Banken moeten nog veel MKB-derivaten beoordelen
Banken, die rentederivaten hebben verkocht aan MKB-ondernemers hadden verder moeten zijn met het opnieuw beoordelen om te zien of de dienstverlening passend en zorgvuldig is geweest. Dat meldt toezichthouder AFM in een voortgangsrapport.
Banken halen streven niet
Zes banken hebben 17.600 rentederivaten lopen bij ruim 14.000 kleinere MKB-ondernemingen. De totale waarde van de leningen die hieraan gekoppeld waren, bedroeg in april 2014 €26 miljard. De marktwaarde van die derivaten was toen €2,7 miljard negatief. Rabobank, ABN AMRO en Deutsche Bank hebben ruim 90% van alle contracten. De banken hadden aangegeven de herbeoordeling van meest kwetsbare gevallen eind 2014 af te kunnen ronden. Dat streven werd echter niet gehaald. De dossiers werden pas in het eerste kwartaal van dit jaar opnieuw beoordeeld.
AFM: Banken veel te traag
Het proces van herbeoordeling liep vertraging op doordat toezichthouder AFM moest bijsturen omdat de kwaliteit van de toetsing van de banken te wensen overliet. Veel beoordelingen uit de dossiers moesten daarom opnieuw uitgevoerd worden. AFM gaf zes banken vorig jaar de opdracht om alle dossiers opnieuw te beoordelen, na te gaan of zij hun klanten niet een te gunstig beeld hebben gegeven van de bijbehorende risico’s en de klanten oplossingen bieden. Dat gaat veel te traag, vindt de toezichthouder. Eind vorig jaar was pas 55% van de meest kwetsbare dossiers afgehandeld en ongeveer 15% van het totaal. In nog geen honderd gevallen waren de banken met hun klanten een oplossing overeengekomen.
Herplanning tot eind 2015
Toezichthouder AFM vindt dat de banken verder hadden “moeten en kunnen zijn”. Vijf van de zes banken verwachten alle andere dossiers per medio dit jaar te hebben doorgenomen. De andere bank zal dit pas eind dit jaar voor elkaar hebben. “Banken willen hier schoon schip maken. Het AFM-rapport helpt ons daarbij. Voorop staat dat ieder dossier zorgvuldig wordt bekeken, zodat iedere ondernemer voor het einde van dit jaar een passende oplossing krijgt aangeboden als blijkt dat de dienstverlening in het verleden tekort is geschoten”, zegt Chris Buijink, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB).
Verdiepend onderzoek AFM
AFM kan nog niet zeggen of banken in hun dienstverlening zijn tekortgeschoten bij de verkoop van derivaten. In de loop van dit jaar, na verder onderzoek verwacht de toezichthouder hierover conclusies te kunnen trekken. Begin 2016 zal AFM een oordeel vellen over de handelswijze van de banken en de geboden oplossingen aan klanten.
Derivaten, wat was ook al weer het probleem?
Derivaten zijn ingewikkelde beleggingsproducten die bij het afsluiten van een lening gebruikt worden om de risico’s van een stijgende rente af te dekken. Rentederivaten werden vooral afgesloten aan MKB-ondernemingen in de jaren 2005 tot 2008. Bedrijven die tussentijds hun lening wilden beëindigen, leden enorme verliezen omdat de rente sindsdien juist gedaald is.