De impact van ESG-regelgeving op de digitale strategieën van financiële dienstverleners

06 juni 2023 Banken.nl 10 min. leestijd

Het zijn uitdagende tijden voor financiële dienstverleners. Ze staan onder voortdurende druk om digitaal te blijven innoveren, en krijgen ook nog eens te maken met een golf aan nieuwe ESG-regelgeving. Maar wie deze twee uitdagingen in hun onderlinge samenhang benadert, heeft juist de kans om vorm te geven aan de toekomst van de financiële sector, zo stelt Matthew Barnard van softwareontwikkelaar BBD.

De vrijblijvendheid is er zo langzamerhand wel vanaf, wanneer het aankomt op maatschappelijk verantwoord ondernemen. Bedrijven actief in de Europese Unie (EU) zien zich geconfronteerd met een nieuw regelgevingslandschap waarin het naleven van ESG (environmental, social en governance)-normen steeds meer een harde eis wordt – zeker voor spelers in de financiële sector.

In een tijd waarin digitalisering is doorgedrongen tot in de diepste vezels van ieder bedrijf, zal de handhaving van regelgeving zoals de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) niet alleen de manier waarop bedrijven werken veranderen, maar ook hun digitale strategieën.

Matthew Barnardm, bbd

Voor (kleine) bedrijven die het moeten doen zonder de expertise van gespecialiseerde compliance-afdelingen, kunnen nieuwe verplichtingen en de daarvoor vereiste implementatie van nieuwe beleidsmaatregelen zorgen voor flink wat druk – denk aan investeerders die worstelen om alle ESG-gegevens te verzamelen die ze nodig hebben om te voldoen aan de regelgeving rond verslaglegging.

Niet alleen vanuit de regelgeving, maar ook vanuit de financiële sector zelf neemt de EU nadrukkelijk het voortouw op het gebied van duurzame financiering, ziet Matthew Barnard. “De voortvarendheid waarmee de regio ESG-overwegingen integreert in de financiële sector is een sterk signaal voor beleggers, bedrijven en regelgevers wereldwijd, en de handhaving van dergelijke regelgeving in de regio zal een precedent scheppen voor de wereldwijde financiële markten.”

Barnard is Executive Director bij BBD, een internationale leverancier van oplossingen voor softwareontwikkeling en applicatieontwerp. Hij is al meer dan een kwart eeuw actief voor BBD en heeft uitgebreide ervaring met het ontwikkelen van oplossingen en begeleiden van digitale strategieën voor klanten in de financiële sector.

In zijn werk ziet Barnard dagelijks de transformerende impact die ESG-handhaving heeft op digitale strategieën in de sector. Maar waar de verschuiving in regelgeving aanvankelijk vooral werd gezien als bedreiging, groeit nu het besef dat er ook een grote kans in schuilt.

“Dit weerspiegelt de groeiende erkenning en acceptatie van de manier waarop duurzame werkwijzen en digitale innovatie met elkaar zijn vervlochten”, aldus Barnard. “Het zijn beide krachten die positieve veranderingen kunnen stimuleren en de toekomst van de financiële sector opnieuw vorm kunnen geven.”

Om deze handschoen op te pakken, is het wel essentieel dat bestuurders en managers de twee ontwikkelingen in samenhang benaderen. Barnard schetst de vier belangrijkste gevolgen die de nieuwe ESG-regelgeving zal hebben voor de digitale strategieën van financiële dienstverleners.

1: Een technologie-infrastructuur die ESG ondersteunt

“Het eerste waar je bij de ontwikkeling naar ESG-regelgeving rekening mee moet houden, is dat het voldoen aan de regelgevingseisen een modernisering van je platforms vereist”, stelt Barnard.

Hij legt uit dat dat robuuste systemen voor gegevensbeheer, rapportage en analyse noodzakelijk worden, evenals een investering in digitale platforms die ESG-rapportage vergemakkelijken en de vereiste transparantie bieden.

Als voorbeeld noemt hij het ontwikkelen van een heldere en goed uitgelegde taxonomie en een flexibel datamodel van ESG-gerelateerde informatie die kan worden aangepast naarmate de rapportagevereisten zich ontwikkelen.

“Gelukkig zal het voor de meeste financiële ondernemingen niet vragen om een compleet nieuwe oplossing, maar slechts om de modernisering en uitbreiding van bestaande rapportage- en analyseplatforms”, stelt Barnard gerust.

2: Verbeterde dataverzameling en -analyse

In het verlengde hiervan zullen financiële instellingen ook een grote hoeveelheid ESG-gerelateerde data moeten verzamelen en analyseren. “Meer nog dan de platforms waarbinnen wordt gewerkt, zal het effectief beoordelen van ESG-factoren vragen om veranderingen in de onderliggende datamodellen, de taxonomie, het borgen van datakwaliteit, de afstemming van het beleid en het zorgen voor de juiste prikkels voor echte verandering.”

“Ook zullen er regionale verschillen in gegevens- en rapportagevereisten zijn”, geeft hij aan. “Rapporterende ondernemingen zullen daarom moeten inspelen op het verzamelen van gegevens in regio 1 en het rapporteren in regio 2, en vice versa.”

“Geavanceerde algoritmen zijn straks in staat enorme hoeveelheden ESG-gegevens te analyseren en de patronen en risico’s te identificeren.”

Barnard waarschuwt dat het rapportageproces rond complexe wereldwijde toeleveringsketens met lokale datavariaties zo lastig kan zijn dat er al rekening mee moet worden gehouden in de ontwerpfase.

3: ESG-overwegingen integreren in het digitale aanbod

Het bewustzijn vanuit consumenten op het gebied van ESG neemt snel toe, net als de eis om meer transparantie rond de herkomst van de producten die ze kopen. In dit licht is het volgens Barnard een logische stap om ESG-overwegingen mee te nemen in het digitale aanbod voor klanten, zoals e-commerceplatforms, beleggingsplatforms en AI- of roboadviesdiensten.

“Door ESG-gegevens en -indicatoren in hun digitale tools te integreren, kunnen financiële instellingen hun beleggers en klanten in staat stellen duurzame beslissingen te nemen”, licht hij toe.

Een goede integratie kan gepersonaliseerde ESG-gerelateerde inzichten, aanbevelingen en zelfs educatieve ondersteuning mogelijk maken, waardoor de klantervaring wordt verbeterd en duurzaam beleggen wordt gestimuleerd.

Een goed voorbeeld hiervan is de integratie van ESG-ratings, certificeringen voor een eerlijke herkomst en indicatoren voor de CO2-voetafdruk van producten op e-commerceplatforms, zodat consumenten gemakkelijk kunnen zien of producten voldoen aan hun duurzaamheidsvoorkeuren.

Een ander voorbeeld is het bieden van AI-gestuurde diensten op beleggingsplatforms, om gepersonaliseerde beleggingsaanbevelingen te doen die rekening houden met de ESG-prioriteiten van een belegger.

“Door ESG-overwegingen te omarmen in je digitale aanbod, kun je als financiële instelling tegemoetkomen aan de veranderende eisen van consumenten die in hun aankoop- en beleggingsbeslissingen op zoek zijn naar transparantie, verantwoording en duurzame keuzes”, vat Barnard samen.

4: Automatisering en AI inzetten

Dit laatste voorbeeld illustreert meteen de steeds grotere kansen die automatisering en AI-technologieën bieden binnen digitale strategieën.

“De handhaving op het gebied van ESG zal de ontwikkeling van AI-oplossingen voor de beoordeling van de prestaties van bedrijven en de ondersteuning van beleggingsbeslissingen verder stimuleren”, voorspelt Barnard. “Geavanceerde algoritmen zijn straks in staat enorme hoeveelheden ESG-gegevens te analyseren en de patronen en risico’s te identificeren.”

Naast diverse andere uses cases, zal de verdere ontwikkeling van AI en automatisering volgens Barnard ook helpen bij het efficiënter inrichten van portfoliomanagement.

Digitale strategieën afstemmen op ESG-regelgeving

Al met al is de strekking helder: ESG-regelgeving krijgt steeds meer invloed op digitale strategieën en zal uitgroeien tot een cruciaal thema voor financiële instellingen die actief zijn in de EU.

“In een notendop: je digitale strategie bepaalt hoe je technologie inzet om de doelstellingen van je organisatie te bereiken en welke stappen je moet zetten om te zorgen dat je voldoet aan de eisen van regelgevers en stakeholders”, aldus Barnard.

In de context van deze handhaving belanden organisaties aan op een punt waar ze zullen moeten evalueren hoe hun digitale capaciteiten op een effectieve manier ESG-overwegingen kunnen ondersteunen en integreren in hun activiteiten.

Wie vooruitdenkt, zo herhaalt Barnard, kan dit moment echter voor zijn. “Door ESG een centrale plek te geven in je digitale strategie, positioneer je je organisatie zodanig dat ze niet alleen voldoet aan de nalevingseisen kan voldoen, maar ook kan profiteren van de kansen die duurzame financiering biedt en tegelijkertijd waarde kan leveren aan de stakeholders.”

Hij legt uit dat deze onderlinge afstemming “een symbiotische relatie tussen technologie en duurzaamheid” bevordert en het idee versterkt dat digitale innovatie een transformerende rol kan spelen bij het stimuleren van positieve impact voor milieu en maatschappij. “Dit is iets waarover we actief het gesprek aangaan met onze klanten in de sector, die willen vooruitlopen op de aanstaande regelgeving”, geeft Barnard aan.

Voorbereid op de toekomst

Hij ziet momenteel nog grote verschillen in de volwassenheid van organisaties. “Sommige zijn al ver gevorderd en hebben goed ontwikkelde bedrijfsstrategieën die niet alleen inspelen op mogelijke veranderingen in de regelgeving, maar er ook concurrentievoordeel uit halen. Bij de meeste organisaties – vooral in het mkb – leeft het besef van de gevolgen die ESG voor hun organisatie kan hebben echter nog onvoldoende. Ze zijn niet voorbereid op de toekomst.”

Met BBD brengt hij hier graag verandering in: “Hier kunnen wij als strategische ontwikkelpartner met kennis van de sector en multi-stacked softwareontwikkelvaardigheden het verschil maken. Vanuit hubs in Zuid-Afrika, India, Portugal, het Verenigd Koninkrijk en ook Nederland hebben we meer dan 1.000 hoogopgeleide, gemotiveerde en ervaren IT-professionals in dienst.”

"Convergentie van ESG en digitale strategieën opent nieuwe mogelijkheden voor financiële instellingen om positieve verandering teweeg te brengen."

“Zo kunnen we ook hier in Nederland onze internationale ervaring combineren met diepe kennis van de lokale markt, om zo organisaties te helpen in het doorgronden van het hedendaagse technologische landschap en samen de best mogelijke digitale oplossingen te bedenken en ontwikkelen om strategische doelen te realiseren”, legt hij uit.

Tot slot

Eén ding is in ieder geval duidelijk, benadrukt Barnard: de nieuwe ESG-handhaving komt eraan. “Dit versnelt de paradigmaverschuiving in de digitale strategieën van financiële dienstverleners. Ze moeten data beter verzamelen en analyseren, hun technologische infrastructuur versterken, ESG integreren in hun digitale aanbod, automatisering en AI benutten en hun ESG-verslaglegging verbeteren.”

De enige keuze die financiële instellingen hebben, is of ze wachten tot ze hiertoe worden gedwongen, of zelf het initiatief nemen. “Financiële instellingen die deze veranderingen proactief omarmen, positioneren zichzelf als leiders op het gebied van duurzame financiering en spelen tegelijkertijd in op de veranderende voorkeuren van beleggers en belanghebbenden.”

Barnard adviseert dan ook om de unieke kans die de huidige “convergentie van ESG en digitale strategieën” biedt met beide handen beet te pakken. “Het opent nieuwe mogelijkheden voor financiële instellingen om positieve verandering teweeg te brengen en duurzame investeringen te bevorderen.”

“Door hun digitale capaciteiten en ESG-principes te combineren, kunnen bedrijven niet alleen naadloos door de regelgeving navigeren, maar ook waarde leveren aan klanten, vertrouwen opbouwen én bijdragen aan een duurzamere toekomst”, besluit hij.