AI en technologie transformeren de bankensector in 2025

08 januari 2025 Banken.nl

Wat heeft 2025 in petto voor de bankensector, gezien de aanhoudende economische uitdagingen, onzekerheid over de regelgeving en de steeds snellere technologische vooruitgang? Olaf Passchier (Benelux Lead for Fraud, Compliance and Public Security bij SAS) deelt zijn inzichten op de belangrijkste trends en veranderingen op het gebied van AI, datamanagement, ESG, en andere relevante thema’s.

Fraude wordt mainstream in een digitaal tijdperk

Sociale, economische en technologische ontwikkelingen hebben een klimaat gecreëerd waarin fraude eenvoudiger en gebruikelijker is geworden dan ooit. Met name generatieve AI (GenAI) speelt hierin een cruciale rol door fraudeurs toegang te bieden tot geavanceerde middelen, zoals deepfake-video's en stemkloontechnologie.

Deze technologieën stellen hen in staat om zich geloofwaardig voor te doen als vertrouwde personen binnen een organisatie, waardoor het risico op misbruik aanzienlijk toeneemt. Ook AI-chatbots maken een opmars en worden steeds vaker ingezet om phishingberichten te genereren die zelfs de meest alerte medewerkers kunnen misleiden. Dit leidt tot aanzienlijke beveiligingsrisico's en kan ernstige schade toebrengen aan de reputatie van organisaties.

De sleutel tot het aanpakken van fraude ligt niet in het vermijden van technologie, maar juist in het slim toepassen ervan. Daarvoor is betrouwbare data nodig, maar ook een goede samenwerking tussen verschillende partijen zoals bedrijven, regelgevers en individuen. Zij moeten gezamenlijk en proactief blijven handelen om digitale fraude zo effectief mogelijk te bestrijden.

GenAI een vloek of een zegen?

GenAI is zowel een vloek als een zegen, aangezien het door zowel fraudeurs als fraudebestrijders wordt gebruikt. Terwijl fraudeurs GenAI inzetten om steeds moeilijker te detecteren stem- en videofraude te creëren, spelen betrouwbaarheidstests een steeds grotere rol in de digitale multifactor-ID-verificatieprocessen van banken. 

Hoewel er al tientallen jaren vormen van verificatie en detectie bestaan, zullen fraudebestrijders in 2025 steeds meer gebruikmaken van de nieuwste antifraudetechnologieën, waaronder geavanceerde authenticiteitsherkenning gebaseerd op AI.

“Waar bedrijven en overheidsinstanties blijven innoveren met apps en digitale diensten om aan de onverzadigbare vraag van consumenten te voldoen, gebruiken criminelen steeds geavanceerdere tools om kwetsbaarheden op te sporen en uit te buiten”, legt Olaf Passchier (Benelux Lead voor Fraude, Compliance en Public Security bij SAS) uit.

“Door het bouwen van een robuuste data-architectuur, het effectief inzetten van deze data en het toepassen AI, kunnen organisaties zich flexibel aanpassen aan de snel veranderende dreigingen”, aldus Passchier  

Data: succesfactor of obstakel?

Banken kunnen profiteren van de enorme hoeveelheden data, of erdoor worden overrompeld.
Big Data heeft het potentieel om de belangrijkste succesfactor, of juist het grootste obstakel, te worden voor de wereldwijde bankensector. De snelle toename van data, versterkt door de versnelde adoptie van AI, biedt zowel kansen als uitdagingen.

Of de enorme hoeveelheden gestructureerde en ongestructureerde data een voordeel of een risico vormen, hangt grotendeels af van het vermogen van banken om hun data-architectuur en governance effectief te ontwikkelen en toe te passen. Door te investeren in een uniform besluitvormingsplatform kunnen banken datasilo's doorbreken en waardevolle, multifunctionele inzichten verkrijgen die de strategie en transformatie stimuleren.

Versnelling van AI en cloudtechnologie stimuleert ingrijpende IT-rationalisatie

Bedrijven hebben jarenlang gewerkt met silo-systemen die elk een specifieke functie of klantsegment bedienden. IT-teams worden overbelast door complexe integraties en zijn niet in staat om de flexibiliteit te bieden die nodig is voor de groei van het bedrijf.

Een grote IT-rationalisatie staat voor de deur, waarbij bedrijfsleiders de cloud zullen inzetten om hun IT-infrastructuur te stroomlijnen, relaties met leveranciers te vereenvoudigen, de snelheid te verhogen en kosten te verlagen.

Bedrijven die moderniseren met een AI-platform dat meerdere functies ondersteunt, zullen de meeste waarde genereren. Dit stelt hen in staat om een geïntegreerd data- en besluitvormingsproces te realiseren dat zowel de gehele levenscyclus van de klant als organisatie beslaat.

AI en modernisering versterken risicobeheer

Door de aanhoudende marktvolatiliteit in 2025 blijven banken investeren in risicobeheer. AI, inclusief GenAI, speelt een sleutelrol in Asset en Liability Management (ALM), door sneller veranderende omstandigheden te analyseren en renterisico's, liquiditeitsrisico's en klimaatgerelateerde risico's beter te voorspellen.

Modernisering van risicosystemen en integratie van cloudtechnologie worden essentieel om een holistisch beeld van balansrisico’s te bieden. De combinatie van AI en menselijke expertise verbetert de financiële planning, operationele efficiëntie en besluitvorming.

De paradox tussen AI en energieverbruik

De sector worstelt met het vinden van een balans tussen de vraag naar AI en het energieverbruik dat deze technologie vereist. Terwijl de behoefte aan snelheid, automatisering en productiviteit toeneemt, heeft AI krachtige GPU's nodig om de hogere verwerkingsniveaus aan te kunnen.

Banken en andere bedrijven bevinden zich in een paradox: ze verbruiken steeds meer energie, terwijl ze tegelijkertijd onder druk staan om hun duurzaamheidsbeleid te verbeteren en ESG-maatregelen te implementeren. De verplichte duurzaamheidsrapportages volgens IFRS S1 en S2 zullen de focus op energieverbruik als een belangrijke oorzaak van  klimaatverandering verder versterken.

Bovendien dient zich een nieuwe grote energieverbruiker aan: Quantum computing zal naar verwachting een aanzienlijke toename in energiebehoefte met zich meebrengen. Maar zonder de ontwikkeling van duurzame energiebronnen om al deze processen te ondersteunen, loopt de sector echter het risico innovaties te moeten beperken om zowel te voldoen aan milieuregels als het vertrouwen van consumenten te behouden.

ESG: kostenpost of strategische groeifactor voor banken

De interesse en investeringen van banken in ESG-initiatieven zullen afnemen, omdat ze moeite hebben om concrete waarde uit ESG-initiatieven te halen. Het dalende enthousiasme van beleggers en zorgen over 'greenwashing' zullen het belang van ESG op de financiële markten verzwakken.

Zonder duidelijke financiële voordelen zullen banken ESG eerder zien als een kostenpost dan als een inkomstenbron, en zal het vooral worden gezien als  reputatiebescherming, in plaats van een strategische groeifactor—tenzij regelgeving het verplicht stelt of consumenten het eisen.

Meer AI-voorspellingen

2025 belooft een belangrijk jaar te worden voor AI in de banksector. Maar de invloed van AI stopt daar niet. Voor voorspellingen over trends in verzekeringen, marketing, overheid en ethische AI, bezoek de AI 2025 predictions hub.

Meer over SAS
Profielpagina
SAS is een partner van Banken.nl