Kabinet zet streep door gebouwgebonden financiering
Minister Kajsa Ollongren (Wonen) gaat niet door met de gebouwgebonden financiering. Het middel om de gebouwde ruimte te verduurzamen wordt beschouwd als ‘te ingewikkeld en te duur’. Ook zijn er juridische complicaties, in de zin van het toekennen van hypotheken aan niet-personen. De gebouwgebonden financiering – de naam zegt het al – is niet gebonden aan een persoon, maar aan een gebouw.
“De gebouwgebonden financiering is een kernonderdeel van het Klimaatakkoord geworden, en daar ben ik best trots op.” Die uitspraak deed Jeroen Pels van Triodos Bank een tijdje terug. Pels is Directeur Hypotheken en Private Banking bij Triodos Bank en was als zodanig één van de gezichten van de financiële sector tijdens de onderhandelingen over nieuw klimaatbeleid. Hij is een warm pleitbezorger van deze innovatieve financiële constructie, al is het volgens hem geen doel op zich maar een middel om te komen tot verduurzaming van de Nederlandse woonvoorraad.
Eerst nog even over het concept zelf. De financiering is niet zoals gebruikelijk gebonden aan een natuurlijk persoon, maar aan een onderpand. Het achterliggende idee is dat de bewoners gemotiveerd worden om te investeren in verduurzaming, zonder dat zij zorgen hoeven te hebben over stijgende maandlasten. De kosten worden namelijk vereffend met de besparing in energielasten. Mocht iemand verhuizen terwijl de lening nog niet helemaal is afbetaald, dan blijft deze aan het onderpand plakken en is het aan de volgende bewoner om verder af te betalen.
Voorstanders van de gebouwgebonden financiering betogen dat het een significante bijdrage kan leveren aan het terugdringen van energieverbruik. Ook zouden duurzame huizen op lange termijn meer waard worden. Voorlopig komt het er echter niet van, want het kabinet zet het plan in de ijskast, zo liet minister Ollongren van Wonen deze week aan de Tweede Kamer weten. Daarmee lijkt zij het advies op te volgen dat het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) een maand geleden gaf. Zonder extra subsidies heeft het adviesorgaan weinig fiducie in de gebouwgebonden financiering.
Te duur
“Uit intensief overleg met kredietverstrekkers is naar voren gekomen dat commerciële kredietverstrekkers naar verwachting niet in staat zullen zijn een product aan te bieden dat voldoende aantrekkelijk is ten opzichte van bestaande financieringsopties voor verduurzaming’’, schrijft Ollongren. “Als banken en andere geldverstrekkers de lening tóch zouden aanbieden, zou de rente waarschijnlijk flink hoger zijn dan bij een normale hypotheek. Daarom heeft het geen zin om het plan op deze manier door te zetten.”
Naast een onaantrekkelijk kostenplaatje zitten er ook juridische haken en ogen aan de gebouwgebonden financiering. Zowel Nederlandse als Europese wetgeving verhindert momenteel de verkoop van hypotheken aan iets anders dan consumenten, dus ook niet aan gebouwen. Natuurlijk is het met wetgeving zo dat deze aangepast kan worden, maar daar gaat vaak vele jaren overheen.
