Olivier Guillaumond over de rol van fintech binnen ING

Olivier Guillaumond is volgens zijn visitekaartje ‘Global Head of Innovation Labs and Fintech ING’. Dat maakt hem de hoofdverantwoordelijke voor hoe men binnen ING omgaat met en aankijkt tegen innovatie en fintech. Guillaumond is verantwoordelijk voor de betrokkenheid van ING bij zo’n 200 fintechs, in verschillende vormen. In gesprek met Leaders in Finance praat hij over deze verschillende vormen, voorbeelden daarvan en over de omgang met bigtechs.

Nee, Olivier Guillaumond is geen nazaat van Hugenoten die – op zoek naar religieuze vrijheid – na het Edict van Nantes in 1685 emigreerden naar de Nederlanden. Guillaumond is van origine een echte Fransman, een Lyonnais. Hoewel zijn Nederlands inmiddels alleszins redelijk is, vindt het gesprek met presentator Jeroen Broekema plaats in het Engels. Opmerkelijk is dat Guillaumond ook uitstekend Duits spreekt, een taal die zijn ouders in zijn schooltijd belangrijker vonden dan Engels. 

Aan het einde van zijn studie aan de École Centrale de Marseille – vergelijkbaar met een technische universiteit in Nederland – kwam hij via een bedrijvenpitch in aanraking met Andersen Consulting, een onderneming die later door het leven zou gaan als Accenture. Daar werkte hij ruim tien jaar in adviserende rollen voor de financiële sector. Als zodanig kwam hij daar ook in aanraking met zijn huidige werkgever ING. 

Gevraagd naar waarom Guillaumond is gaan werken voor ING blikt hij terug op zijn jonge jaren. “Ik heb ING altijd al leuk gevonden. Toen ING zijn deuren opende in Frankrijk kreeg ik een folder met daarin informatie over een spaarrekening met aantrekkelijke tarieven. Ik was erg onder de indruk van de marketing van ING, ze durfden met iets nieuws te komen. Kort daarna begon ik bij Accenture maar in mijn achterhoofd hield ik het idee dat als ik ooit voor een bank zou gaan werken, dat voor ING zou zijn.”

In 2013 was het zover en startte hij bij ING, waar hij uitgroeide tot Global Head of Innovation Labs and Fintech ING. Deze Labs bevinden zich overigens in Amsterdam, Brussel, Londen en Singapore. Er gebeurt bij ING vermoedelijk niets dat met fintech te maken heeft zonder dat Guillaumond ervan weet. Guillaumond somt de vier manieren op waarop ING betrokken is bij de ontwikkeling van fintech. 

Vier manieren van betrokkenheid bij fintech

“De eerste manier is dat we zelf intern nieuwe fintech-bedrijven ontwikkelen. Dat is wat we doen in onze ING Labs. Hier creëren we onze eigen startups en scale-ups. Dat doen we samen met collega’s, maar ook met ondernemers, onderzoekers en academici. Uit mijn hoofd zijn het momenteel 29 projecten.”

Deze ondernemingen zitten in verschillende stadia van volwassenheid, maar enkele staan op het punt van doorbreken. Guillaumond wijdt uit over een mobiel kaartjessysteem, waarmee consumenten kunnen reizen via verschillende transportmiddelen, in verschillende landen zelfs. De verscheidenheid van kaartjes, systemen en oplossingen is velen een doorn in het oog en leent zich uitstekend voor innovatie. “Waar je ook bent en waar je ook mee reist, het verschuldigde bedrag wordt automatisch van je rekening afgeschreven, met behulp van PSD2. Zonder dat je nog een kaartje hoeft te kopen.”

Als tweede is men bij ING dagelijks actief op zoek naar fintechs met een interessante propositie om mee samen te werken. Dat zijn bedrijven die ING kunnen helpen in het verbeteren van de klantbeleving. Momenteel zijn dat er zo’n tweehonderd, verspreid over de wereld. “We hebben een toegewijd team om dat hoge aantal te kunnen managen. Uiteindelijk gaat het trouwens niet om het aantal, maar om de impact die ze hebben. Het waren er eerst veel meer. We zijn inmiddels met honderd van deze samenwerkingen gestopt, samenwerkingen die te weinig opleverden. Dan is het voor alle partijen beter om afscheid te nemen.” 

"Uiteindelijk gaat het niet om het aantal samenwerkingen, maar om de impact die ze hebben."

Een voorbeeld van deze vorm van samenwerking is de lancering van een abonnementenservice met het Zweedse Minna Technologies via ING België. Op basis van transactiedata detecteert Minna allerhande inschrijvingen en abonnementen van rekeninghouders, gekoppeld aan een geautomatiseerde opzeg- of overstapdienst. Minna is daarin overigens niet uniek, ABN AMRO doet ongeveer hetzelfde met een Deense concurrent van Minna. Het Nederlandse fintech-bedrijfje Dyme is in hetzelfde segment actief. Een ander voorbeeld van zo’n vorm van samenwerking is met Funding Options, een online kredietplatform voor het mkb.   

Ten derde neemt ING minderheidsbelangen in fintech-ondernemingen, dit is waar ING Ventures om de hoek komt kijken. “Tot op heden hebben we 33 investeringen gedaan, waarmee we richting de bodem van het fonds gaan. Bij deze investeringen mikken we op een economisch rendement, maar ook verschaffen we ons op deze manier waardevolle toegang tot specifieke markt- of industriekennis of een bepaalde technologie.”

Een voorbeeld van zo’n deelneming is Cobase. Cobase maakt het voor grotere bedrijven via een SaaS-oplossing mogelijk om hun rekeningbeheer via één portaal te laten verlopen. Interessant is dat Cobase ontstaan is in een fintech-incubator van ING, later op eigen benen is gaan staan en vervolgens weer een kapitaalinjectie kreeg van ING. “Omdat het een bedrijf is waar we in geloven. Nog een voorbeeld is Fintonic, een digitaal huishoudboekje dat vooral in Spanje en Zuid-Amerika populair is.”

Als vierde optie kan ING besluiten om simpelweg een meerderheidsbelang te nemen in een fintech-onderneming of deze volledig over te nemen. “Dit doen we voor hele specifieke doelen. Wat betreft de betaalindustrie hebben we een meerderheidsbelang genomen in Payvision. Payvision opereert in een segment waar we snel vaart willen maken en toegang willen hebben tot de modernste technologie om het onze klanten zo eenvoudig mogelijk te maken.” 

Relatie met bigtech

Over fintech is al heel veel gesproken en geschreven, maar sinds een aantal jaar is daar bigtech bijgekomen. Van een grote bedreiging zijn veel fintechs geleidelijk ontwikkeld tot facilitators voor de banken en staan ze nu samen tegenover de bigtechs, de Googles, Apples en Alibaba’s van deze wereld. Stuk voor stuk banen deze giganten zich een weg in de financiële sector, verwerven banklicenties en starten samenwerkingen met banken. “Maar een bank zijn dat willen ze niet, ze willen alleen financiële diensten kunnen aanbieden aan hun gebruikers.”

“Als bank moet je je afvragen of je het gezicht wil zijn dat de handschoen opneemt tegen dit soort partijen of dat je ook genoegen wil nemen met een rol op de achtergrond. Het risico daarvan is dat je het contact met je oorspronkelijke klant voorgoed verliest. Ik denk dat we bij ING een gezonde balans hebben en samenwerken daar waar het een logische meerwaarde heeft. Apple Pay is zo’n samenwerking.”

"We werken samen met bigtechs daar waar het een logische meerwaarde heeft."

Broekema vraagt Guillaumond vervolgens waarom bigtechs altijd Amerikaanse of Chinese partijen zijn en nooit Europees. Daarover heeft Guillaumond een interessante theorie. “Het heeft deels te maken met toewijding. Veel initiatieven starten veelbelovend, maar veel Europeanen komen sneller op het moment dat ze denken aan verkoop, niet zelden aan Amerikaanse durfkapitalisten.”

Volgens Guillaumond hebben Europeanen bovendien niet zozeer het streven naar mondiale dominantie. Een uitleg daarvoor kan zijn dat zij al eeuwenlang dominant zijn geweest en ook de keerzijden daarvan kennen, als het überhaupt al gepikt zou worden dat het ‘weer die Europeanen’ zouden zijn. “Leidend zijn in Europa vindt men vaak al genoeg. Daarbij komt dat Europa een lappendeken is van jurisdicties, wat het veel moeilijker maakt om op te schalen dan in de VS of in China het geval is. Ik denk dat het vooral een combinatie van die twee factoren is.”