Jan van Dijk (Octas) en Jeroen ter Huurne (Collin Crowdfund) over de toekomst van crowdfunding
Crowdfinance is bezig met een flinke opmars in ons land. Tegelijkertijd zijn er ook “cowboys” actief op de markt, deze partijen kennen woekerrentes die op kunnen lopen tot 40 procent of zelfs meer. Een doorn in het oog van Collin Crowdfund oprichter Jeroen ter Huurne. Het is slecht voor het vertrouwen in de branche en dus voor de groei. In gesprek met Jan van Dijk van Octas geeft hij aan het hoogste rentetarief bij leningen af te zullen schaffen. “Dat past in de zorgplicht die wij voelen”.
Het Brabantse Oisterwijk is misschien niet de eerste plaats waar je aan denkt als de locatie voor een hip fintech-bedrijf. Toch is juist hier de thuisbasis te vinden van een van de meest succesvolle financiële scale-ups van Nederland, crowdfinance platform Collin Crowdfund. Het kantoor bevindt zich in de ruim 100 jaar oude Leerfabriek, die is omgebouwd tot een verzamelgebouw voor tientallen veelbelovende start-ups. Het oude gebouw straalt zowel betrouwbaarheid als innovatie uit, een bruisende hub vol bedrijvigheid. Die combinatie tussen oude stenen en jonge ambitie is misschien ook wel precies de reden waarom Collin Crowdfund oprichter en CEO Jeroen ter Huurne voor deze plek heeft gekozen.
Twaalf jaar geleden komt Ter Huurne voor het eerst in aanraking met de mogelijkheden van crowdfunding. “Dat was echt nog in het prille begin, het is vanuit Engeland de Noordzee over gewaaid. Zeker in Nederland stelde het nog weinig voor. Niet alleen qua omvang, maar ook qua kwaliteit. Van marketing had men nog nooit gehoord, kennis over kredietverlening was betrekkelijk en ICT was echt houtje touwtje. Dat is wat ik zag, maar ik vond het wel leuk”. Het idee ontstaat zes jaar geleden om zelf een platform op te zetten, dat meteen kwalitatief als de nummer 1 in Nederland bekent staat. “Nadat we besloten hadden om een crowd-fund platform op te zetten hebben we een jaar de tijd genomen om alles te ontwikkelen. Dit was de best besteedde tijd ooit, zeg ik altijd. We hebben alle processen tot in de kleinste details uitgeschreven en met externe IT’ers ons platform gebouwd.”
Van Dijk is benieuwd wat je dan precies nodig hebt om de beste van Nederland te zijn. “Voor een crowdfinance platform heb je drie dingen echt nodig: kredietkennis, marketing en IT. We hebben veel geïnvesteerd in IT. Op 4 juni 2014 gingen we live met onze eerste aanvraag. Toen hadden we al een handvol mensen in dienst, een aantal ZZP’ers aan ons verbonden, nul klanten en al een miljoen euro uitgegeven”. “De eerste leningaanvraag was ontzettend spannend. En als je die dan eenmaal binnen hebt, dan volgt gelijk de volgende uitdaging: het vinden van voldoende investeerders die er in willen stappen. We hadden ongeveer een maand nodig om de funding voor elkaar te krijgen. Dit was in die tijd overigens heel normaal. Het bedrag was voor die tijd wel vrij groot.
200-duizend euro voor de Typetuin, een bedrijf dat typecursussen aanbiedt. “Als we vandaag de dag een lening van die omvang plaatsen, dan is die binnen een aantal minuten gefund.” Zo’n snelle match klinkt Jan van Dijk natuurlijk als muziek in de oren. Hij wil dan ook weten hoe Collin Crowdfund dat voor elkaar krijgt. Ter Huurne wijst daarbij opnieuw op de ontwikkelperiode van het platform. De processen zijn toen zo bedacht en ingericht dat het systeem zo’n snelle funding aankan. Dat heeft volgens hem ook te maken met het opgebouwde vertrouwen.
“We hebben inmiddels een bestand van 18-duizend geregistreerde investeerders. Een flink deel investeert ook echt actief op het platform.” Elke goedgekeurde lening aanvraag gaat om 11 uur ’s ochtends live. Dat is in de loop der jaren bekend komen te staan als ‘Collin Time’. Veel investeerders zitten dan klaar om mee te doen en krijgen een mail of een pushbericht via onze Collin Crowdfund App. “Zij moeten er op kunnen rekenen dat het platform snel en veilig werkt. Daarom wilden we gelijk kwalitatief marktleider zijn. Ik denk dat we dat ook waren en nog steeds zijn”, legt Ter Huurne uit. “Je kunt het van te voren allemaal perfect bedenken, maar je moet de klanten toch weten te overtuigen”. Het helpt Collin Crowdfund ongetwijfeld dat de directie een schat aan meer dan 50 jaar bankervaring heeft en 25 jaar ervaring in Accountancy. 35 jaar daarvan zijn voor rekening van directeur-grootaandeelhouder Jeroen ter Huurne. Een groot deel van die periode vervulde hij directiefuncties bij lokale Rabobanken, Rabobank Nederland en Interpolis.
Toverwoord: vertrouwen Innovatie en vertrouwen.
Het zijn woorden die regelmatig terugkomen in het gesprek tussen Jan van Dijk (Octas) en Jeroen ter Huurne. Beiden kennen de uitdagingen die horen bij het oprichten van een succesvol bedrijf. “Vertrouwen wek je door zelf mee te doen met het financieren van lening aanvragen. Doe je dat?”, wil Van Dijk weten. “Jazeker”, antwoord Ter Huurne. Het is volgens hem een van de mooie regels binnen Collin Crowdfund. De Crowdfund Coach is verplicht om mee te investeren met eigen middelen. De Crowdfund Coach beoordeelt de ondernemer in het eerste stadium van de financieringsaanvraag. Die is dus ook bij het bedrijf langs geweest.
Het ging in het begin om een bedrag van 2.500 euro, de Coaches moesten kunnen aantonen dat ze goed zijn voor een ton aan vrij beschikbare liquide middelen, die ze via het platform willen investeren in hun eigen klanten. “Dat hing ook samen met de manier waarop wij ons wilden profileren. We hadden op het begin Crowdfund Coaches op leeftijd, gekscherend zeg ik vaak met grijs of zonder haar. Ze moesten senioriteit uitstralen en daarmee vertrouwen wekken. Maar ze moesten simpelweg ook over de middelen beschikken. We hadden op een gegeven moment zo’n dertig Crowdfund Coaches, we konden uit eigen middelen al gauw 75-duizend euro financieren, dan schiet het lekker op.”
Inmiddels is het minimaal te investeren bedrag verlaagd naar duizend euro. Op die manier wil Collin Crowdfund ook jongere Crowdfund Coaches aan zich binden. Wel doet nog altijd tenminste één van de directieleden mee bij iedere investering. “Ik heb zelf inmiddels aan meer dan 600 cases meegedaan met eigen middelen. We bewijzen hiermee dat we echt geloven in de cases die we aan investeerders voorleggen.”
Risico’s nemen wordt beloond
Jan van Dijk stelt vast dat het Collin Crowdfund de afgelopen vijf jaar voor de wind is gegaan. Kun je achteraf zeggen dat hier sprake was van een gouden greep? “Na vijf jaar durf ik nu wel te zeggen dat het inderdaad een gouden greep was”, bevestigt Ter Huurne. “Toch hebben we wel veel risico genomen, vooral vanwege de hoge investeringen. We begonnen letterlijk op nul. Ook zijn we lang blijven investeren in de doorontwikkeling van het platform. Echt zwarte cijfers schrijven we pas sinds een jaar. Achteraf kun je makkelijk zeggen dat we de juiste keuzes hebben gemaakt. Ging het tegelijkertijd in tegen alle adviezen die ik zelf startende ondernemingen heb gegeven in de 25 jaar daarvoor als bankier? Jazeker, maar het nemen van risico’s werd in dit geval zeker beloond!”
“Een van de dingen waarin Collin zich onderscheidt in het financieringslandschap is dat we naast de ratio’s en slimme IT, altijd de menselijke maat en menselijke waarde toevoegen."
Uiteindelijk is een crowdfinance platform een volumebedrijf en dan is schaal nodig om rendabel te kunnen draaien. “Om volume te kunnen draaien moet je genoeg klanten en investeerders hebben. Hiervoor heb je onderscheidend vermogen nodig. Hoe doen jullie dat bij Collin Crowdfund?”, vraagt Van Dijk. In grote lijnen komt het antwoord neer op twee belangrijke punten. Aan de ene kant gaat het om de kwaliteit en daarmee de betrouwbaarheid. Aan de andere kant is er de persoonlijke aanpak. “Een van de dingen waarin Collin zich onderscheidt in het financieringslandschap is dat we naast de ratio’s en slimme IT, altijd de menselijke maat en menselijke waarde toevoegen. Daardoor zijn we net wat creatiever dan de machines.” Als voorbeeld noemt Ter Huurne Collin Direct, een product dat in april dit jaar werd gelanceerd. “Daarin financieren we relatief kleine bedragen tussen de 25-duizend en 100-duizend euro. De ondernemer vult een aantal gegevens in en krijgt vrijwel direct antwoord of hij in aanmerking komt voor een financiering. Daar zit een blackbox achter met slimme ratio’s net als bij andere grote partijen, maar daarna is er altijd nog gewoon contact met de ondernemer. Wij horen het verhaal aan en spelen daarop in. Dat persoonlijke contact, daarin zit het onderscheidend vermogen.”
Het soort ondernemers dat bij Collin Crowdfund aanklopt voor een lening heeft over het algemeen grote groei ambities. Die zijn bancair vaak wat complexer te financieren. Banken zien ook steeds meer de toegevoegde waarde van crowdfinance, meent Ter Huurne. “We krijgen regelmatig een case vanuit de bank die ze een jaar of tien geleden nog gemakkelijk zelf hadden kunnen doen. Doordat banken hun eigen regelgeving flink verscherpt hebben en te maken hebben met solvabiliteitsratio’s, kloppen ze voor deze cases nu bij ons aan. Wij hebben geen last van deze regelgeving, we financieren namelijk niet met middelen vanuit ons zelf. Op de balans van Collin staat niets, wij bemiddelen. Banken kunnen bij complexe financiering doorverwijzen, maar ik heb veel liever dat ze co-financieren. De bank mag dan het makkelijke gedeelte doen, met de beste dekking. Dan doen wij de rest. We zien een groei in dat soort stapelfinancieringen.”
Opmars van alternatieve financieringen
De groei zit er goed in bij Collin Crowdfund. Dit jaar zit er een plus aan te komen van 40 procent en dat is ook voor volgend jaar de verwachting. Ondertussen lijkt crowd finance richting volwassenheid te gaan. Van Dijk is benieuwd of de hype inmiddels over zijn hoogtepunt is. Volgens Jeroen ter Huurne is dat nog lang niet het geval. “De markt groeit nog steeds hard, Collin groeit nog iets harder. Ik denk dat de markt nog steeds aan het warmlopen is. In Engeland is het inmiddels een miljarden business. Daar zijn we in Nederland en de rest van Europa nog lang niet.” Ter Huurne denkt wel dat het die kant op zal gaan. “Ooit werd 90 procent van de financieringsbehoefte bancair ingevuld. Dat ligt nu ongeveer 10 procent lager. Mijn overtuiging is dat het nog minder gaat worden, dat het naar zo’n 60 procent gaat zakken. Dit betekent dat de markt voor andere manieren van financiering alleen maar groter gaat worden.”
Hoogste rentetarief per 1 oktober afgeschaft
Vertrouwen blijft ontzettend belangrijk. Desondanks zijn er, juist als het gaat om de leners, de afgelopen tijd een aantal negatieve verhalen over crowdfinance in de pers gekomen. Hierin kwam ook Collin Crowdfund ter sprake. Ze werden onterecht beschuldigd van het verstrekken van leningen onder enorm hoge rentes. Van Dijk wil weten hoe men daar bij Collin Crowdfund tegen aan kijkt. “Er zijn partijen die alleen op basis van ratio’s heel snel beoordelen of een ondernemer kan lenen. Dat heeft een hoge risicograad en dus ook een hoge rente. Wij nemen daar bewust afstand van. Bij de introductie van Collin hebben we gezegd dat we ondernemers financieren tussen de 4,9 en de 12 procent rente. Uiteindelijk hebben we recentelijk besloten de rentes tussen 9,5 en 12 procent helemaal uit te sluiten. De gemiddelde lening rente bedraagt 7,75 procent en we hebben nog nooit een lening verstrekt boven de 9,5 procent rente. Dit in tegenstelling tot sommige partijen die hun rente percentages niet eens meer.
Soms lopen deze op tot wel 38 procent of nog meer. Voor dat soort producten wordt wel gewoon reclame gemaakt, dit is ook het bericht wat in de pers is gekomen, Collin heeft hier dus niets mee te maken. Ik vind dat kredietverstrekkers een verantwoordelijkheid hebben richting kredietnemers. Hierom hebben wij de hoogste rentecategorie afgeschaft”, sluit Ter Huurne af.
"Natuurlijk checken we het verhaal van de ondernemer en bouwen we zekerheden in, maar we hebben geen glazen bol."
“Voor investeerders geldt dat er soms een risico aan crowdfunding vast zit. Natuurlijk checken we het verhaal van de ondernemer en bouwen we zekerheden in, maar we hebben geen glazen bol. Uiteindelijk is het de investeerder die op basis van de informatie bepaalt of hij geld in zo’n case steekt”, legt Ter Huurne uit. “Daarvoor krijg je dan een gemiddeld netto rendement (dus na kosten, defaults en voorzieningen) van 4 procent. De verhalen in de pers gaan over geldleners. Op die markt zijn nog altijd cowboys actief, die veel te hoge rentepercentages vragen. Het zou goed zijn als die aangepakt worden. Ik ben voorzitter van de branchevereniging Nederland Crowdfunding. Daarin hanteren we striktere regelgeving dan wat de AFM verlangt. Tevens zijn we als Collin founding partner van Stichting MKB Financiering die tevens opgesteld staat voor een professionele bediening van de financieringsmarkt.”
“Moet die regelgeving niet vanuit de wetgever komen?”, wil Van Dijk weten. Daar is Ter Huurne het wel mee eens, maar het gaat hem niet snel genoeg. “Er is nog steeds geen crowdfund wetgeving. De minister heeft onlangs ook gezegd dat hij wacht op Europese regelgeving. Het effect daarvan gaan we pas over twee of drie jaar zien. Dat vind ik jammer. Ook vanuit eigen belang als kwaliteitsplatform. We willen een belangrijk onderdeel van de financieringsmarkt zijn. Daar hoort strenge regelgeving bij. Bij de banken is het misschien doorgeslagen, maar in de crowdfund sector mag er nog wel een schepje bovenop.”