DNB kondigt wijziging aan: ‘Witwasaanpak moet doelgerichter’
“Een meer risicogebaseerde benadering moet de inspanningen om de financiële sector vrij te houden van financieel-economische criminaliteit gerichter maken. Een dergelijke benadering vermindert ook de ongewenste neveneffecten van de poortwachtersrol van banken en andere financiële instellingen, zoals het onnodig weigeren of uitsluiten (‘de-risking’) van klanten van het betalingsverkeer.”
Dat schrijft De Nederlandsche Bank in de onlangs verschenen studie ‘Van herstel naar balans’. De toezichthouder achtte een dergelijk onderzoek noodzakelijk omdat het de afgelopen jaren ernstige tekortkomingen in de sector constateerde bij de naleving van de Wet ter voorkoming van witwassen en terrorismefinanciering (Wwft) .
De inmiddels ingezette hersteltrajecten van onder meer ING, ABN AMRO en Rabobank brengen omvangrijke investeringen en kosten met zich mee voor het bankwezen. Zo berekende KPMG dat tegenwoordig 15% van het totale bankenpersoneel inmiddels actief is betrokken bij witwasbestrijding. Deze mega-opschaling – en de daarmee gepaarde mega-investeringen in technologie – kost de banken klauwen met geld.
Tegelijkertijd nemen de vragen toe over de doelmatigheid van de gevolgde aanpak, en over de maatregelen die klanten ervaren en die voor bepaalde risicovolle klanten of groepen de toegang tot financiële diensten beperken.
Doelgerichter werken
“Om te komen tot een meer risicogebaseerde benadering wordt van de banken een betere risico-identificatie van hun klanten verwacht.” DNB legt uit dat een beperktere inzet in het geval van lage risico’s ruimte biedt om meer capaciteit en aandacht te richten op de hogere risico’s. De toezichthouder stelt financiële instellingen daarbij te helpen door onder meer ‘guidance’ te geven over de benaderingen die bij lage risico’s passend zijn.
Daarnaast stelt DNB dat de bredere inzet van technologische innovatieve oplossingen de witwasaanpak gerichter moet maken. Zo zou voor de risicoclassificatie van klanten en bij transactiemonitoring bijvoorbeeld machine learning ingezet kunnen worden, mits de technologie voldoet aan eisen omtrent privacy, non-discriminatie en uitlegbaarheid. Ook het hergebruik van gegevens door klanten – bijvoorbeeld via elektronische identificatie – zou de administratieve lasten kunnen verminderen.
Tot slot wil de toezichthouder inzetten op het versterken van de effectiviteit van de AML-keten van betrokken partijen. “Een sterke coördinatie en prioriteitsstelling tussen partijen moet hier aandacht krijgen, bijvoorbeeld door gezamenlijk te onderzoeken of de effectiviteit van het melden van ongebruikelijke transacties kan verbeteren door de aandacht te richten op de daadwerkelijke verdachte transacties.”
Rondetafelgesprekken
DNB stelt de komende maanden in een aantal Ronde Tafels met vertegenwoordigers uit de financiële sector in gesprek te gaan om te ontdekken waar de belangrijkste knelpunten zitten. Ook dient aldaar besproken te worden op welke terreinen nadere ‘guidance’ kan helpen met het te bewandelen pad.
De volledige studie is hier te vinden.