Onderzoek naar SFDR implementatie onder pensioenfondsen
Inmiddels zijn er enkele weken verstreken sinds de implementatie van de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) op 10 maart. In hoeverre hebben financiële instellingen de vereisten vanuit de SFDR geïmplementeerd? Om dit te achterhalen, hield Charco & Dique een steekproef onder 90 willekeurige financiële ondernemingen. Een overzicht van de uitkomsten voor pensioenfondsen.
Er is nog een hoop werk aan de winkel voor pensioenfondsen, zo blijkt uit het onderzoek: “De Verordening roept aanzienlijke verplichtingen in het leven voor onder andere pensioenfondsen. De meeste verplichtingen die op 10 maart 2021 van toepassing zijn geworden, hebben betrekking op de informatievoorziening op de website. Hoewel de pensioensector al vaker te maken heeft gekregen met duurzaamheidsregelgeving, heeft slechts een klein deel van de onderzochte partijen de SFDR tijdig geïmplementeerd”, schrijven de onderzoekers. Voor het onderzoek zijn 30 pensioenfondsen, 30 beleggingsondernemingen en 30 beheerders van beleggingsinstellingen ondervraagd.
Ervaring met duurzaamheidsregelgeving
“We hadden verwacht dat pensioenfondsen de SFDR zorgvuldig en volledig geïmplementeerd zou hebben. Het is immers niet de eerste keer dat de pensioensector te maken krijgt met duurzaamheidsregelgeving. IORP II bevat reeds een aantal ESG-gerelateerde normen, en daarnaast hebben veel pensioenfondsen in 2018 het IMVB-convenant ondertekend. In dit convenant spraken zij af dat zij de OESO-richtlijnen en de UNGP's als uitgangspunt zouden nemen voor hun beleggingsactiviteiten.”
Slechts een op de vijf neemt ongunstige duurzaamheidseffecten in aanmerking
Toch maakten niet alle pensioenfondsen onze verwachtingen waar, vertellen de onderzoekers. "Iets meer dan de helft van de pensioenfondsen (56.7%) had een artikel 3-statement (uitleg over de integratie van duurzaamheidsrisico's) op de website geplaatst."
Verder had 66.7% een statement gepubliceerd over het al dan niet meewegen van ongunstige duurzaamheidseffecten (Principal Adverse Impacts, PAI's). "Daarbij ging het in de meeste gevallen om explain-statements: de pensioenfondsen legden hierin uit dat zij ongunstige effecten van beleggingen 'niet' in aanmerking namen. Slechts 20% van de pensioenfondsen had gekozen voor een comply-statement, waarin het fonds aangaf zulke effecten 'wel' in aanmerking te nemen", leggen de onderzoekers uit.
Weinig 'groene' producten
Ook hebben de onderzoekers gekeken naar de kwalificatie van de pensioenregelingen. “Zoals de AFM in haar sectorbrief al schreef, ligt het niet voor de hand dat pensioenregelingen onder artikel 9 van de SFDR vallen (‘donkergroene producten’). En inderdaad: we troffen geen artikel 9-pensioenregelingen aan. Het lage aantal pensioenfondsen dat een artikel 8-pensioenregeling aanbood (‘lichtgroen’) vonden we daarentegen wél verrassend. Het ging om slechts vijf pensioenfondsen (16.7%).”
IMVB versus niet-IMVB
Ten slotte is onderzocht of er verschillen waren tussen pensioenfondsen die het IMVB-convenant hebben ondertekend, en partijen die dat niet hebben gedaan. De verschillen waren duidelijk aanwezig, aldus onderzoekers, die uitleggen: “IMVB-fondsen publiceren vaker een uitleg over de integratie van duurzaamheidsrisico’s dan niet-ondertekenaars (58% vs. 19%). Verder hebben deze fondsen vaker een PAI-verklaring op de website staan dan andere fondsen (78.6% vs. 56.3%). Ook kiezen IMVB-fondsen er vaker voor om PAI’s mee te wegen: 50% van de IMVB-fondsen nam PAI’s in aanmerking (tegenover 0% van de overige fondsen). En tot slot boden IMVB-fondsen boden vaker een lichtgroene pensioenregeling aan (28.6% vs. 6.3%).*
De onderzoekers besluiten: “Het is natuurlijk wel de vraag of het IMVB daadwerkelijk de drijvende kracht is achter deze hogere scores. Leidt het IMVB er echt toe dat een pensioenfonds de SFDR beter implementeert en/of duurzamer te werk gaat? Of zijn grotere pensioenfondsen gewoon eerder geneigd om het IMVB te ondertekenen, en daarnaast (vanwege grotere capaciteit, kennis en middelen) ook beter in staat om de SFDR en duurzaamheidsfactoren in hun bedrijfsvoering te betrekken?”
Charco & Dique is een adviesbureau gespecialiseerd in compliance, legal en risk management. Het bureau heeft ervaring op het gebied van (inter)nationale financiële wet- en regelgeving en geeft praktische adviezen aan onder andere banken, pensioenfondsen, verzekeringsmaatschappijen, beleggingsinstellingen en nieuwe financiële initiatieven.
* Voor zover expliciet op de website benoemd (niet alle pensioenfondsen gaven de kwalificatie van hun pensioenregelingen duidelijk op de website aan).