AFM besteedt bijzondere aandacht aan gedrag en cultuur

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) zet extra in op toezicht op financiële dienstverlening aan zakelijke partijen, accountantsorganisaties en kapitaalmarkten. Ook besteedt de AFM in 2015 bijzondere aandacht aan de brede onderwerpen technologische ontwikkelingen, inzicht in consumentengedrag en ‘gedrag en cultuur’. Daarnaast handhaaft zij de negen toezichtthema’s uit 2014.

De sector maakt bijzondere veranderingen door. Marktpartijen worden geconfronteerd met een reeks van ingrijpende veranderingen. Een veelheid aan nieuwe regels en de niet afnemende hoge verwachtingen van de samenleving zijn daarin doorslaggevende factoren. “Hun volle agenda mag hen intussen niet afhouden van één gezamenlijke topprioriteit: een duurzaam herstel van vertrouwen”, stelt AFM-voorzitter Merel van Vroonhoven in het voorwoord van de Agenda 2015. Er bestaat een breed gedeelde overtuiging dat het anders moet in de financiële sector. “Daarvoor is – nog steeds - een fundamentele aanpassing van gedrag en cultuur vereist. De veranderingen die hiervoor nodig zijn, moeten degenen die het aangaat uiteraard zelf realiseren".

Specifieke thema’s

Kapitaalmarkten
Er zijn de afgelopen periode veel maatregelen genomen om kwetsbaarheden in ons financiële stelsel aan te pakken. Risico’s verdwijnen echter niet zomaar, zullen zich verplaatsen en zich in nieuwe gedaanten voordoen. De vergroting van kapitaalbuffers van banken en vermindering van hun balansrisico’s leiden ertoe dat financiële risico’s zich verplaatsen van bankbalansen naar de kapitaalmarkten. Daarmee neemt het grote belang van goed functionerende kapitaalmarkten verder toe. De AFM zet in 2015 dan ook extra in op het toezicht op die markten, met een sterke focus op goede prijsvorming, eerlijke informatieverschaffing, beheersing van risico’s en het tegengaan van marktmisbruik.

Zakelijke markt
De afgelopen periode hebben zich incidenten voorgedaan rondom financiële dienstverlening aan zakelijke klanten, waaronder het midden- en kleinbedrijf. Dienstverlening op het gebied van rentederivaten, kredietverlening en bijzonder beheer verdienen bijzondere aandacht. Het toezicht op de zakelijke markt zal daarom in aanzienlijke mate worden geïntensiveerd.

Accountantsorganisaties
In september 2014 heeft de AFM moeten vaststellen dat de kwaliteit van een groot deel van de accountantscontroles nog steeds niet voldoende is. Het aantal incidenten lijkt toe te nemen. "Onze interventies in de vorm van handhaving, feitelijke rapportages en de publieke aandacht die wij hebben gevraagd voor noodzakelijke fundamentele hervormingen en cultuuromslag in de sector hebben in de politiek en de media gehoor gekregen. Wij zullen ons toezicht op accountantsorganisaties in 2015 verder versterken en intensiveren", aldus AFM.

Technologische ontwikkelingen, inzicht in consumentengedrag en ‘gedrag en cultuur’
De AFM besteedt ook extra aandacht aan een aantal belangrijke brede ontwikkelingen. "Ten eerste hebben we meer aandacht voor de impact van technologische ontwikkelingen, zoals technische innovaties met betrekking tot de beurshandel en online en mobiele bedieningsconcepten. De AFM wil zich ervoor inspannen dat haar toezichtexpertise op deze veranderingen blijft aansluiten. Ook willen wij het gedrag van beleggers en consumenten beter begrijpen om de effectiviteit van ons toezicht te blijven vergroten. Wij maken daarom in onze werkzaamheden in toenemende mate gebruik van inzichten uit gedragswetenschappen zoals de gedragseconomie. Tot slot hebben wij bijzondere aandacht voor gedrag en cultuur. Er bestaat een breed gedeelde overtuiging dat duurzaam vertrouwen alleen kan ontstaan als gevolg van gedrag en cultuur waarin dienstbaarheid, zorgvuldigheid, transparantie en duurzaamheid vanzelfsprekend zijn".

Totstandkoming agenda en vervolg
"Onze oproep in mei om mee te denken en de consultatie van de concept-Agenda in oktober 2014 is positief door consumenten en de markt opgepakt. We hebben verschillende opmerkingen en suggesties ontvangen die we goed konden gebruiken bij het opstellen en uitwerken van onze plannen. In februari publiceren wij de verdere uitwerking van de plannen. Op die manier willen wij inzichtelijk maken op welke manier wij algemene themadoelstellingen uitwerken en realiseren".