De Zwitserse bank UBS blijft de grootste private bank ter wereld, met een beheerd vermogen van iets meer dan $2 biljoen. Dit blijkt uit de jaarlijkse Global Private Banking Benchmark van onderzoeker Scorpio Partnership. In de top 20 van deze lijst vinden we één Nederlandse bank terug, ABN AMRO staat op positie 18.
In totaal beheren de twintig grootste banken zo’n $12.500 miljard dollar. Een duizelingwekkend bedrag wat in orde van grootte bijna gelijk staat aan de totale staatsschulden van China en Japan (de nummers 2 en 3 van ‘s werelds grootste economieën) bij elkaar opgeteld. Wat opvalt aan de lijst is dat Europese banken het moeilijk hebben om hun positie te behouden. Zwitserse banken doen het traditioneel goed, met UBS als ‘s wereld grootste vermogensbeheerder en vijf Zwitserse banken in de top 20. Meer dan hun plaats consolideren doen ze echter niet (al gaat dat in het geval van UBS natuurlijk niet anders). Met zes bij de eerste negen doen de Amerikaanse banken het in het algemeen goed. In de top 10 verandert nauwelijks iets, veranderingen vinden vooral plaatsen tussen de plaatsen 11 en 20. En het zijn stuk voor stuk Europese banken die plaatsen verliezen.
Deutsche Bank grootste daler
Het is Deutsche Bank die de grootste val maakt. De enige Duitse bank in het lijstje keldert van plaats 11 naar plaats 16. Het beheerd vermogen daalde met bijna een kwart tot $227 miljard. Hiervoor worden meerdere redenen aangewezen.
Ten eerste de verkoop van een Amerikaanse tak van private banking door de Duitse bank en de sluiting van filialen in een groot aantal landen.Ten tweede is Deutsche Bank de afgelopen jaren in meerdere schandalen verwikkeld geraakt. In veel gevallen heeft Deutsche Bank geschikt om te ontkomen aan vervolging. In december nog vond de grootste schikking plaats met het Amerikaanse Ministerie van Justitie, voor een bedrag van $7,2 miljard. Deze schikking was te wijten aan de verkoop van rommelhypotheken in de jaren voor het uitbreken van de crisis. Tezamen met de klanten vloeiden vele miljarden weg in de loop der jaren. Veel klanten verloren hun vertrouwen in Deutsche Bank.
ABN AMRO enige Nederlandse bank
De enige Nederlandse bank die voorkomt in de lijst van grootste private banks ter wereld is ABN AMRO, in dit werkveld opererend onder de naam ABN AMRO MeesPierson. De bank bezet plaats 18 en daalt daarmee één plekje ten opzichte van het overzicht van 2015. Het totaal beheerde vermogen is $216 miljard. Dit zal onder meer te maken hebben met de verkoop van een Aziatische tak van private banking. Maar onder de oppervlakte ligt ook een meer structurele oorzaak, een die geldt voor Europese private banken in het algemeen.
Europese banken stagneren
Het probleem dat alle Europese banken teistert is het gebrek aan winstgevendheid, iets dat al vanaf de eeuwwisseling plaatsvindt. Onderzoek van Deloitte heeft berekend dat de winstgevendheid van private banking sinds 2000 met maar liefst 40% is afgenomen. Dit is opmerkelijk, omdat het totale vermogen van Europese miljonairs flink gestegen is. Volgens Daniël Kobler, hoofd private banking bij Deloitte, is er dus wel degelijk sprake van een groeiende markt.
De voornaamste oorzaak voor het kapitaliseren van de winst komt volgens de banken door de grote hoeveelheid nationale en internationale regels waaraan voldaan moet worden. Met name sinds de crisis is een grote toename aan regels zichtbaar, die de winst van banken onder druk zet. Om het hoofd boven water te houden zien met name kleinere vermogensbeheerders zich gedwongen om te fuseren of concurrenten over te nemen. Alleen al in Nederland zijn diverse voorbeelden te vinden. Zo vergrootte Van Lanschot Kempen eerder dit jaar zijn schaal door Staalbankiers en UBS Nederland over te nemen. Vorig jaar besloten Insinger de Beaufort en Theodoor Gilissen al te fuseren tot InsingerGilissen.
Er is ten slotte een bodem aan wat mogelijk is in termen van kostenreductie. Sinds de crisis zijn banken sterk bezig met het terugbrengen van kosten, een ander middel om de winstgevendheid te vergroten. Op een gegeven moment is de bodem bereikt en zullen banken meer moeten kijken naar het vergroten van de inkomsten.
Groeimarkt Azië
Zoals in bijna alle ranglijstjes die met economie te maken hebben is Azië momenteel het beloofde land. Hoewel ook hier steeds meer regulering optreedt staat de markt voor vermogensbeheer relatief gezien nog in de kinderschoenen. Los van het feit dat er in de huidige markt nog een wereld te winnen valt stijgt het aantal nieuwe miljonairs nergens zo snel als daar. China Merchants is de meest in het oog springende Aziatische bank die hier garen bij spint en wipt zomaar over Deutsche Bank heen, naar plaats 15 in het overzicht.
Niet alleen lokale banken profiteren van de economische hausse in Azië, ook Westerse banken gaan op ontdekkingstocht naar het Verre Oosten. Grote banken als UBS, Citi en Crédit Suisse hebben flink wat Aziatisch vermogen kunnen verwelkomen in de afgelopen jaren. Eenvoudig is het echter niet, zo legt Johannes Schlotmann van Deloitte Zwitserland uit. 'Het is een attractieve markt in de zin dat er steeds meer miljonairs komen, maar het is een totaal andere cultuur en de kosten om een netwerk en nieuwe IT-structuren op te zetten zijn hoog.' Dit wordt als reden gezien dat banken als Barclays, ABN AMRO en Socíeté Générale hun relatief kleine Aziatische private banking takken verkochten.
Nieuwe generatie klanten
Europese banken slagen er onvoldoende in om een nieuwe generatie klanten aan zich te binden, zo concluderen consultants van Deloitte. Dit komt door onvoldoende innovatie. Retailbanken zijn hier volgens hen veel beter in en komen regelmatig - vaak in samenwerking met FinTech bedrijven - met nieuwe producten en diensten die het gebruikersgemak vergroten. Private banken lopen hierin achter op retailbanken. “Met alleen digitaliseren kom je er niet. Het lost het fundamentele probleem dat banken hebben om hun nieuwe generatie klanten aan zich te binden niet op,” besluit Kobler van Deloitte.