Stilte voor de storm: Welten anticipeert op de kolossale pensioentransitie
De kogel is eindelijk door de kerk: het nieuwe pensioenstelsel komt er. Het échte werk moet echter nog beginnen, en over één ding zijn alle experts het eens: het wordt een gigantische operatie. Waar veel partijen nog afwachten, bereidt detacheerder en opleider de Welten Groep zich al twee jaar voor – zo goed en kwaad als dat gaat. We spraken erover met CEO Chris Baelemans.
Al sinds 2011 spreekt Chris Baelemans elk jaar op het Salaris Kennisfestival. En sinds die eerste keer heeft hij het op het podium van het Utrechtse Beatrix Theater elke keer weer even aangehaald: de komst van de nieuwe pensioenwet. “Ieder jaar dacht ik: wat moet ik nú weer vertellen?”
Op 30 november staat hij er weer. “Dit jaar kan ik voor het eerst zeggen: hij is er nu dan echt”, blikt Baelemans vooruit. “Maar vervolgens moet ik er meteen aan toevoegen: er is nog een hoop onduidelijk.’”
Want hoewel de pensioenwet na vijftien jaar discussiëren nu dan toch echt een feit is, weten branchepartijen nog altijd niet helemaal waar ze aan toe zijn. “Veel details moeten zich nog uitkristalliseren”, vertelt Baelemans. “En dat zorgt ervoor dat pensioenfondsen, -uitvoerders en verzekeraars de kat nog een beetje uit de boom kijken.”
De perfecte storm
Het heeft iets onwerkelijks: iedereen weet dat de sector voor de grootste transformatie in decennia staat, en toch komen de hoofdrolspelers maar langzaam in beweging.
“Ter illustratie: er zingt een getal rond van 1,6 miljard manuren voor de implementatie van het nieuwe stelsel”, schetst Baelemans. “Natuurlijk is het een ruwe schatting, maar het moge duidelijk zijn dat het een gigantische opgave wordt – en dat in deze tijden van ongekende krapte op de arbeidsmarkt.”
De stilte voor de perfecte storm – zo zou je de huidige situatie kunnen omschrijven. De Welten Groep zit echter níet stil, verzekert Baelemans ons. Als een van Nederlands grootste detacheerders van finance professionals – en tevens opleider via het mede door Baelemans opgerichte dochterbedrijf Dukers & Baelemans – is voor de groep een belangrijke rol weggelegd in de pensioentransitie.
“We zijn ons al twee jaar aan het voorbereiden”, vertelt hij. “Dat begon met het maken van opleidingen, wat natuurlijk wel wat lastiger was aangezien we niet precies wisten hoe de regelingen eruit zouden gaan zien. Maar niets doen was voor ons geen serieuze optie.”
Dichtbij brengen
Toen eenmaal zeker was dat het nieuwe stelsel er echt ging komen, formeerde Welten een kernteam met alle disciplines binnen de groep. “Allereerst zijn we een trektocht gaan maken door de eigen organisatie om mensen te enthousiasmeren. Dat is op zich al een uitdaging: pensioen is voor velen toch wel ‘low interest’ – ver van mijn bed.”
“Onze kernboodschap aan pensioenorganisaties is: sorteer nu voor.”
“Ik vergelijk het vaak met de opkomst van know your customer: toen hadden we grote moeite om genoeg talenten te interesseren – tót we het financial crime fighting gingen noemen, toen klonk het ineens een stuk spannender. Nu zijn we op zoek gegaan naar een manier om pensioenen ook aantrekkelijker te maken.”
Via inspiratiesessies werd die gevonden. “Wat lijkt te werken is het klein maken, het terugbrengen naar je eigen pensioenregeling. Of die van onze ouders”, zegt Baelemans met een lach: “Mijn vader – hij is inmiddels bijna 86 – heeft een prominente rol gespeeld in alle presentaties om het verschil tussen de jonge en oude generaties duidelijk te maken.”
Voorsorteren
De volgende stap was een “rondje langs de velden”. “We hebben veel pensioenfondsen, -uitvoerders en verzekeraars bezocht. Daar zijn we gaan uitvragen: Wat is jullie verwachting? Hoe groot schat je de impact in? Hoe schatten jullie het volume van de vraag in, zowel aan de capaciteits- als de opleidingskant? En aan welke rollen hebben jullie behoefte?”
“Dat proces zitten we eigenlijk nog middenin”, geeft hij aan. “En we proeven dus nog altijd veel onzekerheid in de markt: partijen weten niet helemaal goed wat ze nou moeten doen.”
Baelemans spoort ze aan om toch zo snel mogelijk in actie te komen. “Dat is misschien wel onze kernboodschap: sorteer nu voor. Want, zeker gezien de aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt wordt de capaciteitsuitdaging steeds groter.”
“We willen niet puur capaciteit leveren. We willen vanaf het begin meedenken.”
Hij trekt wederom de parallel met de opkomst van know your customer. “Toen had iedereen ineens tegelijk duizenden mensen nodig. Dan ging de telefoon: ‘Kun je 150 man leveren?’ Nee, dat is kansloos in deze arbeidsmarkt. Wij trekken ook niet zomaar een blik open. We moeten ons nu al voorbereiden op het moment dat de vraag loskomt. Het maken van een strategische capaciteitsplanning op korte en middellange termijn is hierbij cruciaal”
Snelheid en volume
Dit is wel waar de kracht van Welten ligt, zo geeft hij aan. “Mensen vinden, bereiken, enthousiasmeren, onboarden, opleiden, trainen en plaatsen – daar zijn wij goed in. En dat we volume hebben helpt natuurlijk ook.”
Betekent dat dan dat Welten straks voldoende mensen kan leveren, als de transitie echt losbarst? “Het antwoord is nee”, stelt Baelemans nuchter. “Ik zou er morgen nog wel vijfhonderd bij willen, maar die zijn er simpelweg niet.”
Dus zullen er andere oplossingen moeten worden bedacht. Die zoekt Welten onder meer in de samenwerking met andere partijen, zoals softwareleveranciers. “We zijn met een aantal partijen in gesprek om een consortium te ontwikkelen waarin we verschillende vormen van dienstverlening combineren, zoals detacheren, BPO, job-carving en technologie. Aan de hand van de vraag van een individuele klant kunnen we dan de ideale maatwerkoplossing samenstellen.”
Ook zoekt Welten al nadrukkelijk de samenwerking op met klanten. “We willen niet puur capaciteit leveren. We willen vanaf het begin meedenken: we schrijven transitie- en implementatieplannen voor klanten, waar capaciteit en opleiding in worden meegenomen.”
Uitstel of erger?
Aan voorbereiding dus geen gebrek bij Welten. En Baelemans merkt ook zeker dat deze zijn vruchten begint af te werpen. “We zien de belangstelling vanuit zowel onze professionals als onze klanten nu wel echt toenemen.”
Tegelijkertijd is hij er zeker niet gerust op dat de overgang naar het nieuwe stelsel vlekkeloos gaat verlopen. “Ik heb het gevoel dat de politiek de impact van deze transitie niet helemaal heeft meegewogen in haar uiteindelijke beslissing. Het is zó groot en er zit zóveel druk op. Ik hoop niet dat het de toeslagenaffaire 2.0 wordt.”
“Het invaren móet in één keer goed gaan. Maar wat als het níet goed gaat? Niemand weet het.”
Eén van de grootste risico’s schuilt volgens Baelemans in de individuele keuzebegeleiding. “Conform de richtlijn van de AFM zijn de fondsen en verzekeraars verplicht om pensioendeelnemers te begeleiden in hun individuele keuze. Dat kun je wel zeggen – maar is het ook echt een behapbare taak en kun je de kwaliteit waarborgen?”
Een tweede heikel punt zit in het eerdergenoemde invaren. “Ook zo’n immense opgave – én het móet in één keer goed gaan, zegt iedereen. Maar wat als het níet goed gaat? Niemand weet het.”
Grofweg ziet Baelemans twee mogelijke scenario’s voor de invoering van het nieuwe pensioenstelsel. “Óf de deadline wordt keer op keer verschoven, óf partijen doen er alles aan om de deadline koste wat kost te halen. En dan zou het best weleens kunnen gebeuren dat individuele deelnemers niet de benodigde en wettelijk vereiste informatie en begeleiding krijgen bij het maken van cruciale keuzes.”
Over de schutting
Dát er een nieuw stelsel komt is volgens Baelemans zeker een goede zaak. “We vergrijzen, leven steeds langer, hebben steeds meer zzp’ers en wisselen steeds vaker van baan. Het huidige stelsel wordt op termijn simpelweg onbetaalbaar.”
Nu de sector tegen problemen aanloopt die bij het maken van de wet niet voorzien waren, pleit hij er alleen voor dat de overheid “actief contact houdt” met de sector. “Niet denken: de wet is nu klaar, we knikkeren het over de schutting. Pak je verantwoordelijkheid – wellicht kun je in de wet nog herstelwerkzaamheden uitvoeren die de uitvoering makkelijker maken.”
Daarbij wijst hij ook naar de rol van de AFM. “Meteen na het aannemen van de wet kwam de AFM er nog eens overheen met de richtlijn over de individuele keuzebegeleiding. Dan riskeer je een soort vinkjescultuur: als we nou maar onze lijstjes voor de toezichthouder op orde hebben. Het is zeer de vraag of de individuele deelnemer daarmee geholpen is, en dát is toch uiteindelijk een belangrijke doelstelling van het nieuwe stelsel.”
Meer pensioengerelateerd nieuws is te vinden op de pensioen-themapagina van banken.nl.
