NVB roept op tot meer samenwerking om online fraude te bestrijden
Uit cijfers van de Nederlandse Vereniging van Banken blijkt dat online fraudeurs in 2022 voor bijna €61 miljoen aan schade hebben berokkend. De financiële schade – grotendeels vergoed door banken – zou niet alleen voor leed zorgen bij de slachtoffers, maar ook de toekomstige plannen van criminelen financieren. Dat maakt online fraude volgens de NVB tot een groot maatschappelijk probleem, dat alleen kan worden opgelost als alle betrokken partijen de handen ineenslaan.
De branchevereniging acht het daarom belangrijk dat er nog dit jaar voortgang wordt geboekt met de zogenoemde aanpak online fraude onder regie van het ministerie van Justitie. Een samenwerkingsverband van banken, telecomproviders, consumentenorganisaties, sociale media, handelsplatforms, politie én het Openbaar Ministerie met het doel om de schade en het aantal slachtoffers van online fraude te verlagen.
Om dat doel te behalen proberen de partners enerzijds consumenten alerter te maken en nemen ze anderzijds maatregelen die het criminelen lastiger moeten maken. Het zou volgens de NVB belangrijk zijn dat de samenwerkende partijen meer gegevens zouden kunnen uitwisselen, zodat er meer gedaan kan worden om fraude te voorkomen en de daders op te sporen.
Omdat een ‘deel van de verantwoordelijkheid’ bij de consument ligt, heeft de NVB in samenwerking met de banken het afgelopen jaar de online training ‘Frauderen. Zo werkt het!’ gelanceerd. De branchevereniging kondigt aan dat de deze training een vervolg krijgt met nieuwe lessen over hoe frauderen te werk gaan, wat hun nieuwe trucs zijn en wat consumenten zelf kunnen doen om niet in de val te lopen.
Bankhelpdeskfraude het schadelijkst
Hoewel de strijd tegen online fraude nog lang niet gestreden is, nam de schade in 2022 wel af met bijna €2 miljoen ten opzichte van 2021 (van €62,5 miljoen naar €60,8 miljoen). De schade als gevolg van phishing daalde met 67% naar €3,6 miljoen. Bij bankhelpdeskfraude daalde het schadebedrag van €30 miljoen in het eerste halfjaar naar €€21 miljoen in het tweede halfjaar van 2022. Hierdoor steeg de totale schade licht ten opzichte van 2021, met 6,7% naar €51 miljoen.
De schade door verloren of gestolen bankpassen kwam uit op €2,8 miljoen en de schade door online fraude met gegevens van creditcards bedroeg €3,6 miljoen. In het geval van phishing werd de schade voor bijna 95% in alle gevallen vergoed. Bij bankhelpdeskoplichting was dit percentage 89%.
Uit de cijfers blijkt dat bankhelpdeskfraude met afstand de meest schadelijke vorm van fraude is. Bij deze vorm doet de oplichter zich voor als een medewerker van de bank en maakt het slachtoffer wijs dat zijn of haar bankrekening niet meer veilig zou zijn. Het slachtoffer wordt vervolgens wijsgemaakt dat het geld naar een zogenaamde veilige kluisrekening overgeboekt moet worden. Daarnaast weten de daders het slachtoffer vaak te overtuigen om ook de betaalpas af te geven, waarmee direct geld kan worden opgenomen.
Als voorproefje op de nieuwe anti-fraude lessen geeft de NVB alvast advies om bankhelpdeskfraude tegen te gaan. Zo benadrukt de branchevereniging dat banken nooit aan de telefoon of in een tekstbericht vragen om geld naar een andere rekening over te maken, ook niet in noodgevallen. Daarnaast adviseert de NVB om – bij een fraudepoging – altijd melding te maken bij de bank én aangifte te doen bij de politie.
