Bank niet verantwoordelijk voor fraude via ‘telefoon spoofing’
ABN AMRO is niet verantwoordelijk voor de financiële schade die een consument opliep nadat deze het slachtoffer werd van oplichting via ‘telefoon spoofing’. Daarbij ging het om bijna €30.000. Via deze relatief nieuwe methode kan men bellen onder een andere identiteit, bijvoorbeeld die van een bank. De vrouw maakte de zaak aanhanging bij klachteninstituut Kifid. Dat stelt dat de bank niet meer had kunnen doen dan wat het al deed – expliciet waarschuwen voor deze oplichtingsmethode – en dat de vrouw zelf moet opdraaien voor de schade.
Eerst even over ‘spoofing’. Het is een term die lang niet iedereen kent. Het woord is op verschillende manieren te vertalen naar het Nederlands, waaronder ‘imiteren’ maar ook ‘bedonderen’. Als het gaat om spoofen is gps-spoofen nog het meest bekend. Fanatieke Pokémon-spelers spoofen weleens de gps op hun smartphone waardoor deze denkt ineens ergens in Singapore te zijn – waar de kans op zeldzame Pokémon veel groter is dan pakweg in de Molenstraat in St. Jansklooster. Ze bedonderen dus hun eigen smartphone.
Steeds vaker vaste lijnen
Zo ongeveer werkt ook ‘telefoon spoofing’. Een crimineel adopteert een telefoonnummer en presenteert zich onder een alias. Het scherm van de ontvanger geeft dus niet het echte nummer weer waarmee de ander belt. Waar dat voorheen vooral gebeurde met mobiele nummers, zijn tegenwoordig ook vaste lijnen steeds vaker de klos. En dat schept nieuwe mogelijkheden voor criminelen, iets waarvan een Nederlandse vrouw afgelopen december slachtoffer van werd.
De vrouw in kwestie krijgt op 27 december 2019 telefoon van iemand die zich voordoet als medewerker van ABN AMRO. Zonder aarzelen neemt ze het gesprek aan, het scherm geeft immers het nummer van ABN AMRO weer. Het verhaal luidt dat criminelen haar betaalrekening op de korrel hebben en ze wordt geadviseerd het geld op andere rekeningen ‘veilig’ te stellen. Middels vijftien transacties maakt de vrouw €30.321 over naar drie verschillende rekening van collega-bank ING, zo blijkt uit het uitsprakenregister van het Kifid.
Later diezelfde dag voelt de vrouw nattigheid en meldt het voorval bij ABN AMRO. Twee dagen later worden de betreffende rekeningnummers geblokkeerd, waarbij ING nog €847,91 veilig weet te stellen. Voor het restant à €29.473,09 stelt de vrouw ABN AMRO verantwoordelijk, met het argument dat de bank te weinig doet om mensen hiervoor te waarschuwen. Een waarschuwing via de eigen website beschouwt zij als onvoldoende.
Geen verplichte compensatie
Het Kifid geeft de vrouw echter nul op het rekest, waardoor het voor haar hele dure feestdagen worden. Daarvoor geeft het klachteninstituut twee redenen. In de eerste plaats heeft de vrouw de vijftien transacties zelf goedgekeurd. In de tweede plaats – zo wil het toeval – heeft ABN AMRO op 19 december een email gestuurd aan alle klanten met daarin een waarschuwing voor ‘telefoon spoofing’. Ook heeft ABN AMRO contact opgenomen met ING en de zaak gemeld. Volgens het Kifid heeft de bank daarmee gedaan wat mogelijk was. ABN AMRO is daarom niet verplicht de schade van €30.000 te compenseren aan de vrouw.
