‘Waardig werk, vermindering van ongelijkheid en klimaatactie gaan voor ons hand in hand'
Banken zetten in 2022 een belangrijk stap in het Klimaatcommitment Financiële Sector. Elke bank publiceert een eigen actieplan. Met concrete doelen en stappen naar verlaging van de CO2-uitstoot in haar portefeuille. In deel 7 van deze reeks zeven vragen aan Carrie Walczak, penvoerder van het Klimaatactieplan van de Nederlandse Financierings-maatschappij voor Ontwikkelingslanden (FMO). "Waardig werk, vermindering van ongelijkheid en klimaatactie gaan voor ons hand in hand." Dit artikel is eerder verschenen in Bank | Wereld Online, een uitgifte van de Nederlandse Vereniging van Banken.
FMO investeert vooral in landen met lage inkomens, midden-inkomens en hogere-middeninkomens. Hoe vertaalt zich dat naar het Klimaatactieplan van FMO?
"Deze landen hebben een ander uitgangspunt voor klimaatactie dan Nederland. Het Akkoord van Parijs omschrijft dat als “het principe van gezamenlijke maar gedifferentieerde verantwoordelijkheden en respectievelijke mogelijkheden, al naar gelang verschillende nationale omstandigheden”."
"Lage-inkomenslanden hebben al een beduidend lagere emissie dan hogere-inkomenslanden. Bovendien is de komende jaren een aanzienlijke duurzame economische groei nodig, ook in het grootste deel van onze portfolio als we de Social Development Goals in 2030 willen bereiken. Daarom is onze strategie gedifferentieerd: in lage-inkomenslanden focussen we op klimaatbestendige groei met lage uitstoot van CO2. In lage-middeninkomenslanden en hogere-middeninkomenslanden richten we ons daarnaast ook op vermindering van uitstoot van CO2."
"Investeren in deze landen betekent voor ons ook dat we focussen op een rechtvaardige en inclusieve transitie. En op bijvoorbeeld, zoals het in het Engels heet, adaptation and resilience: aanpassing en veerkracht, in staat zijn te anticiperen en om te gaan met veranderingen en herstellen van de gevolgen. Veel landen waar we werken zijn kwetsbaarder voor klimaatverandering dan bijvoorbeeld Europese landen."
De sector financiële instellingen is een speerpunt binnen FMO. Via deze portefeuille bereikt FMO duizenden ondernemers en wordt de lokale financiële sector gestimuleerd. Kunt u een voorbeeld geven van samenwerking in het kader van het Klimaatactieplan?
"Voor veel van de financiële instellingen met wie we werken ontwikkelen we groene kredieten voor klimaat- en milieudoelen in hun eigen markt. Daarnaast delen we onze kennis en jarenlange ervaring door het bieden van technische ondersteuning."
"Onlangs hebben we bijvoorbeeld samen met I&M Bank in Kenya, al jaren een van onze klanten, een Climate Risk Framework opgezet als onderdeel van de financiering. Dit framework stelt de bank onder meer in staat eigen financiële producten te ontwikkelen en op haar beurt meer klanten te ondersteunen op het gebied van groene financiering."
FMO streeft naar een portfolio met een ‘net zero’ uitstoot van CO2 in 2050 en een beperking van de opwarming van de aarde van 1,5 graden. Wat is de strategie?
"FMO vindt dat economische groei gekoppeld moet zijn aan sociale en milieutechnische overwegingen. We richten ons op drie sectoren: de financiële sector, duurzame energie en de agrarische sector. Fossiele brandstoffen zullen geleidelijk uit onze portfolio verdwijnen."
"De uitstoot bij stroomopwekking in ons portfolio moet in 2030 zijn gehalveerd terwijl het volume van onze groene energie-portfolio moet verdubbelen, als ondersteuning voor de energietransitie. Daarnaast richten we ons op investeringen in klimaatmitigatie, klimaatadaptatie, weerbaarheid en biodiversiteit."
Daarbij moet de klimaattransitie volgens FMO rechtvaardig en inclusief verlopen. Wat is dat in de visie van FMO?
"Milieudoelen en sociale doelen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. We willen bijdragen aan het scheppen van werkgelegenheid en economische groei, toegang geven tot financiering, energie en voedsel voor bevolkingsgroepen die dat nu onvoldoende hebben. Dat alles moet gebeuren met respect voor plaatselijke omstandigheden en mogelijkheden, en ook met een duurzame toekomst als perspectief."
"Een positieve bijdrage aan het ene gebied kan effect hebben op een ander gebied. Wij willen dat de effecten positief uitpakken over de gehele linie. Waardig werk, vermindering van ongelijkheid en klimaatactie gaan voor ons daarom hand in hand."
Is het denkbaar dat FMO klanten uitsluit van financiering?
"Rechtvaardig en inclusief betekent voor ons ook dat wij klanten die nog niet op het spoor zitten naar het Akkoord van Parijs ondersteunen om dit doel te bereiken, eerder dan er simpelweg niet in te investeren."
"Daarnaast kunnen er specifieke omstandigheden zijn waarin een strikte opstelling schade tot gevolg kan hebben. Als de voedselvoorziening in gevaar dreigt te komen bijvoorbeeld. We kunnen er dan voor kiezen klanten meer tijd en ondersteuning te bieden om uiteindelijk het gewenste klimaatdoel te bereiken."
FMO heeft een track-record in het financieren van de energietransitie, met een portfolio van 2,9 miljard in de energiesector in 2021. Welke uitdagingen ziet u op dit gebied in de nabije toekomst?
"Het International Renewable Energy Agency waarschuwt in een recent verschenen rapport dat er te weinig wordt geïnvesteerd. Ongeveer 70 procent van de wereldbevolking, vooral in ontwikkelingslanden en opkomende economieën, ontving in 2020 slechts 15 procent van de investeringen in hernieuwbare energie wereldwijd. Het blijft een uitdaging ‘bankwaardige’ investeringen te vinden voor hernieuwbare energie. Daar zijn verschillende redenen voor."
"Geweldsconflicten in sommige landen en wetgeving bijvoorbeeld. Maar ook hogere rentetarieven en tekort aan grondstoffen maken investeringen in duurzame energiebronnen minder aantrekkelijk. FMO wil projecten voor hernieuwbare energie verder ondersteunen en tegelijkertijd meer investeren in bijvoorbeeld de commerciële en industriële energie, off-grid en mini-grid, elektrisch vervoer, opslag van energie, biobrandstof en waterstof."
In welke regio’s is de afgelopen jaren vooruitgang geboekt in de energietransitie?
"De ontwikkeling van hernieuwbare energiebronnen heeft grote vooruitgang geboekt in vooral economisch grotere landen als Argentinië, Dominicaanse Republiek, Turkije, Vietnam, India, Pakistan, Oezbekistan en Kenya. FMO wil eraan bijdragen dat de kennis en ervaring uit deze landen ten goede komt aan landen die nog niet zover zijn."
