NHG trekt stekker (tijdelijk) uit flex-koopwoning-pilot
De Nationale Hypotheek Garantie stopt met de verdere ontwikkeling van zogenoemde ‘koop flexwoningen’. Met name de herplaatsingsgarantie blijkt een te grote horde. Flexwoningen mogen namelijk vaak vijftien jaar ergens staan, terwijl een hypotheek meestal een doorlooptijd heeft van dertig jaar. Omdat er geen garantie bestaat dat die woning na 15 jaar ergens anders heen kan, heeft NHG dus besloten het project voorlopig op pauze te zetten.
Flexwoningen worden gezien als een aantrekkelijke aanvulling op het beperkte woningaanbod, maar worden nu vooral gehuurd. De koopsector blijft achter, vanwege de onzekerheden die deze woonvorm met zich meebrengt voor zowel kopers als financiers.
Wat is bijvoorbeeld de waarde als iemand de woning na tien jaar wil verkopen? Of als het huis na vijftien jaar moet worden verplaatst naar een andere locatie? Hierdoor is het kopen en financieren van een flexwoning met tijdelijke woonbestemming nu nauwelijks mogelijk.
Daarop kondigde NHG een jaar geleden aan om samen met het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, het Ministerie van Financiën, gemeenten en marktpartijen te onderzoeken of die onzekerheden weggenomen konden worden.
Centraal stond de vraag of NHG via haar garantiestelsel financiële risico’s kon verkleinen, bijvoorbeeld door restschuld af te dekken bij onzekerheid over herplaatsing. Die vraag kan volgens NHG inmiddels bevestigend worden beantwoord.
De betrokken partijen stellen als voorwaarde dat flexwoningen ten minste vijftien jaar op dezelfde locatie mogen blijven staan, én dat de gemeenten garanderen dat er na die periode een alternatieve plek beschikbaar wordt gesteld voor de woningen.
Nu blijkt echter dat er te weinig gemeenten zijn die de herplaatsingsgaranties kunnen bieden wanneer de tijdelijke woonbestemming afloopt, terwijl die garantie juist essentieel is om kopers voldoende zekerheid te bieden. Als die ontbreekt, ontbreekt ook het perspectief dat er op grotere schaal projecten van de grond komen. En precies die beperkte schaalgrootte maakt het voor geldverstrekkers moeilijk om financiering mogelijk te maken.
“Koopflexwoningen kunnen écht bijdragen aan een groter en betaalbaarder koopaanbod – vooral voor starters”, legt NHG-bestuurder Roald van der Linde uit. “Maar om consumenten op een verantwoorde manier toegang te bieden tot dit type woningen, is een herplaatsingsgarantie vanuit gemeenten noodzakelijk.”
“Dit is ingewikkeld en te weinig gemeenten kunnen dit bieden. Daar lopen we nu helaas op vast. Zonde, want we staan klaar om via dit initiatief actief bij te dragen om de woningnood onder starters te verminderen.”
Oproep
NHG benadrukt dat het nog altijd gelooft in de potentie van koopflexwoningen. De organisatie roept gemeenten, landelijke overheid en marktpartijen met eigen grond daarom op om met elkaar het gesprek aan te gaan over de manier waarop herplaatsingsgaranties vormgegeven kunnen worden.
NHG wil dan samen met andere partijen onderzoeken hoe flexibele koopwoningen alsnog op een verantwoorde manier kunnen bijdragen aan het oplossen van het woningtekort.
