Hypotheekfraude ondermijnt woningmarkt: Sector vraagt om harde maatregelen
Hypotheekfraude vormt een groeiende bedreiging voor de Nederlandse woningmarkt en economie. De Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB), de Nederlandse Vereniging van Banken, Stichting Fraudebestrijding Hypotheken (SFH) en de Politie slaan de handen ineen en roepen de overheid op tot stevige maatregelen.
De cijfers zijn duizelingwekkend: jaarlijks wordt er in Nederland voor miljarden euro’s witgewassen via vastgoed- en hypotheekfraude. Huizenprijzen worden kunstmatig opgedreven, de toch al krappe woningmarkt raakt verder verstopt en de schatkist loopt inkomsten mis.
Criminelen misbruiken het systeem door met vervalste inkomensgegevens of schimmige bedrijfsstructuren hypotheken af te sluiten en woningen te kopen, om deze vervolgens met winst door te verkopen of te gebruiken voor witwaspraktijken.
De kern van het probleem: hypotheekverstrekkers kunnen inkomensgegevens van aanvragers niet onafhankelijk verifiëren. Dit maakt het eenvoudig om een hoger inkomen op te geven en zo een hogere hypotheek te krijgen – een prikkel die in de huidige oververhitte markt alleen maar groter wordt. Ook kan crimineel geld hierdoor eenvoudig de markt betreden.
De NVB, samen met de KNB, SFH en de Politie pleiten daarom voor een integrale aanpak waarbij informatie wordt gedeeld tussen banken, Belastingdienst en politie. Hypotheekverstrekkers moeten het inkomen van klanten kunnen verifiëren bij de belastingdienst, zodat criminelen niet met vervalste gegevens een hypotheek aanvragen.
Notarissen als poortwachters
Ook moet de notariële sector een centrale rol krijgen in de fraudebestrijding. Daarvoor zijn volgens de sector drie maatregelen cruciaal. Allereerst de snelle invoering van het Centraal Aandeelhoudersregister (CAHR), zodat het direct zichtbaar is wie er achter een onderneming schuilgaat.
Ook moeten notarissen elkaar kunnen waarschuwen bij vermoedens van fraude, zelfs als dat betekent dat de geheimhoudingsplicht deels moet worden verbroken. Tot slot moet het wettelijk vastgelegd worden dat notarissen de koopovereenkomst opstellen bij vastgoedtransacties.
De sector hoopt dat op deze manier fraude en misbruik vaker en eerder worden gesignaleerd. De bal ligt nu bij de politiek om deze doorbraken mogelijk te maken.
