Fraude en witwassen nemen verder toe: Nederlandse banken onder druk

24 juni 2025 Banken.nl

Het aantal fraudegevallen bij Nederlandse banken loopt snel op: bijna zes op de tien banken ziet het aantal incidenten jaarlijks toenemen. Dat blijkt uit de eerste internationale Dark Economy Survey van BioCatch, waarin 800 fraude-experts uit zeventien landen hun zorgen uitspreken over de toenemende impact van financiële criminaliteit.

De Nederlandse cijfers zijn niet veel beter: 57% van de respondenten ziet het aantal fraudegevallen jaarlijks stijgen, terwijl 44% ook de bijbehorende verliezen ziet toenemen. Bijna de helft van de Nederlandse respondenten (48%) zegt dat hun organisatie jaarlijks tussen de 5 en 9,9 miljoen dollar verliest aan fraude.

Internationaal geeft 84% van de respondenten aan dat het bestrijden van de donkere zijde van de economie topprioriteit is, maar slechts 55% ziet dat hun eigen instelling voldoende impact maakt.

Bijna de helft van de ondervraagde banken geeft aan jaarlijks meer dan 10 miljoen dollar te verliezen aan fraude, terwijl 8% zelfs meer dan 50 miljoen dollar per jaar kwijtraakt. Banken die investeren in gedragsgebaseerde detectiemethoden blijken minder vaak met zulke hoge verliezen geconfronteerd te worden.

Geldezels

Volgens de respondenten vormen geldezels – rekeningen die door criminelen worden misbruikt – een cruciale schakel in het witwassen van criminele opbrengsten.

Biocatch signaleert dat miljoenen van deze accounts wereldwijd onzichtbaar blijven in het financiële systeem, en dat ze vaak worden ingezet door groepen die ook betrokken zijn bij zware misdrijven als mensenhandel, drugs- en terrorismefinanciering.

“Klanten van BioCatch ontdekten en blokkeerden in 2024 bijna 2,3 miljoen geldezelrekeningen”, zegt Rob Vink, Pre-Sales Engineer bij Biocatch. “In 2025 zitten we nu al boven de 500.000. Die aantallen blijven stijgen, en dat betekent maar één ding: zowat elke grote bank ter wereld heeft met witwaspraktijken te maken.”

Wedloop

Hoewel 67% van de Nederlandse respondenten gelooft dat banken wereldwijd vooruitgang boeken in de strijd tegen financiële criminaliteit, denkt slechts 48% dat hun eigen organisatie daadwerkelijk verschil maakt.

Ondanks forse investeringen blijft het lastig om voorop te lopen. De strijd tegen fraude en witwassen ontwikkelt zich als een wedloop: terwijl organisaties hun (detectie)systemen voortdurend verbeteren, worden ook de methoden van criminelen steeds geavanceerder.

Zo ziet 78% van de ondervraagden AI als een katalysator voor nieuwe vormen van financiële criminaliteit, en speelt het dark web een steeds grotere rol bij het uitwisselen van fraude-kennis en -tools.

Ook schat 78% van de wereldwijde respondenten criminelen in als slimmer in het witwassen van geld dan banken in het opsporen ervan.