaar is."
"Als je niet meer in de keuken hoeft te zijn, dan schuif je deze als een soort kastwand weer dicht waardoor je woning weer groter wordt. Deze woningen worden in de fabriek voorbereid inclusief interieur. De studio’s zijn bovendien stapelbaar, een stuk duurzamer dan de traditionele bouw, heel slim qua inrichting en vriendelijk voor de portemonnee."
"Een ander, internationaal voorbeeld komt vanuit IKEA. Zij hebben The Urban Village Project ontwikkeld, samen met research- en design lab SPACE10. Het project draait in de kern om flexibel bouwen en flexibel wonen. Dat betekent dat je kunt beginnen als eenpersoonshuishouden. Als je meer oppervlakte aan woonmeters wilt, bijvoorbeeld omdat je een partner krijgt, dan kan dat gemakkelijk geregeld worden."
"Hetzelfde geldt voor wanneer er gezinsuitbreiding is. En als je, uiteindelijk weer samen, en wellicht alleen over blijft, dan is je woning daar qua meters en kosten heel gemakkelijk op aan te passen. Daar zit een mooie filosofie achter, qua duurzaamheid en ook qua vorm van woonaanbod dat vooral nadenkt over wonen in een abonnementsvorm. IKEA onderzoekt op dit moment, samen met SPACE10, of het haalbaar is om dit wereldwijd uit te rollen."
