“Crypto’s zijn de afgelopen jaren veel in het nieuws geweest; koersen stegen naar recordhoogtes, maar daalden ook weer flink”, kopt de Autoriteit Financiële Markten in het onderzoek ‘Attitudes van cryptobezitters’. Ondanks de groeiende populariteit van crypto’s, is er volgens de toezichthouder nog weinig bekend over cryptobezitters en hun houding met betrekking tot de digitale munten.
De AFM – in samenwerking met Ipsos – besloot middels het onderzoek om daar verandering in aan te brengen. In de analyse wordt vooral aandacht besteed aan de verschillende crypto’s die men bezit, hoe zij er toe gekomen zijn om in crypto’s te investeren en hun perceptie van de risico’s rondom de digitale munten. In totaal hebben 402 respondenten de enquête ingevuld: 254 van hen bezitten alleen crypto’s, de rest van de ondervraagden (148 mensen) bezitten ook andere beleggingen.
Uit het onderzoek blijkt dat twee derde van de 1,2 miljoen Nederlanders die beleggen in crypto’s, dat met minder dan €2.500 doen. Iets minder dan de helft handelt zelfs met minder dan €500. Een kleine meerderheid van de respondenten zegt “vooral een gokje te wagen” en lijkt zich volgens de AFM dan ook bewust van de risico’s. Daar staat tegenover dat zo’n 100.000 consumenten een extreme koersdaling financieel niet goed kan opvangen.
Niet geheel onverwacht vormt de huidige lage spaarrente ook een belangrijke reden (42%) om te beginnen met het beleggen in crypto’s. 21% van de respondenten verwacht daarbij snel winst te kunnen maken. Verder blijkt uit het onderzoek dat tweederde (69%) een sterke waardedaling als een beperkt of groot risico ziet. Zo’n 10% van de respondenten claimt zoveel te hebben geïnvesteerd, dat een forse waardedaling (van -90%) alleen met “passen en meten” kan worden opgevangen. Voor 1% leidt het tot een probleem dat “moeilijk” kan worden opgevangen.
Geen fan
De AFM concludeert dat crypto’s lastig te doorgronden en kwetsbaar zijn voor misleiding, oplichting en manipulatie. “De waarde is vooral gebaseerd op speculatie en in de regel ontbreekt een onderliggende waardebepaling. Koersen kunnen daardoor sterk fluctueren. Klein nieuws kan leiden tot grote koersveranderingen en er is een reëel risico dat crypto’s hun waarde zelfs geheel verliezen.”
De toezichthouder waarschuwt dat de cryptomarkt vooralsnog niet beschermd wordt door regelgeving of toezicht, al komt daar binnenkort verandering in. In 2024 wordt de komst van de ‘Markets in Crypto-Assets Regulation’ (MiCAR) verwacht, deze nieuwe regelgeving moet bepaalde uitgiften van tokens en cryptodienstverlening reguleren.
Al met al blijft de houding van de AFM terughoudend met betrekking tot de handel in crypto’s. “De AFM raadt het af om geld in crypto’s te stoppen dat op korte of langere termijn nodig is”, besluit de toezichthouder.
Experimentele fase
Overigens begint het er op te lijken dat de koers van de Bitcoin al verweven is met de reguliere economie. In de Verenigde Staten merkten men namelijk op dat de bitcoinprijs een correlatie vertoonde met de handel op Wall Street. Volgens het Financieele Dagblad zagen analisten dat ’s werelds grootste cryptomunt onlangs 17% in waarde daalde, precies nadat de aandelenmarkten de hele week in een verkooproes hadden verkeerd. Het zou niet de eerste keer zijn dat de cryptomarkt te maken kreeg met een zogenoemde ‘flash crash’.
Tegenover de krant verklaart ING-econoom Teunis Brosens dat de (lijkende) correlatie niets te maken heeft met de onderliggende waarde van de munt, maar dat beleggers vanwege onzekerheid simpelweg een vlucht maken naar cash. Brosens kijkt dan ook “licht verwonderd” naar de recente prijsontwikkelingen. Volgens hem is er pas sprake van een duurzaam succes als crypto’s hun concreet nut hebben bewezen.
“Bitcoin bevindt zich op dit moment in een ‘experimentele fase’. Belangrijk voorbeeld daarvan is de proef in El Salvador, het eerste land waar de Bitcoin als wettig betaalmiddel geldt. Als dat mislukt, kan de munt worden teruggeworpen in haar groeiproces en mogelijk in adolescentie blijven hangen."