‘AML-kader toe aan paradigmaverschuiving’
Hoewel financiële instellingen kosten nog moeite sparen om te voldoen aan hun poortwachtersfunctie, is het daadwerkelijke effect daarvan op de financiële criminaliteit teleurstellend. Dat stelt Deloitte in zijn NextGen AML whitepaper. In het rapport concludeert het advieskantoor dat het huidige AML-raamwerk het einde van zijn levensduur heeft bereikt.
Deloitte beargumenteert dat AML-gerelateerde onderwerpen vrijwel alleen om de verkeerde redenen in de media uitgelicht worden. Boetes, sancties of verhalen over het grote aantal medewerkers dat zich bezighoudt met het opsporen van witwaspraktijken zijn daar voorbeelden van. Zelden zou het gaan over feitelijke resultaten, die banken middels hun beleid weten te behalen.
Ondanks de miljoenenbedragen die banken uitgeven om hun poortwachtersfunctie beter in te richten, gaf De Nederlandsche Bank een jaar geleden aan nog steeds niet tevreden te zijn met de witwasaanpak van de Nederlandse banken. Deloitte voorspelt dan ook dat de regeldruk op financiële instellingen de aankomende jaren bepaald niet zal afnemen.
Maar hoe dienen die financiële partijen om te gaan op dit aanhoudende toezicht? In ieder geval niet door nog meer mensen erop te zetten, stelt Deloitte. Het advieskantoor wijst naar de exponentiële toename van het aantal medewerkers dat zich bezighoudt met het bestrijden van financiële criminaliteit. Deloitte betwijfelt of die steeds groter wordende groep ooit in staat zal zijn om het financiële systeem daadwerkelijk veiliger te maken.
Deloitte stelt vervolgens dat het huidige AML-raamwerk niet zo doeltreffend is als dat het zou moeten zijn. Boetes (of het dreigen daarvan) zou daarbij geen positief effect hebben, omdat het zou leiden tot een vinkjescultuur waarbij de visie enkel gericht is op de korte termijn. Daarnaast zou het huidige systeem veel te traag reageren op verdachte transacties, terwijl criminelen zich razendsnel aanpassen. Hierdoor loopt men altijd de feiten aan.
Afstappen van vinkjescultuur
Meer van hetzelfde doen zal het probleem dan ook niet overwinnen, concludeert Deloitte. Het advieskantoor is van mening dat de enorme complexiteit van financiële criminaliteit en de verstrekkende sociale gevolgen daarvan om een bredere oplossing vragen – oplossingen die enkel opgelost kunnen worden in een breder ecosysteem met externe partners. “Wij zijn dan ook van mening dat het huidige AML-raamwerk het einde van zijn levensduur heeft bereikt.”
Maar hoe lost de financiële sector dan wel het probleem op? Ten eerste adviseren de experts van Deloitte dat men zijn impact moet vergroten. Dit komt neer op een effectievere inspanning met een sterke focus op middelen die ook daadwerkelijk het verschil kunnen make (in tegenstelling tot de vinkjescultuur). Daarnaast moet men – met behulp van nieuwe technologieën zoals AI en machine learning – slimmer werken.
Vervolgens moet men verspilling tegengaan. Dat wil zeggen dat men enerzijds moet stoppen met onnodige controles. Anderzijds dient men actief de samenwerking op te zoeken met partners uit de keten, zodat er een ‘verbonden verdedigingslinie’ ontstaat.
Tot slot dient men voorbereid te zijn op mogelijke aanpassingen. Ofwel het anticiperen op de constant veranderende modus operandi van criminelen – zowel in de bestaande infrastructuur als in toekomstige platforms.
“Er is een nieuw perspectief over hoe we financiële criminaliteit bestrijden”, vat Deloitte samen. “Een perspectief dat de hele keten omvat. Een perspectief met dezelfde juridisch gebonden rollen van de actoren, maar met verbeterde op elkaar afgestemde strategieën. Dit noemen wij NextGen AML.”
Download hier het volledige onderzoek.
