Artificiële intelligentie (AI) biedt kansen voor de financiële sector

Artificiële intelligentie (AI) biedt kansen voor de financiële sector. Verantwoorde inzet kán binnen het huidige toezichtkader en met de huidige toezichthouders, vinden banken. Wel is meer onderlinge afstemming nodig. Dat laatste onderschrijft ook Patrick de Neef, Chief Innovation Officer Toezicht bij De Nederlandsche Bank (DNB): “Wij erkennen dat we nog niet alle antwoorden hebben. Het iForum van DNB speelt een belangrijke rol bij de dialoog met de sector.”

Artificiële intelligentie (AI) staat volop in de belangstelling. Er is veel discussie over verantwoorde inzet van AI. Welke aspecten zijn daarbij voor DNB van belang?

Patrick de Neef: “Het begint er natuurlijk mee dat AI veel verder gaat dan alleen een nieuw stukje techniek. Het heeft de potentie om de verwevenheid tussen mens en machine revolutionair te veranderen. Een maatschappelijk vraagstuk dus en in dat vraagstuk is de toepassing van AI in de financiële sector een belangrijk element. En daar hebben wij ook een visie op wat nodig is om verantwoord met AI om te gaan.”

“Het rapport ‘General Principles for the use of Artificial Intelligence in the financial sector’ dat DNB in 2019 uitbracht, speelt een belangrijke rol in de discussie rond het verantwoord toepassen van AI. Door middel van het SAFEST-framework presenteren we zes richtlijnen waar instellingen die AI-gedreven applicaties willen toepassen op moeten letten (soundness, accountability, fairness, ethics, skills, transparency).”

De Neef vervolgt: “Wij erkennen dat we nog niet alle antwoorden hebben en juist daarom is het zo belangrijk dat we intensief in dialoog blijven met de sector. Het iForum speelt daarin een belangrijke rol. Hier kunnen we door middel van gezamenlijke initiatieven de verkenning van dit onderwerp versnellen. Zo zijn we momenteel bezig met een initiatief over de uitlegbaarheid van AI met drie banken, de Autoriteit Financiële Markten en de Hogeschool Utrecht. We willen dan ook alle banken uitnodigen om zich samen met ons via het iForum verder te verdiepen in dit onderwerp. Stuur ons gerust een mail op iForum@dnb.nl of doe mee aan een van de activiteiten die we met de NVB organiseren.”

AI biedt ook veel kansen voor klanten en banken. Hoe zorgen toezichthouders ervoor dat er ook voldoende ruimte is voor innovatie?

De Neef: “Innovatie is essentieel voor een gezond en toekomstbestendig financieel systeem. In deze tijd is niet-innoveren juist een van de grootste risico’s. De dialoog met de sector via het iForum (waaronder InnovationHub en Maatwerk voor Innovatie) gebruiken we dan ook om goed te begrijpen welke kansen innovatie biedt voor instelling en klant. Als toezichthouder hebben we uiteraard oog voor risico’s en daar zal de dialoog dus ook over gaan. Het gaat uiteindelijk om de juiste balans vinden tussen vernieuwing en beheersing. Wat een “goede” balans is, en de maatschappelijke verwachtingen daarbij, is ook continu in beweging. Daarom is ook hier transparantie essentieel over waarom bepaalde keuzes rond de toepassing van AI gemaakt worden, zowel vanuit de sector als DNB.”

De Neef: “Technologie kent geen (geografische) grenzen. Dat biedt veel kansen om snel te innoveren, maar is in de praktijk wel complex met veel betrokken toezichtinstanties. Daarom streeft DNB ernaar om ook op het internationale speelveld een voortrekkersrol te vervullen in de discussie over toepassing van nieuwe technologie in de sector én bij de toezichthouder.

“Dialoog met de sector gebruiken we om goed te begrijpen welke kansen innovatie biedt voor instelling en klant”
_{- Patrick de Neef, DNB}

Niet alleen de banken experimenteren met AI. Welke rol kan AI spelen bij toezichthouders? Waar wil DNB deze technologie inzetten?

De Neef: “We moeten voorzichtig zijn AI te zien als oplossing voor alles. Algoritmes en digitale processen gaan ons helpen om veel werk dat nu handmatig gebeurt te automatiseren. Dat is een grote winst in efficiëntie én consistentie. Het zelflerende karakter van AI biedt kansen om besluitvorming te ondersteunen en sommige zaken zelfs over te nemen. Voordat we echt op AI kunnen vertrouwen in ons toezichtproces, zullen we deze toepassing eerst goed onderzoeken via pilots. Wij leggen de lat voor verantwoorde toepassing van AI ook voor onszelf hoog!”

Dit artikel is eerder geplaatst in BankWereld |Online van de NVB.