Vanuit de accountancysector klinkt al langer een oproep aan banken om beter samen op te trekken in de bestrijding van fraude. Sander Kranenburg (Partner bij PwC Forensics) en Ariën Oskam (Forensisch accountant bij Grant Thornton), beiden lid van de NBA Werkgroep Fraud, pleiten voor meer samenwerking tussen beide branches en delen hun visie.
Samenwerking tussen alle financiële ketenpartners is essentieel om fraude effectief te kunnen bestrijden. Ondernemers, toezichthouders, (forensische) accountants en banken hebben elkaar nodig om deze financiële criminaliteit aan te pakken. De verschillende partijen in de keten weten elkaar steeds beter te vinden. Dit is echter nog niet het geval daar waar het gaat om het inzicht in elektronische betalingsgegevens. En juist deze gegevens zijn voor accountants en financieel forensisch onderzoekers van steeds groter belang bij hun werkzaamheden.”
Elke organisatie loopt het risico slachtoffer te worden van fraude. Met name daar waar geldmiddelen de organisatie verlaten, is er een verhoogd risico op fraude. Als de organisatie dat verhoogde risico niet kan of wil mitigeren met adequate beheersingsmaatregelen, dan zal de controlerend accountant onderzoek moeten doen naar de betalingen om vast te stellen dat er niet op valse gronden geldmiddelen aan de organisatie zijn onttrokken. Deze analyse kan op relatief eenvoudige wijze met digitale hulpmiddelen worden ondersteund, maar dit wordt bemoeilijkt doordat banken historische betaalgegevens niet digitaal ter beschikking willen of kunnen stellen.
Iets vergelijkbaars geldt voor forensische accountantsonderzoeken. Het algemene uitgangspunt bij die onderzoeken is dat de administratie is gefalsificeerd en dat de betrouwbaarheid daarvan dient te worden onderzocht met behulp van andere informatie. Daarbij zal de onderzoeker willen terugvallen op informatie van buiten de onderzochte organisatie waaronder historische betalingsgegevens. Hoewel het in voorkomende gevallen is gelukt om historische elektronische betalingsgegevens te verkrijgen door bij de bank in kwestie een beroep te doen op het zwaarwegende belang van een adequaat forensisch onderzoek, is hier geen standaard werkwijze voor beschikbaar.
Het is ons niet duidelijk welke redenen de banken hebben om geen medewerking te verlenen aan vorenstaande. Verschillende pogingen om hier met een aantal Nederlandse banken over in gesprek te gaan, zijn vooralsnog op niets uitgelopen.
De Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) en haar Werkgroep Fraude hebben al eerder aan de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) en een aantal banken laten weten graag in gesprek te komen om samen te onderzoeken op welke wijze en onder welke voorwaarden betalingsgegevens op eenvoudige wijze elektronisch beschikbaar kunnen worden gesteld. Om zo bij te dragen aan de effectiviteit van de uit te voeren accountantscontroles en financieel forensische onderzoeken.
Wij dringen aan op dat gesprek omdat wij denken dat we samen Nederland op die manier financieel nog veiliger kunnen maken.
Een artikel van Sander Kranenburg en Ariën Oskam, respectievelijk accountant en forensisch onderzoeker bij PwC en Grant Thornton en beiden lid van de NBA Werkgroep Fraude.