Waarom je de bestaande economie niet zomaar kunt afschaffen voor verduurzaming
Hans Janssen Daalen is oud-industrievoorman in het assetmanagement (DUFAS, EFAMA, DNB Platform voor Duurzame Financiering) en commissaris bij verschillende partijen in de branche, zoals Optimix, Cardano en Zwitserleven Beleggingsfondsen. In gesprek met Jan Slager van EY geeft hij zijn persoonlijke visie op de nieuwe, duurzame rol van assetmanagers. “Zij kunnen een andere manier van denken in ondernemingsland stimuleren.” Dit artikel is eerder verschenen in Eye on Finance Magazine, een uitgifte van EY.
“Pensioenfondsen, vermogensbeheerders en andere partijen zijn op aarde om kapitaal van burgers te herinvesteren in de economie. Met die herallocatie van kapitaal kunnen ze een belangrijke bijdrage leveren aan veranderingen in de economische structuur. Het is dan ook volstrekt logisch dat autoriteiten zwaar leunen op deze sector om de duurzaamheidstransitie te financieren. De Europese Green Deal en de daaropvolgende wet- en regelgeving gaat daar ook expliciet vanuit."
Ambassadeurswerk
"Het pakket aan wet- en regelgeving ontwikkelt zich op dit moment nog. Kijk je hier door je oogharen naar, dan is het goede nieuws in elk geval dat dit een einde aan veel vrijblijvendheid maakt. Assetmanagers gaan inmiddels diepgaande gesprekken aan met grote klanten en het bredere publiek over duurzaamheid. Dat was al begonnen met de komst van SFDR (Sustainable Finance Disclosure Regulation) en dat krijgt met nieuwe Europese wetgeving nog meer nadruk."
Groene mantra
"Grote beleggers gaan zich steeds meer een mening vormen over duurzaamheid, terwijl de urgentie om tot actie over te gaan groeit. Toezichthouders laten zich ook nadrukkelijk horen en specifiek voor Nederland heeft Frank Elderson vanuit zijn functies bij De Nederlandsche Bank en de Europese Centrale Bank veel ambassadeurswerk gedaan. Een van zijn mantra’s over de duurzaamheidstransitie is: 'If you fail to plan, you plan to fail'. En die kan ik van harte onderschrijven."
Langere adem
"Zo’n transitie vergt natuurlijk een wat langere adem en soms zou je sneller willen. Een van de uitdagingen waar assetmanagers tegenaan lopen: het liefst zouden ze nu al goede sustainability reports van bedrijven willen hebben om vast te stellen hoe robuust de duurzaamheidsplannen echt zijn. Dat is tenslotte belangrijke munitie voor het gesprek met de bedrijven waarin ze investeren. Daar is nog even geduld voor nodig."
Niet afschaffen
"Ik ben positief over de bijdrage die de sector kan leveren aan de duurzaamheidstransitie. In algemene zin: kapitaal heeft een sterk sturende kracht. Soms in negatieve zin, zoals we zien in de uitwassen van het kapitalisme. Maar ik ben ervan overtuigd dat kapitaal ook een positief sturende kracht kan uitoefenen."
"Precies daarom pleit ik ervoor dat assetmanagers niet moeten kiezen om bepaalde partijen uit te sluiten– zoals bedrijven in de fossiele industrie – maar traditionele bedrijven vooral moeten stimuleren tot verandering. Eigenlijk is er ook geen andere optie om te komen tot een krachtige transitie. Want we kunnen de bestaande economie niet zomaar afschaffen."
Duidelijkheid
"Die route is in de publieke perceptie een wat lastiger te verkopen verhaal dan simpelweg bedrijven uitsluiten. Maar daar moeten we niet voor weglopen. Wat bijvoorbeeld helpt bij de communicatie is dat toezichthouders als de ESMA en AFM inzetten op meer duidelijkheid in de naamgeving van beleggingsfondsen. Dan weet je als belegger wat je krijgt."
"Het Verenigd Koninkrijk zet de toon bij de route naar transitieprocessen. Daar moeten toezicht en wetgeving al langere tijd bedrijven tot een transitie prikkelen. Een gespecialiseerde Transition Plan Taskforce ontwikkelt daar nu een standaard voor transitieplannen van ondernemingen."
"Soms hebben we radicale acties nodig om de transitie een impuls te geven."
Denkwijze omarmen
"En dat is precies waar grote beleggers in mijn ogen op moeten focussen en gelukkig zie je dat het Europese vasteland ook die kant op beweegt. In essentie is het heel simpel: als je een onderneming echt wil veranderen, moeten de mensen in die onderneming een andere manier van denken omarmen. Dat is wat je moet stimuleren en assetmanagers kunnen daar een belangrijke rol in spelen."
Ander profiel
"Dat vergt wel een ander profiel van medewerkers, en vooral ook een samenwerking tussen verschillende kennisgebieden. Vroeger keek een belegger met een financiële bril naar het verdienvermogen. Nu is het bijvoorbeeld zaak om een oordeel te vellen over hoe een onderneming enerzijds moderne technologie gebruikt en anderzijds hoe toekomstbestendig het verdienvermogen is – alles in het licht van de duurzaamheidstransitie."
Scherper gesprek
"Gaat het allemaal snel genoeg? Sommige activistische groeperingen en ngo’s vinden van niet en kiezen een meer radicale route. Ook zij vervullen hun rol. Soms hebben we radicale acties nodig om de transitie een impuls te geven. En een bestuurder van een onderneming die met een rechtszaak te maken krijgt, zal niet gaan juichen. Maar het resulteert er wel in dat het gesprek over de transitie weer scherper wordt gevoerd.”
